α΄ λυκείου

ΤΟ ΜΑΣΤΙΓΙΟ ΕΠΙΣΤΡΕΦΕΙ

Το ότι πέφτουν σφαλιάρες στα σχολεία και του λεγόμενου πολιτισμένου κόσμου (όπως και στα σπίτια), δεν είναι και τόσο άγνωστο. Τα περιστατικά, ιδίως στις ΗΠΑ και τη Βρετανία, όχι μόνο δεν είναι μεμονωμένα, αλλά αντιθέτως προβάλλονται όλο και περισσότερο ως απάντηση στην "ογκούμενη νεανική εγκληματικότητα". Το ματσούκι ως μέσον σωφρονισμού στα δημόσια σχολεία ζει και βασιλεύει με τη σφραγίδα του νόμου. Είκοσι τρεις πολιτείες των ΗΠΑ εξακολουθούν να αποδέχονται την παιδαγωγική σημασία του.

Σύμφωνα με τα πρόσφατα στατιστικά στοιχεία του ομοσπονδιακού υπουργείου Παιδείας των ΗΠΑ, πάνω από 470.000 μαθητές ξυλοκοπήθηκαν κατά το σχολικό έτος 1993-94. Στην πολιτεία του Αρκάνσας το ποσοστό των σωματικά τιμωρουμένων φτάνει στο 13% του συνόλου των μαθητών και στο Μισισιπή το 11%. Σε απόλυτους αριθμούς, "παγκόσμια πρωτεύουσα του βούρδουλα" θεωρείται το Τέξας. Το περίπλοκο νομικό σύστημα των ΗΠΑ δίνει ωστόσο το δικαίωμα διαφορετικής εκπαιδευτικής πολιτικής από ίδρυμα σε ίδρυμα, ιδιωτικό ή δημόσιο, ακόμα και αν οι νόμοι της πολιτείας επιτρέπουν τη σωφρονιστική βία. Επίσης πολλά ιδιωτικά, ιδίως τα σχολεία διαφόρων θρησκευτικών κοινοτήτων, θεωρούν ότι το ξύλο είναι "ιερό".

Στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού, στα βρετανικά νησιά, η κατάσταση δεν είναι πολύ καλύτερη. Αν και η νομοθεσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης -και η νομολογία του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων- έχει θέσει εκτός νόμου τη σωματική τιμωρία για οποιοδήποτε λόγο κατά των παιδιών, όπως άλλωστε κάθε άλλη μορφή βασανισμού, στην Αγγλία η συζήτηση έχει αναθερμανθεί. Στις 28 Ιανουαρίου 1997 κατατέθηκε στη Βουλή πρόταση επαναφοράς της σωματικής τιμωρίας στα εκπαιδευτήρια με τη συναίνεση των κηδεμόνων των μαθητών. Ο εισηγητής του μέτρου, Τζέιμς Πόουσι, έδωσε και μια "μοντέρνα" διάσταση στο θέμα: "Δεν μιλάμε για ξυλοφόρτωμα, χαστούκια, μαστιγώματα ή για ανάλογες φορτισμένες συναισθηματικά λέξεις που τόσο αγαπούν να χρησιμοποιούν οι πολέμιοι της σωματικής τιμωρίας. Η πρότασή μας αναφέρεται στην πειθαρχία με το χάρακα. Πρόκειται για λογική τιμωρία. Η βίτσα αποτελεί το σπουδαιότερο αποτρεπτικό μέσο. Μόνο η παρουσία της στη σχολική αίθουσα αρκεί για να επαναφέρει την πειθαρχία στην τάξη". Άλλος βουλευτής, ο Τόνι Μάρλοου, ακόμα πιο αυστηρών ηθών, επέμεινε ότι το ξύλο πρέπει να επιτραπεί χωρίς καν τη συγκατάθεση των γονιών! Προτού φτάσει στην πρωθυπουργία, ο Τζον Μέιτζορ είχε προφτάσει κι αυτός να υποστηρίξει στο Κοινοβούλιο την επιστροφή του βούρδουλα στα σχολεία, σε μια ψηφοφορία που μάλιστα απορρίφθηκε μόλις για μία ψήφο!

Η υπόθεση ξανάρθε στη βρετανική επικαιρότητα τον περασμένο Μάρτιο. Η αφορμή ήταν η σύλληψη ενός δεκάχρονου και ενός δεκατριάχρονου για απόπειρα εμπρησμού ενός γειτονικού σπιτιού. Οι παιδονόμοι βρήκαν στο πρόσωπο ενός δικαστή ένα νέο μαχητικό ηγέτη. Ο δικαστής Ρόντγουελ δεν έμεινε ικανοποιημένος από τα δυόμισι χρόνια φυλάκιση με τα οποία τιμωρήθηκαν οι πιτσιρικάδες, ήθελε επιπλέον και τη δια νόμου επιστροφή του ματσουκιού στα σχολεία. "Αν είχαν φάει το ξύλο εγκαίρως από το δάσκαλο, δεν θα έφταναν στο έγκλημα", γνωμοδότησε ο δικαστής. Κι επειδή ο "εχθρός" δεν είναι πλέον μόνο οι άγγλοι προοδευτικοί ή οι φιλελεύθεροι, ο δικαστής κατηγόρησε ότι για την παιδική εγκληματικότητα και τη "ζούγκλα του μαυροπίνακα" φταίει η Ευρωπαϊκή Ένωση και οι ανεκτικοί θεσμοί της.

 (Ελευθεροτυπία, 14/12/1997)

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ

Προφορική και ουσιαστική άσκηση: να χαρακτηρίσετε τη γλώσσα του κειμένου (λεξιλόγιο, συντακτικό, σχήματα λόγου, γραμματικοί τύποι). Εντοπίστε στοιχεία που σας αρέσουν και στοιχεία που δε σας αρέσουν.

1. Χαρακτηρίστε κάθε πρόταση σωστή ή λάθος και στη συνέχεια τεκμηριώστε το χαρακτηρισμό σας.
   • Η σωματική τιμωρία στα σχολεία αφορά μόνο σε υπανάπτυκτες χώρες

• Αυτοί που ζητούν τη χρήση σωματικής τιμωρίας στα σχολεία της Αγγλίας είναι οι εκπαιδευτικοί.

• Η επιβολή σωματικής τιμωρίας δεν εφαρμόζεται επίσημα και είναι θέμα ιδιωτικών συζητήσεων.

3*8=24/100

2. Να βρεθούν συνώνυμα των παρακάτω λέξεων του κειμένου: σωφρονισμός, συναίνεση, τιμωρία, μοντέρνα

4/100

3. Εξηγήστε το νόημα των παρακάτω φράσεων:
   • "παγκόσμια πρωτεύουσα του βούρδουλα"

• "ζούγκλα του μαυροπίνακα"

2*10=20/100

4. Σε ένα κείμενο 400 λέξεων εξετάστε την αποτελεσματικότητα της τιμωρίας ως προς τη μάθηση και ως προς το ρόλο της στη διαμόρφωση πειθαρχημένων χαρακτήρων. Το κείμενό σας θα δημοσιευτεί σε σχολική εφημερίδα.

52/100

α΄ λυκείου