|
|
επιστήμη ενώπιον του πολέμoυ (Διασκευασμένο άρθρο του Θεόδωρου Κρητικού στον ημερήσιο τύπο, καθημερινή (11/03/01))
Τα ερωτήματα που προσδιορίζουν τον κοινωνικό ρόλο της επιστήμης, αντανακλούν ουσιαστικά μια ασάφεια, που συναρτάται άμεσα με τη μη συμμετοχή των πολιτών σε καίρια ζητήματα. Σημειωτέον, ότι έχουμε να κάνουμε με ζητήματα τα οποία διεκδικούν και γενναία ποσά από το δημόσιο χρήμα. Η άγνοια ή, ακόμα χειρότερα, η ημιπληροφόρηση λειτουργούν ως προαιπατούμενο της περιθωριοποίησης των πολιτών, αλλά προκύπτουν και ως επακόλουθο. Έτσι, ο δραματικός τρόπος, με τον οποίο τίθεται το ζήτημα της στρατιωτικής χρήσης της επιστημονικής έρευνας, δεν έχει προκαλέσει έναν διεξοδικό δημόσιο διάλογο που να ενθαρρύνει τη συμμετοχή των πολιτών. Η στρατιωτική αξιοποίηση της επιστήμης δεν συνιστά επινόηση των ημερών μας. Η μεταπολεμική, ωστόσο, ραγδαία εξέλιξη του στρατιωτικού ενδιαφέροντος για τα προϊόντα της υψηλής τεχνολογίας χρήζει ιδιαίτερης προσοχής. Η ιστορία της αμερικανικής πολιτικής υποδεικνύει τους τρόπους, με τους οποίους η εξάρτηση της εθνικής ασφάλειας από την επιστήμη έφθασε σε τέτοιο βαθμό, ώστε να θεωρείται απαραίτητη «η συνεργασία με τα καλύτερα ερευνητικά ταλέντα». Εφόσον εξ ορισμού ο στρατιωτικός σχεδιασμός της εθνικής ασφάλειας προϋποθέτει τον χαρακτηρισμό του απόρρητου, η αξιοποίηση της επιστημονικής έρευνας από το υπουργείο Εθνικής Άμυνας παρεμβαίνει στους κανόνες και στη διεθνή δεοντολογία που υιοθετούν οι επιστήμονες. Το βασικότερο χαρακτηριστικό της επιστήμης είναι η δυνατότητα ελέγχου από όλους των αποτελεσμάτων και των μεθόδων που εμπεριέχονται σε μια επιστημονική ανακοίνωση. Είναι όμως ανακοινώσιμο ένα επιστημονικό αποτέλεσμα που αναδείχθηκε στο πλαίσιο ενός προγράμματος εθνικής ασφάλειας; Η αξιοποίηση και η επιλεκτική χρησιμοποίηση της επιστημονικής γνώσης συνιστά τακτική που χαρακτηρίζει όλες τις ιστορικές κοινωνίες. Με δεδομένη την αλματώδη ανάπτυξη των επιστημών και τη συνακόλουθη τεχνολογική τους χρησιμοθηρία, η συναίνεση των πολιτών στη συνεχή αναδιαμόρφωση των σχετικών κανόνων και δεοντολογίας καθίσταται περισσότερο από ποτέ αναγκαία. Οφείλουμε σε κάθε περίπτωση που
επιχειρείται η αξιοποίηση των επιστημονικών ερευνών, να απαιτήσουμε διαφάνεια,
δημόσιο διάλογο και διεθνείς δεσμεύσεις. Πόσο μάλλον όταν έχουμε να κάνουμε με
τη συνεργασία των υπουργείων Εθνικής Άμυνας και των πανεπιστημιακών ερευνητικών
ινστιτούτων. Εφόσον απέχουμε ακόμα πολύ από το αγαθό του αφοπλισμού και της
ειρηνικής συνύπαρξης των λαών, τέτοιου είδους ζητήματα οφείλουν να βρίσκονται
στο επίκεντρο του δημόσιου ενδιαφέροντος. Γιατί, άραγε, δεν πρέπει να
αποφασίζουν οι ίδιοι οι πολίτες για το μέγεθος και την κατανομή των ερευνητικών
κονδυλίων του Δημοσίου; Γιατί, άραγε, το δόγμα της εθνικής ασφάλειας αποκλείει
τη συμμετοχή των πολιτών από τις αποφάσεις αξιοποίησης της επιστημονικής γνώσης
Γιατί οι πολίτες διαθέτοντας επαρκείς γνώσεις και κριτικό ένστικτο δεν πρέπει να
ανέλθουν στο επίπεδο των πολιτισμικών και πολιτικών επιλογών; 1. Απαντήστε σύμφωνα με το κείμενο σωστό λάθος
24/100
2. Να βρεθούν δύο ομόρριζα από το δεύτερο συνθετικό για κάθε μία από τις λέξεις του κειμένου: υποδεικνύει: απόρρητου: 12/100
3. Να βρείτε από ένα αντώνυμο για κάθε μία από της λέξεις του κειμένου. Βασικότερο: ανακοίνωση: επιλεκτική: συναίνεση: 12/100
4. Ποιος είναι ο ρόλος των ερωτημάτων στο τέλος του κειμένου; Τι εξυπηρετούν; 12/100
5. Περιθωριοποίηση των πολιτών. Να εξηγήσετε πώς κατανοείτε τη συγκεκριμένη φράση. 20/100
6. Στρατιωτική χρήση της επιστημονικής έρευνας. Να χρησιμοποιηθεί ως θεματική περίοδος σε μια παράγραφο που θα αναπτύξετε με παραδείγματα. 20/100
|
|