|
|
|
|
| ||||||
|
Α.Β. Μουμτζάκης, η βαθμολόγηση των γραπτών εκθέσεως της Γ΄ Λυκείου* (απόσπασμα)
[…] Είναι γνωστό πόσο δύσκολη και σπάνια είναι η απόλυτη σύμπτωση των βαθμολογητών κυρίως στα γραπτά της έκθεσης. Η διαφωνία αυτή δεν οφείλεται πάντοτε μόνο στη φύση, στις αναπόφευκτες δυσκολίες, της ίδιας της πράξης της βαθμολόγησης αλλά και στο γεγονός ότι οι βαθμολογητές είναι συχνά άνισοι. Και αυτό όχι μόνο εξαιτίας των διαφορετικών απόψεων τους για το ίδιο το μάθημα και την εξέτασή του, π.χ. πόσο είναι η έκθεση ζήτημα περιεχομένου ή λόγου ή ποιοι είναι οι καταλληλότεροι τρόποι για μια τέτοια εξέταση ή πόσο υψηλά είναι τα κριτήρια με τα οποία προσέρχεται στη βαθμολόγηση ένας εξεταστής με βάση το επίπεδο του σχολείου του κτλ. Μια ασυμφωνία δύο βαθμολογητών μπορεί ακόμη να οφείλεται και στη δυσκολία – ή και στην απειρία – έστω και του ενός από αυτούς, να αξιολογήσει ένα κείμενο μαθητικής έκθεσης που σε σχέση με τα γραπτά άλλων «φιλολογικών» επίσης μαθημάτων ελάχιστα σημεία αντικειμενικότητας μπορεί να προσφέρει στον αξιολογητή. Γι’ αυτό μια ενημέρωση όλων των βαθμολογητών, ειδικά της έκθεσης για τις γενικές εξετάσεις, θα πρέπει να αναλαμβάνεται από τους υπεύθυνους φορείς με περισσότερη φροντίδα και επιμονή και σε μεγαλύτερη διάρκεια ενημερωτικών συναντήσεων. Σήμερα συστηματική ενημέρωση σχεδόν δε γίνεται, αλλά το πράγμα αντιμετωπίζεται κατά περιοχές βαθμολογικών κέντρων, με ενημέρωση λίγων ωρών, και με προσωπική επιλογή των υπευθύνων σχολικών συμβούλων. Θα ήταν λοιπόν απολύτως χρήσιμο η ομάδα των βαθμολογητών – τουλάχιστο στην έκθεση – να προετοιμάζεται, από τους ίδιους και σύμφωνους μεταξύ τους επιμορφωτές ανά την Ελλάδα, πολλούς μήνες νωρίτερα από τον Ιούνιο. Έτσι υπάρχουν βάσιμες πιθανότητες τα κριτήρια των βαθμολογητών να είναι λιγότερο άνισα και, γενικότερα, ακριβέστερα επιστημονικώς και περισσότερο δίκαια. Έτσι ίσως θα περιοριστούν και μερικές ή πολλές εκπλήξεις (λεπτομερής έρευνα δεν υπάρχει) των μαθητών αλλά και των καθηγητών τους στο λύκειο από όπου αποφοίτησαν – όχι πάντοτε αδικαιολόγητες, αφού όπως υποστηρίζουν, αντίθετα με άλλα μαθήματα, όταν ο μαθητής έχει μάθει να γράφει σωστά μια έκθεση, μπορεί να τη γράφει σε κάθε περίπτωση.
Προφορική και ουσιαστική άσκηση: να χαρακτηρίσετε τη γλώσσα του κειμένου (λεξιλόγιο, συντακτικό, σχήματα λόγου, γραμματικοί τύποι). Εντοπίστε στοιχεία που σας αρέσουν και στοιχεία που δε σας αρέσουν.
Α. Να συντάξεις περίληψη του κειμένου σε εβδομήντα (70) περίπου λέξεις. Πριν γράψεις την περίληψη να απαντήσεις (προφορικά) στα παρακάτω ερωτήματα: α) ποιο είναι το θέμα του κειμένου; β) ποια είναι η άποψη του συγγραφέα; γ) για ποιο λόγο γράφει το κείμενο; σε ποιους απευθύνεται; δ) τι είδος κείμενο είναι; μονάδες 25
Β1. Πώς καταλαβαίνεις την παρακάτω φράση του κειμένου; Συμφωνείς; «Όταν ο μαθητής έχει μάθει να γράφει σωστά μια έκθεση, μπορεί να τη γράφει σε κάθε περίπτωση». μονάδες __
Β2. «Σε σχέση με τα γραπτά άλλων ‘‘φιλολογικών’’ επίσης μαθημάτων ελάχιστα σημεία αντικειμενικότητας μπορεί να προσφέρει στον αξιολογητή». Εφόσον ισχύει η προηγούμενη κρίση του συγγραφέα, πόσο εφικτή και δίκαιη μπορεί να είναι η αξιολόγηση ενός γραπτού έκθεσης; μονάδες __
Β2. Στην τελευταία παράγραφο ως τεκμήριο άδικης βαθμολόγησης παρουσιάζεται η έκπληξη των μαθητών και των καθηγητών τους στο σχολείο. Η έκπληξη αυτή προέρχεται από μικρότερους ή μεγαλύτερους βαθμούς σε σχέση με τους αναμενόμενους; Η αξιολόγηση των ίδιων των μαθητών και των καθηγητών τους είναι εξορισμού δικαιότερη ή μπορεί να είναι και συνέπεια μεγάλης επιείκειας; μονάδες __
Β3. Ποιον κύριο τρόπο ανάπτυξης παραγράφου διακρίνεται στην τρίτη παράγραφο; («Γι’ αυτό μια ενημέρωση… υπευθύνων σχολικών συμβούλων».) μονάδες __
Β3. Ποιον κύριο τρόπο ανάπτυξης παραγράφου διακρίνεται στην τέταρτη παράγραφο; (Θα ήταν λοιπόν απολύτως… και περισσότερο δίκαια».) μονάδες __
Β4. Εξηγήστε τη σημασία των παρακάτω διαρθρωτικών λέξεων/φράσεων του κειμένου: Γι’ αυτό, αλλά, Έτσι, ίσως, αφού. μονάδες __
Β4. Να σχηματίσεις φράσεις της νεοελληνικής με τις παρακάτω λέξεις του κειμένου: αναπόφευκτες, αξιολογητή, υπεύθυνους, επιμορφωτές, λεπτομερής. Μπορείς να αλλάξεις τον γραμματικό τύπο της λέξης. (Προσοχή: στις φράσεις να φαίνεται η σημασία των λέξεων). μονάδες __
Γ. Το κείμενο θέτει το ζήτημα που προκύπτει από τις διαφορές στη βαθμολόγηση της έκθεσης στις πανελλαδικές εξετάσεις (πανελλαδικό διαγωνισμό για την εισαγωγή στα ΑΕΙ). Γράφεις ένα κείμενο που θα δημοσιευτεί στο «ντρινννν», την εφημερίδα του 3ου Λυκείου Δράμας με την ακόλουθη δομή: πρώτα περιγράφεις την ανασφάλειά σου απέναντι στο μάθημα της έκθεσης. Στη συνέχεια γράφεις για τους τρόπους γραφής της έκθεσης, που σε οδηγούν σε μια σχετική σιγουριά για να γράψεις καλά στο τέλος. Τρίτον, σκέψου κάποιους τρόπους ώστε το μάθημα της έκθεσης να μην επηρεάζεται από τον υποκειμενισμό του βαθμολογητή. (400 περίπου λέξεις)
μονάδες 40
*Δημοσίευση στο περιοδικό ΦIΛΟΛΟΓΟΣ, τ. 76 (Καλοκαίρι 1994)
Δείκτες Αναγνωσιμότητας των κειμένων, από το http://www.greek-language.gr/greekLang/modern_greek/foreign/tools/readability/index.html Αριθμός προτάσεων 11 Αριθμός Λέξεων 316 Αριθμός συλλαβών 756 Λέξεις ανα πρόταση 28.73 Συλλαβές ανα λέξη 2.39 Δείκτης αναγνωσιμότητας Flesch 36.52 δύσκολο, ΤΕΙ-ΑΕΙ Δείκτης αναγνωσιμότητας SMOG 16.86 επίπεδο ΤΕΙ - ΑΕΙ Δείκτης αναγνωσιμότητας FOG 48.98 δύσκολο
Α. Β. Μουμτζάκης (1929 – 2009)* Ο Α.Β. Μουμτζάκης ήταν φιλόλογος, πτυχιούχος της Φιλοσοφικής Σχολής του Α.Π.Θ. και διδάκτωρ του ίδιου Πανεπιστημίου. Δίδαξε στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση, στη Φιλοσοφική Σχολή του Α.Π.Θ. ως δάσκαλος της Νεοελληνικής Γλώσσας, και από το 1984 ως το 1995 εργάστηκε ως σχολικός σύμβουλος των φιλολόγων στο Νομό Δράμας. Καταγόταν από τη Δράμα όπου και έζησε τα περισσότερα χρόνια. Ασχολήθηκε κυρίως με την αρχαία και τη νέα ελληνική γλώσσα. Εκτός από τις διάφορες εργασίες του που έχουν δημοσιευθεί σε εκπαιδευτικά και φιλολογικά περιοδικά, επτά από τα βιβλία του, που έγραψε μόνος του ή με συνεργασία, είχαν εκδοθεί από τον ΟΕΔΒ και χρησιμοποιήθηκαν ως σχολικά βιβλία γυμνασίου και λυκείου σε όλα τα σχολεία της χώρας (το πρώτο από το 1979). Τα βιβλία αυτά είναι: Αρχαία Ελληνικά για την Α΄ Λυκείου, Συντακτικό της Αρχαίας Ελληνικής για το Λύκειο (χρησιμοποιείται μέχρι και σήμερα, 2011-12), Συντακτικό της Νέας Ελληνικής, Νεοελληνική Γλώσσα για την Α' τη Β' και την Γ Γυμνασίου, βιβλία για το μαθητή και τον καθηγητή. Είχε λάβει μέρος ως εισηγητής σε πολλά σεμινάρια στην Ελλάδα και στο εξωτερικό και σε επιτροπές μελέτης και προγραμματισμού εκπαιδευτικών θεμάτων.
Δίδαξε στη Φιλοσοφική Σχολή του ΑΠΘ, στις Σχολές Επιμόρφωσης καθηγητών (ΠΕΚ
και παλαιότερα ΣΕΛΜΕ) Καβάλας και Αλεξανδρούπολης.
|
|
