|
| |
φιλοσοφία
|
ΠΑΡΜΕΝΙΔΗΣ |
| |
|
|
|
|
|
|
αισθητός κόσμος |
|
έννοιες |
|
|
|
| |
είναι μεταβαλλόμενος, απατηλός |
|
χαρακτηρίζονται από σταθερότητα |
|
οι έννοιες αποτελούν σύντομη περιγραφή των
βασικών χαρακτηριστικών ενός είδους |
| |
|
|
|
|
|
| |
ΔΕΝ μπορεί να γίνει αντικείμενο γνώσης
|
|
είναι η αναγκαία προϋπόθεση για να
γνωρίσουμε την πραγματικότητα. |
|
Σκέψη = πραγματικότητα |
|
|
|
|
|
|
|
|
Με βεβαιότητα ο Ηράκλειτος και πιθανώς ο Παρμενίδης ανήκουν
σε αριστοκρατικές ομάδες σχετιζόμενες με θρησκευτικά λειτουργήματα. Η
οικογένεια του πρώτου είχε δικαίωμα στον παραδοσιακό τίτλο του βασιλέως, ο
δεύτερος μας είναι γνωστός ως αρχηγός μιας θρησκευτικής αδελφότητας
(φύλαρχος) αφιερωμένης στη λατρεία του Απόλλωνα• όσο για τον Πυθαγόρα,
έδρασε αναμφίβολα στη Μεγάλη Ελλάδα ως ιδρυτής μιας μυσταγωγικής σέχτας, με
κλίση στην πολιτική εξουσία στο όνομα ενός προγράμματος ηθικής σωτηρίας και
εξαγνισμού της ζωής. Όλες αυτές οι μορφές αντιδρούσαν, με διαφορετικούς
τρόπους, σε μια θρησκευτική κρίση: η παλαιά ολύμπια θρησκεία των ποιητών,
ολοένα και πιο δεσμευμένη στα πολιτικά πράγματα των νεότευκτων πόλεων, δεν
φαινόταν ικανή να απαντήσει στα προβλήματα της ατομικής σωτηρίας, στη φοβία
της συμφοράς, της μίανσης, του επέκεινα. Μπροστά σε αυτή την κρίση η
απάντηση που έδωσε αυτό το φιλοσοφικό περιβάλλον κινείται σε δύο άξονες που
θα έχουν ιστορική συνέχεια: τη σύλληψη της ψυχής, που για πρώτη φορά
διατυπώνεται αυστηρά από τους Πυθαγόρειους, και την ισχυρότατη θεωρία του
Είναι-Σκέψη, ως υποκατάστατου και κληρονόμου των αρχαίων θεοτήτων, την οποία
προτείνει ο Παρμενίδης. Και αυτού του είδους το διανοητικό στυλ είναι εκείνο
που θα επηρεάσει βαθιά τη σωκρατικοπλατωνική φιλοσοφία.
MARIO
VEGETTI,
Προσωκρατικών οράματα,
ΤΟ ΒΗΜΑ , 19-11-2000
|
|
Το Είναι υπάρχει, αγέννητο, άφθαρτο, άπειρο, «κι ούτε
ήταν, ούτε θα γενεί, γιατί όλο μαζί είναι τώρα, ένα και συνεχές» (VIII, 5).
Είναι αδιαίρετο (VIII, 22), ακίνητο μέσα στα όρια ισχυρών δεσμών (VIII,
26), αμετακίνητα σταθερό στο ίδιο σημείο (VIII, 30), χωρίς ελλείψεις (VIII,
34): «Κι έχοντας όριο έσχατο είν’ όλο τελειωμένο παντούθε μ’ ομορφόκυκλη
στον όγκο σφαίραν όμοιο, ισόρροπο από μέσα του παντού: τι μήτε πιο μεγάλο
μήτε μικρότερο εδώ για εκεί του πρέπει να είναι» (VIII, 41). Αγνοεί άρα τη
διασπορά και τη συγκέντρωση (IV). Αποκλείεται να προέρχεται από το Μηδέν (VIII,
7) κι εφόσον είναι αιώνιο κι ακίνητο αγνοεί το χρόνο και το χώρο
από το:
Ekivolos. gr |
φιλοσοφία
|
