Αθώα βλέμματα και εκμετάλλευση στο λιμάνι

Συντάκτης: Ντίνα Δασκαλοπούλου 28.08.2015, 15:19, http://www.efsyn.gr

Το «Ελευθέριος Βενιζέλος» μοιάζει γιγαντιαίο καθώς πλησιάζει την προβλήτα Ε1 του Πειραιά. Το φεγγάρι έχει μόλις βγει, αλλά η νύχτα δεν έχει πέσει ακόμα: είναι η ώρα που οι φωτορεπόρτερ λένε «χρυσή» κι ο ουρανός, η θάλασσα, τα καράβια παίρνουν τα πιο έντονα μπλε, κόκκινα και χρυσαφιά χρώματα. Πάνω στα καταστρώματα, εκατοντάδες άνθρωποι σηκώνουν τα χέρια ψηλά και σχηματίζουν το σήμα της νίκης. Σε λίγο η μπουκαπόρτα θα ανοίξει και θα κάνουν ένα βήμα πιο κοντά στην Ευρώπη των ονείρων τους.

Αγκαλιάζονται, φιλιούνται, ευχαριστούν τον Θεό, φωτογραφίζονται. Είναι χαρούμενοι κι ενθουσιασμένοι. Νιώθουν επιτέλους ασφαλείς, όπως λένε και ξαναλένε στις κάμερες που τους περικυκλώνουν. «Σε μια ώρα με το λεωφορείο θα έχουμε φτάσει στη Μακεδονία, έλα μαζί μας να περάσουμε τα σύνορα», με προσκαλεί η Μπουσρίν. Είναι μόλις 20 χρόνων, παντρεμένη εδώ και λίγο καιρό με τον Αλί. Στη Συρία, εκείνη ήταν νοσοκόμα κι εκείνος μηχανικός αυτοκινήτων.

Από όλη τους τη ζωή εκεί έχουν απομείνει τα κινητά τους τηλέφωνα, κάποια χρήματα και τα διαβατήριά τους. Το κορμί σου, τα ρούχα που φοράς κι ό,τι χωράει σε μια τόση δα τσαντούλα που κρατάς σφιχτά σημαίνει να είσαι πρόσφυγας. Τα υπόλοιπα πράγματά τους βούλιαξαν στο Αιγαίο μαζί με τη βάρκα που τους μετέφερε από την Τουρκία. Πλήρωσαν 1.100 δολάρια ο καθένας για να περάσουν στη Μυτιλήνη, άλλα 55 ευρώ για να φτάσουν στον Πειραιά και τώρα με 55 ευρώ τούς υπόσχονται ότι σε μία μόλις ώρα θα τους οδηγήσουν στα σύνορα.

Ο Χουσεΐν με τη χρυσή αλυσίδα, τα δαχτυλίδια και το μυτερό μουσάκι είναι ένας από τους πολλούς μάγκες που μαζεύονται στο λιμάνι. Δουλεύει σαν κράχτης για ταξιδιωτικό γραφείο του κέντρου της Αθήνας. Οι κράχτες συναγωνίζονται ο ένας τον άλλο για το ποιος θα προλάβει να μαζέψει περισσότερους από τους πρόσφυγες που βγαίνουν παραζαλισμένοι από το πλοίο. Πληρώνονται με το κεφάλι και τους ζητούν ό,τι τους παίρνει: από άλλον θα πάρουν 50, από άλλον 100 ευρώ, σε άλλον θα τάξουν πως τα Σκόπια απέχουν μία ώρα από την Αθήνα, σε άλλον ότι είναι τρεις ώρες, άλλους με το αζημίωτο θα τους οδηγήσουν σε φτηνά ξενοδοχεία γύρω από την Ομόνοια. Αλλά για τους πρόσφυγες που έχουν ήδη διανύσει χιλιάδες χιλιόμετρα κι έχουν δαπανήσει χιλιάδες ευρώ για να διασωθούν τέτοιες μικροαπατεωνιές μοιάζουν αστείες.

Τα αλάνια που πέφτουν πάνω στους πρόσφυγες κοιτάζουν να τους τραβήξουν χρήματα με όποιον τρόπο μπορούν: τους χρεώνουν δύο ευρώ για να τους πάνε σε καφενείο ώστε να φορτίσουν τα κινητά τους, τους πουλάνε γιαουρτάκια και γάλα για τα μωρά σε υπερδιπλάσιες τιμές, τους συστήνουν σε συγκεκριμένους οδηγούς ταξί που θα τους πάνε στην Ομόνοια με διπλή ταρίφα. Οι οδηγοί δίνουν μερτικό στον κράχτη κι εκείνοι με τη σειρά τους παίρνουν μερτικό από το ταξιδιωτικό γραφείο που θα τους πάει στα σύνορα.

Ο διευθύνων σύμβουλος των ΚΤΕΛ την Τετάρτη το βράδυ υπέβαλε μήνυση για «άγρα πελατών». «Αυτό που συμβαίνει είναι απολύτως παράνομο, τα κυκλώματα εκμεταλλεύονται τους ανθρώπους που με το κανονικό εισιτήριο θα μπορούσαν να φτάσουν στα σύνορα με το ΚΤΕΛ», μας λέει ο Γιάννης Παππάς. Όπως θα μπορούσαν να επιβιβαστούν όλοι δωρεάν στα λεωφορεία που διαθέτει το κράτος για να πάνε στον σταθμό του τρένου και να φτάσουν στον Ελαιώνα. Ωστόσο, όταν είσαι πια τόσο πολύ αποκαμωμένος κι έχεις να διασχίσεις τόσες πολλές χώρες για να φτάσεις στη Βόρεια Ευρώπη, όταν σε πλησιάζει κάποιος που μιλά τη γλώσσα σου μοιάζει με θαύμα η υπόσχεσή του να σου τα κάνει όλα εύκολα και γρήγορα κι ας είναι και υπερκοστολογημένα.

Ο κύριος Νίκος σπρώχνει το καροτσάκι με την πραμάτεια του επί 42 χρόνια στο λιμάνι. Πουλάει φιστίκια, νερά, καραμέλες και μπισκότα στους επιβάτες των καραβιών. Κάθε μέρα υποδέχεται τα κύματα των ξεριζωμένων. «Είναι αδύνατον να μη συγκινηθείς όταν μικρά παιδιά έρχονται και κοιτάζουν με τόση λαχτάρα τα γλειφιτζούρια», μας διηγείται. «Ήρθε ένας πιτσιρίκος πριν από λίγες μέρες, του έδωσα ένα. Μετά από λίγο ήρθε ξανά κρατώντας τα αδερφάκια του. Με είπε μπάμπα! Μπάμπα! Κι έπειτα βλέπω στην τηλεόραση τους αστυνομικούς να τους δέρνουν σαν άγρια σκυλιά! Ποιον δέρνετε, ρε; Τα παιδιά σας; Είμαι φτωχός και λυπάμαι τόσο πολύ που δεν μπορώ να δίνω σε όλα τα παιδάκια – έχω δύο κόρες στην ηλικία τους».

[...]

ολόκληρο το κείμενο εδώ http://www.efsyn.gr/arthro/athoa-vlemmata-kai-ekmetalleysi-sto-limani

Α1. Να συντάξετε περίληψη του κειμένου σε 100-120 λέξεις.

Απαντήστε σύντομα με μια φράση 10-15 λέξεων στις παρακάτω ερωτήσεις:

α) ποιο είναι το θέμα του κειμένου;

β) ποια είναι η άποψη του συγγραφέα;

γ) για ποιο λόγο γράφει το κείμενο; σε ποιους απευθύνετε;

δ) τι είδος κείμενο είναι;

Α2. Αναπτύξτε με αιτιολόγηση την φράση “Νιώθουν επιτέλους ασφαλείς”. (δεύτερη παράγραφος)

Α3. Πώς εξηγείτε την συμπεριφορά των επιβατών, όταν φτάνουν στον Πειραιά;

Α4. Για ποιον λόγο το κείμενο εστιάζει στο προφίλ δύο συγκεκριμένων επιβατών;

Α5. Θα χαρακτηρίζατε τους επιβάτες πρόσφυγες ή μετανάστες; Γνωρίζετε ποια είναι η διαφορά;

Α6. Ποια είναι η νοηματική σχέση ανάμεσα στην πέμπτη και την έκτη παράγραφο;

Α7. Ποια είναι η νοηματική σχέση ανάμεσα στην τέταρτη και την πέμπτη παράγραφο;

Α8. Ποιος είναι ο Χουσεϊν; Μπορείτε να δείτε την ιστορία μέσα από τα δικά του μάτια; Ποια πράγματα θα είχαν διαφορετική σημασία;

Α9. Πόσες διαφορετικές οπτικές παρουσιάζει η συντάκτρια του κειμένου; Ταυτίζεται περισσότερο με κάποια ή κάποιες από αυτές;

Β1. Πόσο πετυχημένη κρίνετε από δημοσιογραφική άποψη την εισαγωγική, πρώτη παράγραφο;

Β2. Νομίζετε ότι το κείμενο ακολουθεί τη δομή των ειδησεογραφικών κειμένων; Εξηγήστε την απάντησή σας.

Β3. Ποιον τρόπο πειθούς αναγνωρίζετε στο κείμενο; Με ποια μέσα επιτυγχάνεται; Πόσο αποτελεσματικός είναι;

Β4. Εντοπίστε τα σημεία στα οποία η συντάκτρια του κειμένου επιλέγει να παραθέσει αυτούσια τα λόγια άλλων. Πώς δικαιολογείτε την επιλογή της; Τι προσθέτει στο κείμενο;

Β5. Βρείτε πέντε σύνθετες λέξεις στις οποίες πρώτο συνθετικό θα είναι πρόθεση και δεύτερο οποιαδήποτε λέξη.

Γ. Συντάσσεται κείμενο για το σχολικό ιστολόγιο. Θέμα σας είναι οι προσωπικές ιστορίες μαθητών του σχολείου που είναι παιδιά μεταναστών που ήρθαν στην Ελλάδα κατά τη δεκαετία του '90. Πιο συγκεκριμένα, διερευνάτε τους λόγους που ανάγκασαν τους γονείς τους να φύγουν από την πατρίδα τους, τις συνθήκες με τις οποίες μεγάλωσαν τα παιδιά τους-συμμαθητές σας. Προσπαθήστε στο κείμενο που θα γράψετε να φαίνεται η διαφορά ανάμεσα στον τρόπο που τους έβλεπαν τότε οι περισσότεροι και στον τρόπο που τους βλέπουν τώρα.