αρχαία ελληνικά α΄ λυκείου

ωριαίο διαγώνισμα

Θουκυδίδης, βιβλίο 3, κεφ 74

[74]  διαλιπούσης δ᾿ ἡμέρας μάχη αὖθις γίγνεται καὶ νικᾷ ὁ δῆμος χωρίων τε ἰσχύι καὶ πλήθει προύχων· αἵ τε γυναῖκες αὐτοῖς τολμηρῶς ξυνεπελάβοντο βάλλουσαι ἀπὸ τῶν οἰκιῶν τῷ κε ράμῳ καὶ παρὰ φύσιν ὑπομένουσαι τὸν θόρυβον. γενομένης δὲ τῆς τροπῆς περὶ δείλην ὀψίαν, δείσαντες οἱ ὀλίγοι μὴ αὐτοβοεὶ ὁ δῆμος τοῦ τε νεωρίου κρατήσειεν ἐπελθὼν καὶ σφᾶς διαφθείρειεν, ἐμπιπρᾶσι τὰς οἰκίας τὰς ἐν κύκλῳ τῆς ἀγορᾶς καὶ τὰς ξυνοικίας, ὅπως μὴ ᾖ ἔφοδος, φειδόμενοι οὔτε οἰκείας οὔτε ἀλλοτρίας, ὥστε καὶ χρήματα πολλὰ ἐμπόρων κατεκαύθη καὶ ἡ πόλις ἐκινδύνευσε πᾶσα διαφθαρῆναι, εἰ ἄνεμος ἐπεγένετο τῇ φλογὶ ἐπίφορος ἐς αὐτήν.

1. Να μεταφράσετε το κείμενο: «γενομένης δὲ τῆς τροπῆς… οὔτε οἰκείας οὔτε ἀλλοτρίας»

μονάδες 30

2. Σε ποια πράξη αναφέρεται το κείμενο που μεταφράσατε; Πώς την εξηγείτε;

μονάδες 25

3. α) γενομένης: να γίνει χρονική αντικατάσταση.

β)  «αἵ τε γυναῖκες αὐτοῖς τολμηρῶς ξυνεπελάβοντο βάλλουσαι ἀπὸ τῶν οἰκιῶν τῷ κε ράμῳ καὶ παρὰ φύσιν ὑπομένουσαι τὸν θόρυβον», να ξαναγραφεί η φράση με υποκείμενο ἡ γυνή και όλες τις αναγκαίες αλλαγές στις λέξεις που πρέπει.

μονάδες 15

4. α) «κρατήσειεν», να αντιγράψετε όλη την πρόταση που βασίζεται στο ρήμα και να την χαρακτηρίσετε

β) «χρήματα πολλὰ ἐμπόρων κατεκαύθη», να αναγνωριστούν συντακτικά όλες οι λέξεις.

μονάδες 15

5. Να βρεθούν στο αρχαίο κείμενο λέξεις ομόρριζες με τις παρακάτω λέξεις της νέας ελληνικής: διάλειμμα, λήψη, σχήμα, βέλος, δέος, φορείο.

μονάδες 15