και γιατί οι στίχοι των τραγουδιών δεν είναι ποίηση;

Ελάχιστος εαυτός

Ο ελάχιστος εαυτός

Μουσική, Στίχοι: Θανάσης Παπακωνσταντίνου

Έχοντας τα χέρια μες στις τσέπες του βλέπει κάπου μακριά

τη θάλασσα να φλέγεται· γελά.

Τον εμπρηστή τον αναγνώρισε -τι κι αν έφευγε σκυφτός-

τα λαθάκια του τα έκανε κι αυτός.

Σε λίγο, όμως, μιά σκέψη ακατάβλητη του γαζώνει τα μυαλά,

ιδρώνουνε τα χέρια του ξανά.

Τον εμπρηστή τον αναγνώρισε -τι κι αν έφυγε σκυφτός-

γιατί ήταν ο ελάχιστος εαυτός.

Ποιος θα με θυμάται

Μουσική, Στίχοι: Θανάσης Παπακωνσταντίνου

Ποιος θα με θυμάται όταν θα 'μαι πυρετός

που 'μεινε στο σώμα ένα βράδυ...

Ποιος θα με θυμάται όταν θα 'μαι η κραυγή

που ποτέ δεν κύλησε μακριά απ' το κρεβάτι...

Ποιος θα μου μιλήσει όταν θα χω κουραστεί

απ' τα ξεφτισμένα, τα μεγάλα λόγια...

Ποιος θα με γνωρίσει όταν θα χω σκεπαστεί

απ' τις ώρες που 'φτυσαν τα νευρικά ρολόγια...

Ποιος θα με γλιτώσει όταν θα παγιδευτώ

σα λαγός ακίνητος μπροστά στα φώτα...

Ποιος θα με ξυπνήσει όταν θ' αποκοιμηθώ

με τριάντα αργύρια κάτω από την πόρτα...

Ποιος θα με ορίσει όταν θα 'μαι αντίλαλος

που 'φυγε απ' τα στήθη κι έφτασε ως τις Άνδεις...

Ποιος θα μ' υποτάξει όταν θα χω φυλαχτό

το χαμένο όνειρο του ναύτη της Κροστάνδης...

San Michele

Μουσική, Στίχοι: Θανάσης Παπακωνσταντίνου

Δεν μ' αναγνωρίζετε γιατί έλειπα καιρό·

τα δάκρυά μου δε σας λένε κάτι.

Λοιπόν διηγηθείτε μου τι έγινε εδώ,

να βρω ξανά του νήματος την άκρη.

Πείτε μου εκείνες τις ιστορίες σας

που κάνουν τα καλάμια να λυγίζουν

στα όρια των χωραφιών κι -εν μέσω άπνοιας-

τα μέτωπα των αγροτών δροσίζουν.

Πείτε μου εκείνες τις ιστορίες σας.

Φωτογραφίες δείξ'τε μου αυτών που Κυριακή

γεννήθηκαν κι εκείνων που 'χουν πέσει

από τη βάρκα λίγο πριν φτάσει στην ακτή

γιατί η ζωή τους πια δεν τους αρέσει.

Τα τραγούδια πείτε μου που λέτε την αυγή

σα σβήνουνε τα φώτα στην πλατεία,

καθώς και τ' απογεύματα, μετά την προσευχή

και πριν να ξεκινήσει η αλητεία.

Τα τραγούδια πείτε μου που λέτε την αυγή.

Αν συνεχίζουν, πείτε μου, κοιτώντας τη φωτιά,

οι άνθρωποι να κάθονται στις φτέρνες

και αν οι ομορφότερες γυναίκες, στα κρυφά,

κάτω από τη γλώσσα εκτρέφουν σμέρνες.

Πείτε μου ακόμα αν έρχεται στην άκρη του χωριού

ο λύκος του θανάτου τους χειμώνες,

που, σαν κουνούσε την ουρά, το γάλα έπηζε

στα τρομαγμένα στήθη απ' τις λεχώνες.

Πείτε μου ακόμα αν έρχεται στην άκρη του χωριού.

Πείτε μου μη βρέθηκε κι η σκάφη που, παλιά,

λουζόμουνα με ήλιο και με χιόνι

ή τα μαλιά που φύλαξε απ' την πρώτη μου κουρά

η μάνα, που ακόμα ρούχα απλώνει.

Το πτυελοδοχείο του Μπακούνιν το χυτό

συντρόφια μήπως βρέθηκε και κείνο,

να φτύσω μέσα με οργή, που οι νέες εποχές

με κάνουνε να μοιάζω με κρετίνο.

Δεν μ' αναγνωρίζετε γιατί έλειπα καιρό.

Ανταρκτική

Μουσική, Στίχοι: Θανάσης Παπακωνσταντίνου

Τ' άστρα το ρίξαν στα ζάρια

γι' αυτό ακούς βρισιές στον ύπνο τα βράδια.

Ο πόνος είναι δω για να σου πει:

«Δεν είσαι τίποτα ξεχωριστό».

Ίσως «la vita e bella»,

μπορεί να είναι γλυκιά,

μα υπάρχουν ώρες που πέφτει

μια καταχνιά.

Τα παγωμένα σου μάτια

όταν βλέπει η Ανταρκτική χλωμιάζει·

δεν θα μπορέσει κανένας

να σε βάλει στο παιχνίδι ξανά.

Σαν παιδί

Μουσική, Στίχοι: Θανάσης Παπακωνσταντίνου

Ξανά στην αγκάλη σου, ξανά, σα μικρό παιδί,

γυναίκα αμάραντη, ξανά, σα μικρό παιδί.

Ποτέ δεν σε ξέχασα, ποτέ, σα μικρό παιδί,

θολό φεγγαρόφωτο, ποτέ, σα μικρό παιδί.

Σελήνη δως μου την άλλη σου πλευρά.

Η ανάσα είναι σαν πριόνι.

Κόβει το χρόνο και σκορπά

στην άχραντη σιγή

φωτιά και χιόνι.

Μακριά σου χανόμουνα συχνά, σα μικρό παιδί,

παλίρροια γόνιμη, συχνά, σα μικρό παιδί.

Αρχαίο κύμα, αρχαία προσμονή.

Κόβει το χρόνο και σκορπά

στην άχραντη σιγή

φωτιά και χιόνι.

Ζητώ την αγάπη σου, ξανά, σα μικρό παιδί,

γαζέλα ανάλαφρη, ξανά, σα μικρό παιδί.

Παραδομένος κι απόλυτος μαζί.

Η ανάσα είναι σαν πριόνι.

Κόβει το χρόνο και σκορπά

στην άχραντη σιγή

φωτιά και χιόνι.

Θανάσης Παπακωνσταντίνου: μπουζουκομάνα

Του έρωτα και του Θανάτου

Μουσική: Θανάσης Παπακωνσταντίνου, Στίχοι: Μαρία Μουτσάκη

Στης πικροδάφνης τον ανθό και στις ιτιάς το δάκρυ

που στάζει όλο παράπονο στης ποταμιάς την άκρη,

στου κόρφου σαου τα βότανα και στην ποδιά σου πάνω

έγειρα να αποκοιμηθώ, τον πυρετό να γιάνω.

Έκλεισα τα ματάκια μου κι είδα όνειρο μεγάλο,

πως σε μια αυλή, για χάρη σου, πάλευα με το χάρο.

Και φώναξες σαν σ' έρπαξε και μ' είδες να σαστίζω:

«Μη με φοβάσαι αγάπη μου λιβάνι κι αν μυρίζω,

μόνο σκουλήκι να γενείς, να 'ρθείς να μ' ανταμώσεις,

κρυφά στο σώμα μου να μπεις, γλυκό φιλί να δώσεις.

Ένα φιλί αλλιώτικο που ανάσα δε θα φέρνει

μα μες στης γης τις μυρωδιές τα κάλλη μου θα σπέρνει».

Σκουλήκι γίνηκα κι εγώ κι ήρθα να σ' ανταμώσω,

κρυφά στο σώμα σου να μπω, γλυκά φιλιά να δώσω.

Στο έμπα χίλια σου 'δωκα, στο έβγα δυό χιλιάδες,

γλυκά να λιώσεις, να χυθείς, σαν τις χλωμές λαμπάδες.

Κι εκεί στις γης τις μυρωδιές, στην παιχνιδιάρα σήψη,

ο Έρωτας το Θάνατο μπόρεσε να νικήσει.

Απ' τα φιλιά που χάρισα στα κάλλη του κορμιού σου

λουλούδι φύτρωσε μικρό που πίνει απ' τους χυμούς σου.

Λουλούδι που κι αν μαραθεί τη μυρωδιά δε χάνει

γιατί δακρύζει σαν ιτιά κι ανθεί σαν πικροδάφνη.

Ομίχλη

Μουσική, Στίχοι: Θανάσης Παπακωνσταντίνου

Φορώ το μαγικό σκουφί που αόρατο με κάνει·

γλιστρώ απ' το σεντονάκι της να φύγω στα κρυφά.

Σκοτάδι είναι, παγωνιά. Στα σπίτια όλοι κοιμούνται

μ' από τις γρίλιες όνειρα βγαίνουν και συναντιούνται.

Την πόλη αφήνω πίσω μου ξάγρυπνος κι αναμμένος.

Απ' το γεφύρι του Ξηριά περνώ αλλοπαρμένος

και φτάνω πάνω στο βουνό, ψηλά στο Γκουνταμάνι·

ομίχλη έχει, νότισαν τα γένεια του Μπαμπάνη.

Με καλοδέχθει το βουνό, μου φτιάχνει προσκεφάλι

με κάπαρη, με ρίγανη, με μέντα και θυμάρι.

Παρακαλεί και τ' άγρια, που χάρη του χρωστάνε,

να μου κρατήσουν συντροφιά και να παραφυλάνε.

Πουλιά της νύχτας τραγουδάν για να με νανουρίσουν

και τη ψυχή που ανοίγεται στον ύπνο να κερδίσουν.

Και βλέπω όνειρα τρελά και τον ληστή Μπαμπάνη

να τουφεκάει τον ουρανό, να κλαίει στο Γκουνταμάνι.

Ερώτηση κρίσεως

Μουσική, Στίχοι: Θανάσης Παπακωνσταντίνου

Ρώτησα το σκύλο μου το Ρίβα άμα νιώθει

Έλληνας, αυτόχθονας ή κάτι σχετικό.

Εκείνος χασμουρήθηκε, επέστρεψε στον ύπνο

κι η ανάσα του ήταν όμορφη σας κύμα στο γιαλό.

Εό! Γαμώ το φασισμό.

Γυρνώ στην άγρια ροδιά και τη ρωτώ τα ίδια,

αν Ελληνίς αισθάνεται λουσμένη από το φως.

«Πήρα σκυτάλη για ζωή, για θάνατο σκυτάλη»

μου απαντάει ο κόκκινος, στα κλώνια της, ανθός.

Εό! Σαπίλα ο φασισμός.

Σιμούν

Μουσική, Στίχοι: Θανάσης Παπακωνσταντίνου

Ψέλνει στη Σιμωνόπετρα κι ακούγεται στον Άδη,

μα οι τρομαγμένοι κάνουνε πως τάχα δεν ακούν.

Κλέβει το χνούδι απ' τα παιδιά, τα μονοπάτια σβήνει,

βαφτίζεται στην έρημο και γίνεται Σιμούν.

Στέλνει καράβια στο γκρεμό,

τον ίσκιο ξεθωριάζει,

κάνει και μένα φρύγανο

μα μένα δεν με νοιάζει.

Με το να χέρι στη χαρά και τ' άλλο στην ομίχλη,

δεμένο με γλεντήσανε τα λαίμαργα πουλιά.

Γυρεύω την πανσέληνο, να πέσει στο πηγάδι,

να κοιταχτώ, να θυμηθώ πως ήμουνα παλιά.

Να θυμηθώ, να ξεχαστώ,

να γίνω ερυθρελάτη·

οι ρίζες μου στον ουρανό,

τα φύλλα στο κρεβάτι.

Να βρω και σας αδέρφια μου, που χετε ξεθυμάνει,

το φόβο και την ομορφιά να βάλουμε μαζί.

Να πλύνουμε με το κρασί τα νυσταγμένα μάτια

κι ύστερα να σαλπάρουμε στη θάλασσα πεζοί.

Και τα παρτάλια οι σκέψεις μας,

πειρατική σημαία.

Όλα στραβά γινήκανε

και όλα είν' ωραία.

Τα τραγούδια που έγραψα

Μουσική, Στίχοι: Θανάσης Παπακωνσταντίνου

Δεν θέλω τα τραγούδια που έγραψα

ν' ανάβουν αναπτήρες.

Θα ήθελα να σκίζουν τα μέτωπα,

ν' ανοίγουνε κρατήρες.

Κάτω απ' τη γλώσσα,

σκυλιά δεμένα,

χιλιάδες λέξεις.

Δε θα σ' αντέξω,

δε θα μ' αντέξεις

ανώδυνα.

Τα λόγια τα σαράκια κι οι νότες μου

εμένα σκάβουν πρώτο.

Δεν ήρθα για να βλέπω τα κάλη μου

να γλύφουνε το χρόνο.

Ανάξιος αν είμαι, να μου δοθούν

της λήθης τα ελέη.

Στα κέρατα του ταύρου γεννήθηκα,

αυτό μπορεί να φταίει.