|
|
|
|
| ||||||
|
Είμαστε ότι τρώμε (και Όχι, δεν είμαστε ότι τρώμε!) Θεοδόσιος Ιακώβου, ιατρός διαιτολόγος http://www.koutipandoras.gr/article/115960/diatrofi-kai-stres-eimaste-oti-trome
Πώς σχετίζεται η διατροφή μας με τη ζωή μας, αλλά και οι καταστάσεις που βιώνουμε με αυτά που τρώμε. Όταν έχουμε έντονο άγχος για μια μεγάλη περίοδο, σταδιακά παραμελούμε τη διατροφή μας, δεν δίνουμε σημασία στο τι τρώμε, θέλουμε διαρκώς να τσιμπολογάμε τροφές πλούσιες σε λιπαρά και εκτονώνουμε την έντασή μας με γλυκά, καφέδες και άλλα ανθυγιεινά. Τέτοιες στιγμές δεν περνά καθόλου από το μυαλό μας ότι με αυτή την άστατη διατροφή το μόνο που πετυχαίνουμε είναι να επιτείνουμε το άγχος μας. Κι όμως, μελέτες έχουν δείξει ότι η ποιότητα και η ποσότητα της τροφής που καταναλώνουμε μπορούν να επιδράσουν κατευναστικά, να δράσουν ως ηρεμιστικό για τον εγκέφαλο, ενεργοποιώντας τις αντίστοιχες ορμόνες (ντοπαμίνη, σεροτονίνη) και να μας φέρουν την πολυπόθητη ισορροπία. Το καθημερινό φαγητό μας επομένως δεν έχει ως μοναδικό σκοπό την πρόσληψη ζωτικών στοιχείων και βιταμινών, αλλά λειτουργεί και ως καύσιμο που θα μας εφοδιάζει με την απαραίτητη θετική ενέργεια ώστε να αντιμετωπίσουμε επιτυχώς μια δύσκολη μέρα. Για να μιλήσουμε πιο απλά, αν τρώμε σκουπίδια και η ζωτικότητά μας θα είναι μάλλον για τα σκουπίδια. Κι επειδή όλη μας η ενέργεια προέρχεται από την τροφή μας, οι διατροφικές μας συνήθειες αντικατοπτρίζουν και την ποιότητα της ενέργειας που εκλύεται από εμάς. Οι μέρες που χαρακτηρίζονται από αυξημένο στρες, χαρακτηρίζονται επίσης από κακή διατροφή, από σκαμπανεβάσματα της διάθεσης και μειωμένη ενέργεια. Όπως λοιπόν εύκολα μπορεί κανείς να καταλάβει η διατροφή βρίσκεται στη μέση όλων των παραγόντων που συνεργάζονται για την καλή μας υγεία, την ευεξία και την καλή μας σωματική κατάσταση. Όταν αυτά αρχίσουν να μπλοκάρουν και να δυσλειτουργούν, εμείς πρέπει να είμαστε έτοιμοι να αποκαταστήσουμε την εύρυθμη λειτουργία επιλέγοντας: ελαφριά γεύματα, τακτικά σνακ και κυρίως υγιεινές τροφές. Το ερώτημα βέβαια είναι γιατί σε περιόδους έντασης είναι τόσο δύσκολο, ορμονικά πλέον, να διατηρήσουμε σε ισορροπία τις διατροφικές μας συνήθειες. Αυτό συμβαίνει επειδή οι ορμόνες του στρες λαμβάνουν σήμα κινδύνου από τον οργανισμό και για να αντεπεξέλθουν λειτουργούν στο μάξιμουμ. Καταναλώνουν τότε έξτρα ποσότητες μαγνησίου, ψευδάργυρου, βιταμίνης C και Β. Και για να το αναλύσουμε περισσότερο, όταν καθημερινά ζούμε με άγχος, η βιταμίνη C και ο ψευδάργυρος δεν επαρκούν για να υποστηρίξουν το ανοσοποιητικό σύστημα του οργανισμού ή για να παράγουν το πολύτιμο κολλαγόνο που θα διατηρήσει την επιδερμίδα μας υγιή. Συγχρόνως, οι βιταμίνες του συμπλέγματος Β δεν επαρκούν για την παραγωγή της απαιτούμενης ενέργειας ή για τη σωστή διανοητική λειτουργία, ενώ η εξάντληση των αποθεμάτων του μαγνησίου αυξάνει την πιθανότητα εμφάνισης πονοκεφάλων και υψηλής πίεσης. [...]
Α1. Το κείμενο είναι περίπου 400 λέξεις. Να το πυκνώσεις σε λιγότερες από 100. μονάδες 25 Α2. Απαντήστε σύντομα με μια φράση 10-15 λέξεων στις παρακάτω ερωτήσεις: α) ποιο είναι το θέμα του κειμένου; β) ποια είναι η άποψη του συγγραφέα; γ) για ποιο λόγο γράφει το κείμενο; σε ποιους απευθύνεται; δ) τι είδος κείμενο είναι; Α3. Ποιες αιτίες επηρεάζουν αρνητικά τη διατροφή μας; Ποια αποτελέσματα μπορεί να έχει η διατροφή στη ζωή μας, θετικά ή αρνητικά; (πρώτη παράγραφος) Α4. Η δεύτερη παράγραφος συνδέει αιτιακά την διατροφή με την ζωτικότητα/ ενέργεια που έχει ο οργανισμός μας. Εξετάστε και αξιολογήστε τις κρίσεις που εκφράζουν αυτή τη συσχέτιση. Αν συμφωνείτε, τεκμηριώστε την απάντησή σας. Α5. Η τρίτη παράγραφος συσχετίζει τη διατροφή με έννοιες όπως ένταση, στρες, άγχος. Νομίζετε ότι υπάρχουν και άλλοι παράγοντες νομίζετε που καθορίζουν τη διατροφή μας; Β1. Με ποιον ή ποιους τρόπους αναπτύσσεται η πρώτη παράγραφος; Ποια είναι τα δομικά χαρακτηριστικά της; Β2. Εξηγήστε σύντομα πως λειτουργούν οι διαρθρωτικές λέξεις/φράσεις στην πρώτη παράγραφο: α) Κι όμως, β) επομένως, γ) αλλά. Β3. Έχει το κείμενο τα χαρακτηριστικά της επιφυλλίδας; Τεκμηριώστε την απάντησή σας. Β4. Βρείτε σε κάθε παράγραφο τη σύνδεση γεγονότων με τη μέθοδο αίτιο – αποτέλεσμα. Στη συνέχεια κρίνετε αν αποδέχεστε την αιτιακή σύνδεση και εξηγήστε πως την αξιολογείτε. Για παράδειγμα, “έχουμε έντονο άγχος για μια μεγάλη περίοδο (αίτιο), σταδιακά παραμελούμε τη διατροφή μας (αποτέλεσμα)”. Η σύνδεση είναι απόλυτη/λογική/δεν ισχύει… κλπ, επειδή... Β5. Προσέξτε τα παρακάτω αποσπάσματα, ένα από κάθε παράγραφος και εντοπίστε τις λέξεις/φράσεις που σχετικοποιούν κάθε κρίση. α) ... η ποσότητα της τροφής που καταναλώνουμε μπορούν να επιδράσουν κατευναστικά... β) ... τρώμε σκουπίδια και η ζωτικότητά μας θα είναι μάλλον για τα σκουπίδια... γ) ... η εξάντληση των αποθεμάτων του μαγνησίου αυξάνει την πιθανότητα εμφάνισης πονοκεφάλων... Β6. Οι παρακάτω σύνθετες λέξεις της τρίτης (τελευταίας) παραγράφου προέρχονται από κλιτές λέξεις-συνθετικά. Εντοπίστε ποιες είναι: ισορροπία, ψευδάργυρου, ανοσοποιητικό, πιθανότητα, πονοκεφάλων. Γ. Συμμετέχετε σε εκδήλωση του σχολείου σας, στην οποία παραβρίσκονται και γονείς-κηδεμόνες, με θέμα στη σημασία που έχει η διατροφή ειδικά κατά την περίοδο της εφηβικής ηλικίας. Στην προφορική παρέμβασή σας θα αναφερθείτε αρχικά στον τρόπο που διαμορφώνονται οι διατροφικές συνήθειες από την παιδική ηλικία ακόμη. Στη συνέχεια θα διερευνήσετε τους κοινωνικούς, οικονομικούς και άλλους παράγοντες που επηρεάζουν τη διατροφή των νέων στη διάρκεια των σχολικών χρόνων και κυρίως κατά την εφηβεία. Τέλος, σκεφτείτε με ποιους τρόπους θα μπορούσε να βελτιωθεί η ποιότητα της διατροφής των νέων σχολικής ηλικίας.
Ανδρέας Ζουρδός, Διαιτολόγος - διατροφολόγος http://metavolismos.com/?p=769
Ο Albert Εinstein κάποτε είπε ότι είναι πιο εύκολο να διασπάσεις ένα άτομο παρά μία προκατάληψη. Κάπως έτσι έχει η ιστορία με τα διατροφικά δόγματα. Το δόγμα του “είμαστε ότι τρώμε” είναι από τα πιο πληκτικά νοήματα που συναντά κανείς σε άρθρα περιοδικών και στην τηλεόραση. Όλοι καταλαβαίνουν πως χρησιμοποιείται για να δώσει έμφαση στην σημασία της τροφής στην υγεία του ανθρώπου. Η διατροφή παίζει σημαίνοντα ρόλο στην υγεία μας, αυτό δεν χωρά πολλή κουβέντα, είναι όμως η μοναδική παράμετρος για μία καλή κατάσταση υγείας; Ο πειρασμός του να εξηγούμε μία κατάσταση ως αποτέλεσμα μίας και μοναδικής αιτίας είναι βολικός στο μυαλό των ανθρώπων. Παραδείγματα από άλλες πτυχές της ζωής διαφωτιστικά: Τι κάνει έναν αθλητή να κερδίσει το χρυσό μετάλλιο στο αγώνισμά του; Ο καλός προπονητής; Η καλή διατροφή; Η θέληση για διάκριση; Μερικά χρόνια έντονης προπόνησης; Ή μήπως ένας συνδυασμός όλων αυτών; Στον αντίποδα τι κάνει έναν άνθρωπο παχύσαρκο; Η διατροφή του; Το περιβάλλον ανθρώπων γύρω από το οποίο ζει; Η έλλειψη σωματικής άσκησης και ο τρόπος ζωής του; Οι αντιλήψεις του για διατροφικά θέματα; Πάλι η απάντηση είναι όλα αυτά μαζί. Η συσχέτιση των τροφών με την υγεία και την εικόνα του σώματος ενός ανθρώπου είναι μια βιαστική υπέρ-απλούστευση. Κλασσικό παράδειγμα αποτελεί το δόγμα της καθαρής διατροφής. Το τι σημαίνει να τρώμε “καθαρά” είναι κάπως δύσκολο να οριστεί με ακρίβεια, αλλά μία βασική εμμονή αυτής της διατροφικής αίρεσης είναι ότι επιλογές όπως σουβλάκια, πίτσες και fast food είναι μία μορφή διατροφικού 666. Δεν είναι λίγοι εκείνοι που με “καθαρή” διατροφή έχουν φτάσει σε μονοψήφιο ποσοστό λίπους. Από την άλλη, είναι πολλοί περισσότεροι όσοι δεν μπορούν να προσαρμοστούν με τίποτα σε μία τέτοιου είδους διατροφή. Μπορεί να πει κανείς πως η εικόνα ενός παχύσαρκου ανθρώπου να τρώει ένα σουβλάκι είναι σαφώς πιο έντονη για να αποτυπωθεί στην μνήμη μας από την εικόνα ενός ανθρώπου με φυσιολογικό βάρος που αθλείται και τρώει την ίδια ακριβώς μερίδα. Όμως μία από τις βασικές αρχές για να μπορούμε να σκεφτούμε λογικά είναι ότι η συσχέτιση δύο γεγονότων (στην συγκεκριμένη περίπτωση διατροφικές επιλογές και σωματικό λίπος) δεν σημαίνει απαραίτητα σχέση αιτίας-αποτελέσματος. Με άλλα λόγια οι διατροφικές επιλογές από μόνες τους δεν προδιαγράφουν ούτε την παχυσαρκία αλλά ούτε και την απώλεια λίπους. Αυτό θα πρέπει να το λάβουν υπόψιν τους όσοι ακολούθησαν μία δίαιτα με επιτυχία: Το γεγονός ότι μία μέθοδος είχε επιτυχία σε έναν άνθρωπο δεν σημαίνει ότι είναι διατροφική πανάκεια. [...] Συμπερασματικά, το μυαλό μας συχνά ψάχνει για μονοδιάστατους μηχανισμούς κατανόησης της πραγματικότητας. Φυσικά αυτό είναι θεμιτό για τον περισσότερο κόσμο που αρέσκεται να ζει σε ψευδαισθήσεις και να δημιουργεί “Βαρβάρους” εκεί που δεν υπάρχουν. Η μαγική λύση σε ζητήματα που εξαρτώνται από την ανθρώπινη συμπεριφορά, όπως η διατροφή, δεν υπάρχει και συνήθως τα πράγματα δεν είναι μόνο άσπρα ή μαύρα. Όταν προσπαθούμε να κατανοήσουμε διατροφικές συμπεριφορές και τα αποτελέσματα τους, πρέπει να έχουμε στο νου ότι πολλοί παράγοντες περιπλέκονται και αλληλεπιδρούν μεταξύ τους σε απροσδόκητες κατευθύνσεις. Αυτό σημαίνει ότι το μείγμα πολλών στοιχείων μαζί δίνει κάτι τελείως διαφορετικό απ’ ότι κανείς θα περίμενε σε σχέση με το απομονωμένο αποτέλεσμα του κάθε στοιχείου ξεχωριστά.
Α1. Το κείμενο είναι περίπου 510 λέξεις. Να το πυκνώσεις σε περίπου 100-110. μονάδες 25 Α2. Απαντήστε σύντομα με μια φράση 10-15 λέξεων στις παρακάτω ερωτήσεις: α) ποιο είναι το θέμα του κειμένου; β) ποια είναι η άποψη του συγγραφέα; γ) για ποιο λόγο γράφει το κείμενο; σε ποιους απευθύνεται; δ) τι είδος κείμενο είναι; Α3. Για ποιον λόγο ο συγγραφέας χαρακτηρίζει δόγμα τη φράση “είμαστε ότι τρώμε”; (πρώτη παράγραφος) Α4. Πώς συσχετίζεται η κρίση του Αϊνστάιν για την προκατάληψη με τη συνέχεια της παραγράφου και του κειμένου; Α5. Πόσο εύκολο είναι να προσδιοριστούν οι αιτίες της παχυσαρκίας; Ποιοι παράγοντες έχουν αιτιακή σχέση με την παχυσαρκία; Κατά πόσο είναι εύκολο να συνάγουμε γενικά συμπεράσματα που ισχύουν για κάθε άνθρωπο; (δεύτερη, τρίτη και τέταρτη παράγραφος).
Β1. Τι εξυπηρετεί η επίκληση του Αϊνστάιν στην αρχή του κειμένου; Β2. Τι εξυπηρετεί η ερωτηματική πρόταση στο τέλος της πρώτης παραγράφου; Β3. Πώς συνδέονται νοηματικά η πρώτη με τη δεύτερη παράγραφο; Β4. Με ποιον τρόπο αναπτύσσεται η δεύτερη παράγραφος; (Ο πειρασμός... απάντηση είναι όλα αυτά μαζί.) Ποια είναι τα δομικά μέρη της; Β5. Με ποιον τρόπο αναπτύσσεται η τρίτη παράγραφος; (Η συσχέτιση των... μία τέτοιου είδους διατροφή.) Β6. Εξηγήστε πως συνδέεται η παρακάτω φράση της τρίτης παραγράφου με την αξιολόγηση των επιχειρημάτων όπως διδάσκεται στη θεωρία πειθούς της γ΄ λυκείου: “Η συσχέτιση των τροφών με την υγεία και την εικόνα του σώματος ενός ανθρώπου είναι μια βιαστική υπέρ-απλούστευση”. Β7. Πώς συνδέεται η αξιολόγηση των επιχειρημάτων όπως διδάσκεται στη θεωρία πειθούς της γ΄ λυκείου με το σκεπτικό της τέταρτης παραγράφου; (Μπορεί να πει... ότι είναι διατροφική πανάκεια.). Ποια φράση συμπυκνώνει θεωρητικά το σκεπτικό του συγγραφέα; Β8. Εξηγήστε ποιον τρόπο ανάπτυξης παραγράφου διακρίνετε στην τέταρτη παράγραφο (Μπορεί να πει... ότι είναι διατροφική πανάκεια.). Β9. εξηγήστε το νόημα των παρακάτω φράσεων: α) μία βασική εμμονή αυτής της διατροφικής αίρεσης είναι μία μορφή διατροφικού 666 (τρίτη παράγραφος) β) δημιουργεί “Βαρβάρους” εκεί που δεν υπάρχουν (πέμπτη παράγραφος)
Γ. Συμμετέχετε σε εκδήλωση του σχολείου σας, στην οποία παραβρίσκονται και γονείς-κηδεμόνες, με θέμα στη σημασία που έχει η διατροφή ειδικά κατά την περίοδο της εφηβικής ηλικίας. Στην προφορική παρέμβασή σας θα αναφερθείτε αρχικά στον τρόπο που διαμορφώνονται οι διατροφικές συνήθειες από την παιδική ηλικία ακόμη. Στη συνέχεια θα διερευνήσετε πως επηρεάζουν τον τρόπο διατροφής των νέων η διαφήμιση και τα καταναλωτικά πρότυπα του λάιφ-στάιλ. (Αν έχετε χρόνο διερευνήστε σύντομα τους κοινωνικούς, οικονομικούς και άλλους παράγοντες που επηρεάζουν τη διατροφή των νέων στη διάρκεια των σχολικών χρόνων και κυρίως κατά την εφηβεία). Τέλος, σκεφτείτε με ποιους τρόπους θα μπορούσε να βελτιωθεί η ποιότητα της διατροφής των νέων σχολικής ηλικίας.
|
|
