| |
το υποκείμενο |
|
ΥΠΟΚΕΙΜΕΝΟ . |
ρήματος |
1.
σε ονομαστική |
μετοχής |
2. στην ίδια πτώση με τη μετοχή |
απαρεμφάτου |
3. σε ονομαστική, ΤΑΥΤΟΠΡΟΣΩΠΙΑ
4.
σε αιτιατική, ΕΤΕΡΟΠΡΟΣΩΠΙΑ |
|
απρόσωπου ρήματος |
5. απαρέμφατο
6. δευτερεύουσα πρόταση |
|
|
παραδείγματα για κάθε περίπτωση:
- οἱ δέ
Ἀθηναῖοι ἀνήγοντο
ἐκ τῆς Χίου
-
Λάμψακον
οὖσαν σύμμαχον Ἀθηναίων
- οἱ δ᾿
ἐπὶ μὲν τὴν πόλιν οὐκ ἐτόλμησαν πλεῦσαι
-
Λύσανδρος δὲ
ἐκέλευσεν τὰς ταχίστας τῶν νεῶν ἕπεσθαι
- ἒδοξεν
ἀποκτεῖναι τῶν αἰχμαλώτων ὃσοι ἦσαν Ἀθηναῖοι
- λέγεται
ὃτι Κῦρος τέθνηκε.
το κατηγορούμενο |
|
ΥΠΟΚΕΙΜΕΝΟ
|
συνδετικό ρήμα |
|
1 |
απλό |
ρήμα κίνησης |
|
2 |
επιρρηματικό |
ρήμα εξέλιξης |
|
3 |
προληπτικό |
ρήμα μεταβατικό |
αντικείμενο |
4 |
κατηγορούμενο αντικειμένου |
συνδετικό ρήμα |
|
5 |
γενική κατηγορηματική |
|
|
|
|
κτήση |
|
|
|
|
σύνολο |
|
|
|
|
αξία |
|
|
|
|
ύλη |
|
|
|
|
ιδιότητα |
παραδείγματα για κάθε περίπτωση:
- Οὗτος
ἔφυ
ἀγαθός.
- Οἱ
στρατιῶται ἐσκήνουν ὑπαίθριοι.
- Χρή παῖδας
ἐκδιδάσκεσθαι
σοφούς.
- Οἱ δ᾽
Ἀθηναῖοι προσείλοντο Μένανδρον στρατηγόν.
- Ὁ Περικλῆς
διετέλει τῶν ἀρχόντων.
ΑΣΚΗΣΕΙΣ
1. Να
υπογραμμιστούν τα συνδετικά ρήματα (απαρέμφατα και μετοχές) και να βρεθεί το
κατηγορούμενο:
- Οὗτος ἔφυ
ἀγαθός.
- Ἡ πόλις
φρούριον κατέστη.
- Ἂν γνῶς τι
ἐστιν ἂνθρωπος, ἡδίων ἒσῃ
- Σοφοῖς
ὁμιλῶν καὐτός έκβήσῃ σοφός.
- Ἀγαθοί
ὂντες ἡττήθησαν.
- Στρατηγόν
πάλιν εἳλοντο Περικλέα.
- Αἱ πονηραί
ἐλπίδες κακοί σύμβουλοι εἰσί
- Το
λακωνίζειν ἐστί φιλοσοφεῖν.
- Οἱ
πελτασταί ἦσαν περί τους χιλίους.
- Οὗτος παρά
πάντων σωτήρ τῆς Ἑλλάδος ἐνομίσθη.
- Φίλιππος
ἒστι ὃτι ἂν τις εἲπῃ.
- Θηραμένης
ἠρέθη
πρεσβευτής εἰς
Λακεδαίμονα.
- Ἀριστοτέλης
ἐγένετο ὂτι ἀν εἲπη τις.
2. Να βρεθούν
τα επιρρηματικά και προληπτικά κατηγορούμενα:
- Οἱ
στρατιῶται εἳποντο ἄσμενοι.
- Χρή παῖδας
ἐκδιδάσκεσθαι σοφούς.
- Τό Ὀμήρου
ὂνομα μέγιστον ηὒξητο.
- Οἱ
στρατιῶται ἐσκήνουν ὑπαίθριοι.
- Κατέβαινον
εἲς τάς κώμας σκοταῖοι.
- Αἱ νῆες
ἒπλευσαν βοηθοί.
- Ηὒξατο
διά ταῦτα τό ὅνομα αὐτού μέγα.
-
Ἐθελοντής ὑπομένει
τούς πόνους.
-
Οἱ Ἀρκάδες πρῶτοι
πλέουσι.
- Ἒχων δέ
τούτους Κύρος ἀφίκετο αἰφνίδιος.
3. Να βρεθούν
και να χαρακτηριστούν οι γενικές κατηγορηματικές:
- Ὁ Περικλῆς
διετέλει τῶν ἀρχόντων.
- Τά ἑν τῆ
Ἀκροπόλει ἱερά ἦν τῆς πόλεως.
- Οἱ
στέφανοι ἦσαν χρυσοῦ.
- Ἦν δε καί
οὗτος τῶν στρατευομένων.
- Τό ἐν τῶ
ναῶ ἂγαλμα ἦν τῆς θεᾶς.
- Ἀθηναῖοι
ἀγαθοῦ τρόπου ἦσαν.
- Ὑμεῖς ἐστε
πατέρων ἀγαθῶν.
- Ἡ
δικαιοσύνη τῶν μεγίστων ἀγαθῶν ἐστί.
- Τό δίς
ἐξαμαρτεῖν οὐκ ἀνδρός σοφοῦ.
- Τῆς αὐτῆς
γνώμης ἦσαν πάντες.
4. Να βρεθούν
και να χαρακτηριστούν τα κατηγορούμενα στις παρακάτω φράσεις:
(Ξενοφών_Κεφ_ Ι 16-32)
- Οἱ δ᾽
Ἀθηναῖοι στρατηγούς προσείλοντο Μένανδρον, Τυδέα, Κηφισόδοτον.
- Ἀνήγοντο δέ
καί οἱ Ἀθηναῖοι ἐκ τῆς Χίου πελάγιοι.
-
Λάμψακον σύμμαχον
οὖσαν Ἀθηναίων.
- καί
διήρπασαν οἱ στρατιῶται οὖσαν πλουσίαν καί οἴνου καί σίτου και τῶν ἄλλων
ἐπιτηδείων πλήρη.
- αἱ μὲν τῶν
νεῶν δίκροτοι ἦσαν, αἱ δὲ μονόκροτοι, αἱ δὲ παντελῶς κεναὶ·
- ἡ δὲ
Κόνωνος καὶ ἄλλαι περὶ αὐτόν ἑπτὰ ἀνήχθησαν ἀθρόαι.
-
…ὃς
ἀφικόμενος τριταῖος ἀπήγγειλε…
- Φιλοκλῆς δ᾽
ἦν στρατηγός τῶν Ἀθηναίων…
- …ὃσοι ἦσαν
Ἀθηναῖοι πλὴν Ἀδειμάντου…
- Λύσανδρος
δὲ Φιλοκλέα ἐρωτήσας τὶ εἴη ἄξιος παθεῖν, ἀπέσφαξεν.
5. Να βρεθούν
και να χαρακτηριστούν τα κατηγορούμενα στις παρακάτω φράσεις:
- Ἀπεκάλουν
τόν Θηραμένη κόθορνον.
- Ὁ Θηραμένης
ἀπεκαλείτο κόθορνος.
- Πάντες
καλοί φαίνονται.
- Προκλῆς
πρῶτος ἀνέστη.
- Τιμόθεον δέ
στρατηγόν ἐχειροτόνησαν.
- Οὐδέν εσμέν.
- …δικαιότατος
γὰρ εἶ.
- καὶ ἴσως αὖ
ὑμεῖς ἐμὲ ἡγεῖσθε κακοδαίμονα εἶναι.
- τὸ πλῆθος
παρεγένετο ξύμμαχον…
|