|
|
|
|
| ||||||
|
(τηλεθέαση και κριτική σκέψη) Διασκευασμένο απόσπασμα από επιφυλλίδα του Χρήστου Γιανναρά Κυριακή, Καθημερινή, 20 Φεβρουαρίου 2005
[…] Η έρευνα βεβαιώνει ότι ο μισός πληθυσμός της Ελλάδας σήμερα (το 43,8% – ένας στους δύο Έλληνες) δεν διαβάζει ούτε ένα βιβλίο τον χρόνο και σχεδόν το ίδιο ποσοστό (το 39% του πληθυσμού) δεν διαβάζει ποτέ ούτε εφημερίδα. Όμως οι Έλληνες, κατά μέσον όρο, βλέπουμε τηλεόραση κάθε μέρα επί τρεισήμισι ώρες (204-209 λεπτά). Είναι περισσότερο από φανερό ότι, με τέτοια δεδομένα, η ελληνική κοινωνία δεν έχει τις δυνατότητες να αντιληφθεί και να αντιμετωπίσει κρίσιμα προβλήματα που την απειλούν. Ίσως σε άλλες εποχές η έλλειψη μόρφωσης να μην καταργούσε την κριτική σκέψη, τον έλεγχο της πληροφόρησης, όσο λειτουργούσε η προφορική ανταλλαγή συμπερασμάτων της πείρας. Σήμερα, η μικρή οθόνη ποδηγετεί το κοπάδι με τον επιστημονικό ολοκληρωτισμό των «επικοινωνιακών» μεθοδεύσεων. Υποχρεώνεται ο λαός (χωρίς να το αντιλαμβάνεται) σε πειθήνια υποταγή, σε εθελόδουλες συμπεριφορές. Ασήμαντη μειοψηφία οι επαρκείς πολίτες, συντριπτική πλειονότητα οι άσκεπτοι, άκριτοι, άβουλοι τηλεθεατές. Με θρασύτατη αυτοπεποίθηση οι τηλεθεατές, τα ξέρουν όλα, για όλα αποφαίνονται – η εικόνα κάνει πανίσχυρη την ψευδαίσθηση της «πληροφόρησης». Ο εγωτικός πρωτογονισμός (ένστικτο αυτοσυντήρησης) δεν επιτρέπει κριτική αμφιβολία, ούτε την αυτεπίγνωση της μαριονέτας που την κινούν με νήματα οι ατσίδες της εμπορικής διαφήμισης. Τηλεθέαση σημαίνει ανήκεστο εθισμό στην κοινοτοπία, στην κενολογία της ασημαντότητας, στη μικρόνοια και ψυχοπαθολογία των τηλεοπτικών «παραθύρων» και «πάνελ». Βολεύει τους πολιτικούς ο λειτουργικός αναλφαβητισμός, η αποχαυνωτική τηλεθέαση, η ευτελισμένη εκπαίδευση, τα διαλυμένα Πανεπιστήμια. Βολεύει, γιατί μπορούν να κατακτούν την εξουσία όχι με τους απαιτητικούς όρους της πολιτικής, αλλά με τους όρους της αγοράς: Κερδίζει τις εκλογές όποιος έχει τα περισσότερα χρήματα, δηλαδή τους αποτελεσματικότερους διαφημιστές, τα εντυπωσιακότερα μέσα πλύσης εγκεφάλου της αποχαυνωμένης μάζας.
1. Το κείμενο συνδυάζει τις έννοιες: τηλεθέαση, κριτική σκέψη και πολιτική. Ποια είναι η σχέση των τριών εννοιών; 2. Να αντικατασταθούν οι παρακάτω λέξεις του κειμένου με συνώνυμες (σύμφωνα με τη σημασία που έχουν στο κείμενο): ποδηγετεί, πειθήνια, αποφαίνονται, ανήκεστο, κενολογία. 3. Να μετατρέψετε την σύνταξη των παρακάτω φράσεων σε παθητική: α) Σήμερα, η μικρή οθόνη ποδηγετεί το κοπάδι με τον επιστημονικό ολοκληρωτισμό των «επικοινωνιακών» μεθοδεύσεων, β) Βολεύει τους πολιτικούς ο λειτουργικός αναλφαβητισμός, γ) Κερδίζει τις εκλογές όποιος έχει τα περισσότερα χρήματα. 4. Πώς εξηγείτε και πως κρίνετε το φαινόμενο που διαπιστώνεται στην πρώτη παράγραφο; (ο μισός πληθυσμός της Ελλάδας δεν διαβάζει. Όμως βλέπουμε τηλεόραση κάθε μέρα επί τρεισήμισι ώρες). 5. Να συντάξετε περίληψη του κειμένου σε 100 περίπου λέξεις.
Αποτελέσματα αξιολόγησης του κειμένου, από το http://www.greek-language.gr/greekLang/modern_greek/foreign/tools/readability/index.html Δείκτες Αναγνωσιμότητας |
|
