Γεγονότα σταθμοί του εργατικού συνδικαλιστικού κινήματος στην Ελλάδα

http://www.enet.gr/?i=news.el.article&id=154729

[Από το βιβλίο του Δημήτρη Α. Κατσορίδα «Βασικοί σταθμοί του εργατικού συνδικαλιστικού κινήματος στην Ελλάδα (1870-2001)»]

1879: Δημιουργείται το πρώτο συνδικάτο από τους εργάτες ξύλου των ναυπηγείων της Σύρου, στην Ερμούπολη. Απαιτούν μείωση των ωρών εργασίας σε 10 και αύξηση του μεροκάματου. Μετά τους ναυπηγούς, απεργούν οι βυρσοδέψες της Σύρου με παρόμοια αιτήματα. Έπειτα από βίαιες συγκρούσεις με το στρατό και την αστυνομία, τα αιτήματά τους γίνονται δεκτά.

1882: Ιδρύονται στην Αθήνα τα πρώτα σωματεία: τυπογράφοι, μεταλλουργοί, εμποροϋπάλληλοι, ραφτάδες, σύλλογος μηχανικών και θερμαστών, με έδρα τον Πειραιά (1899), που εργάζονται στα πλοία κ.α. Δημιουργούνται συνδικάτα στην Αθήνα, στον Πειραιά, στην Πάτρα, στον Βόλο και αλλού.

1894: Η πρώτη εργατική Πρωτομαγιά. Το ψήφισμά της ζητά: οκτάωρο, ανάπαυση την Κυριακή, συντάξεις σε όλους τους απόμαχους εργάτες, κατάργηση της θανατικής ποινής και της προσωπικής κράτησης για χρέη.

1896: Απεργία στα Μεταλλεία Λαυρίου. Οι απεργοί ανατινάζουν την αποθήκη δυναμίτη και καταλαμβάνουν το εργοστάσιο.

1860-1910: Οι πρώτες εργατικές περιοχές: Αναφιώτικα, Πλάκα, Νεάπολη (Εξάρχεια), Μεταξουργείο, Γκάζι, Λαύριο (από το 1870 με τον βιομηχανικό οικισμό των μεταλλείων), η Ερμούπολη της Σύρου το 1870 και ο Πειραιάς, ο οποίος εποικίστηκε από νησιώτες, που έφτιαξαν τα Χιώτικα και τα Υδραίικα και, φυσικά, τα Μανιάτικα. Γύρω από τα εργοστάσια αναπτύσσονται εργατικοί οικισμοί. Σταδιακά δημιουργούνται οι βιομηχανικές περιοχές της ευρύτερης περιοχής της Αθήνας και του Πειραιά, οι οποίες ακολουθούν, κατά κύριο λόγο, τη γραμμή του σιδηροδρόμου από τον Πειραιά μέχρι τα Πατήσια.

1906: Οι μεταλλωρύχοι Λαυρίου ιδρύουν σωματείο, το οποίο συγκεντρώνει 5.000 μέλη.

1908: Ιδρύεται ο Σύνδεσμος των Εργατικών Τάξεων της Ελλάδος (ΣΤΕΤ) από τον σοσιαλιστή Πλάτωνα Δρακούλη, με σκοπό την ιδεολογική διαπαιδαγώγηση της εργατικής τάξης.

Ιδρύεται το πρώτο Εργατικό Κέντρο στην Ελλάδα: το Εργατικό Κέντρο Βόλου, με συνδικαλιστική και μορφωτική δράση: διαλέξεις σε θέματα εργατικά, εκμάθησης της δημοτικής γλώσσας, θρησκείας, θεωρίας του σοσιαλισμού κ.ά.

1909: Ιδρύεται η Φεντερασιόν, στη Θεσσαλονίκη, όταν η πόλη υπαγόταν ακόμα στην Οθωμανική Αυτοκρατορία. Η Φεντερασιόν είναι πολιτικο-συνδικαλιστική σοσιαλιστική εργατική οργάνωση ομοσπονδιακής μορφής, η οποία αποτελείται από εργάτες Εβραίους, Ελληνες, Τούρκους, Βούλγαρους, Σλάβους κ.ά., με σκοπό την υπεράσπιση των συμφερόντων της εργατικής τάξης. Ιδρυτής της, ο πρωτοπόρος σοσιαλιστής Αβραάμ Μπεναρόγια.

1909: Ψηφίζεται ο Νόμος 3455 που καθιερώνει την Κυριακή αργία και το 1911 ο νόμος «Περί υγιεινής και ασφαλείας των εργατών και περί ωρών εργασίας».

1910: 26 Φεβρουαρίου ιδρύεται το Εργατικό Κέντρο Αθήνας από τέσσερα σωματεία: των ραφτάδων, των μαρμαρογλυπτών, των λατόμων και των τυπογράφων.

1912: Συγκροτείται το Εργατικό Κέντρο Πειραιά, ενώ το 1914 αναγνωρίζεται το δικαίωμα σύστασης σωματείων.

1912: Συστήνεται η Επιθεώρηση Εργασίας. Θεσμοθετείται νομοθεσία που απαγορεύει την εργασία για παιδιά κάτω των 12 ετών και σε γυναίκες εγκύους 4 εβδομάδες πριν και 3-4 εβδομάδες μετά τον τοκετό. Επί πλέον, απαγορεύει τη νυκτερινή εργασία γυναικών και παιδιών και ορίζει ως χρονικό όριο για την ημερήσια εργασία γυναικών και ανηλίκων τις 10 ώρες.

1914: Ψηφίζεται ο νόμος «Περί σωματείων». Κατοχυρώνει το δικαίωμα του «συνεταιρίζεσθαι» για τους εργάτες, αναγνωρίζοντας τα σωματεία τους και αποκλείοντας από αυτά τους εργοδότες.

1914-1920: Μειώνεται κατά δύο ώρες ο χρόνος εργασίας, δηλαδή από σχεδόν 11 ώρες σε 9 ώρες ημερησίως.

1916: 21 Αυγούστου γίνεται η απεργία της Σερίφου, με πρωτεργάτη τον μεταλλωρύχο Κωνσταντίνο Σπέρα. Ζητούν οχτάωρο, αύξηση ημερομισθίου, προστασία της ζωής των εργατών (60 νεκροί εργάτες σε δύο χρόνια). Η χωροφυλακή σκοτώνει τέσσερεις απεργούς και τραυματίζει 38. Οι απεργοί αντεπιτίθενται, ο αρχηγός της χωροφυλακής πνίγεται στη θάλασσα. Τελικά, τα αιτήματα των απεργών έγιναν δεκτά. Επί 15 ημέρες την εξουσία στο νησί αναλαμβάνουν οι εργάτες.

1917: Ιδρύεται το Εργατικό Κέντρο Θεσσαλονίκης.

1918: 21 έως 28 Οκτωβρίου 1918 ιδρύεται η Γενική Συνομοσπονδία Εργατών Ελλάδος (ΓΣΕΕ).

1921: Ιδρύεται η Λέσχη των Δημοσίων Υπαλλήλων. Επίσης, λειτουργεί η Πανυπαλληλική Επιτροπή, η οποία αποτελείται από 21 αντιπροσώπους και συντονίζει 13 σωματεία και δημοσιοϋπαλληλικές ενώσεις.

Τον Φεβρουάριο ξεσπούν τα γεγονότα του Βόλου. Η εξέγερση ξεκίνησε με μια συγκέντρωση του πληθυσμού εναντίον της ακρίβειας των ειδών πρώτης ανάγκης και κατά της συνέχισης του πολέμου. Το πλήθος υπερέβη τα 15.000 άτομα. Οι Αρχές με τη βοήθεια στρατιωτικών δυνάμεων κατέστειλαν την εξέγερση. Συλλαμβάνουν και βασανίζουν εκατοντάδες εργάτες.

1922: Μικρασιατική Καταστροφή. 1.200.000 πρόσφυγες προς την Ελλάδα αλλάζουν τα κοινωνικά δεδομένα. Εγκαθίστανται κυρίως στις πόλεις, σε παραγκογειτονιές σε άσχημες συνθήκες, και τροφοδοτούν την εργατική τάξη με νέο αίμα. Ταυτόχρονα συμβάλλουν σημαντικά στη βιομηχανική ανάπτυξη της χώρας. Δημιουργούνται οι προσφυγικές συνοικίες: από τη Νέα Φιλαδέλφεια ώς το Αιγάλεω, τη Δραπετσώνα, το Πέραμα, τον Σκαραμαγκά, το Δουργούτι και αλλού.

1923: 22 Αυγούστου. Η μεγαλύτερη σε έκταση και μαχητικότητα απεργία που είχε συμβεί μέχρι τότε στην Ελλάδα. Πανεργατική συγκέντρωση της ΓΣΕΕ και του Εργατικού Κέντρου Πειραιά στο Πασαλιμάνι. Καταστέλλεται βίαια από στρατό και αστυνομία. Εντεκα νεκροί, δεκάδες τραυματίες. Βασικά αιτήματα, αύξηση των ημερομισθίων, μείωση των ωρών εργασίας, βελτίωση των συνθηκών εργασίας -ιδιαίτερα για τους ανήλικους εργαζομένους- επαναπρόσληψη των απολυμένων κ.ά.

1926: Μεγάλη απεργία των καπνεργατών του Αγρινίου. Το βασικό τους αίτημα, να μη φύγουν τα καπνά ανεπεξέργαστα στις διεθνείς αγορές, το οποίο θα είχε ως συνέπεια την αύξηση της ανεργίας και τη μείωση της περιόδου της καπνεργασίας. Η αστυνομία σκοτώνει έναν καπνεργάτη και μία καπνεργάτρια.

Στις 28 Μαρτίου ξεκίνησαν οι εργασίες του 3ου Πανεργατικού Συνεδρίου της ΓΣΕΕ στον Πειραιά. Πολλά στελέχη του είναι στις φυλακές και στις εξορίες. Αρχίζει η διάσπαση του συνδικαλιστικού κινήματος. Τα συντηρητικά στοιχεία διαγράφουν τα σωματεία που επηρεάζονται από τους αριστερούς.

Στις 2 Μαΐου πραγματοποιείται στην Αθήνα το ιδρυτικό συνέδριο της Συνομοσπονδίας Δημοσίων Υπαλλήλων Ελλάδος (ΣΔΥΕ).

1927: Η πρώτη απεργιακή κινητοποίηση των δημοσίων υπαλλήλων. Η κυβέρνηση ψηφίζει το νόμο 3453/12-3-1928 «περί απεργούντων Δημοσίων Υπαλλήλων» και εξαπολύει κύμα διώξεων κατά των συνδικαλιστικών στελεχών.

1928: Στις 8 Μαΐου διεξάγεται το 4ο Συνέδριο της ΓΣΕΕ. Με αντιδημοκρατικές μεθοδεύσεις αποκλείονται οι κομμουνιστές συνδικαλιστές. Συντελείται, ουσιαστικά, η διάσπαση του συνδικαλιστικού κινήματος.

1928: Ναυτεργατική απεργία τον Ιούλιο. Δημιουργούνται στα καράβια οι περιβόητες Επιτροπές Καραβιών.

1929: Στις 3 Φεβρουαρίου ιδρύεται η Ενωτική Γενική Συνομοσπονδία Εργατών Ελλάδος (ΕΓΣΕΕ) από τους κομμουνιστές που εκδιώχθηκαν από τη ΓΣΕΕ. Ομως, στις 31 Ιανουαρίου 1930, με απόφαση του Πρωτοδικείου Αθηνών, το οποίο επικαλέστηκε το «ιδιώνυμο», διαλύεται η Ενωτική ΓΣΕΕ, η οποία έκτοτε λειτουργεί παράνομα.

1930: 5ο Πανελλαδικό Συνέδριο της ΓΣΕΕ. Νέα διάσπαση. Αποχωρούν οι σοσιαλιστές και σε συνεργασία με άλλους συνδικαλιστές ιδρύουν την Πανελλαδική Συνομοσπονδία Εργασίας (ΠΣΕ). Από το 1931 έχουμε τρεις συνδικαλιστικές συνομοσπονδίες: τη ΓΣΕΕ, την οποία ελέγχουν οι συντηρητικοί, την Ενωτική ΓΣΕΕ (ΕΓΣΕΕ) των κομμουνιστών και την ΠΣΕ των σοσιαλιστών με τους συνεργαζόμενους.

1931-35: Ξεκινά μια σειρά από μέτρα κοινωνικής προστασίας. Το 1931 ιδρύεται η Εργατική Εστία, το 1932 ψηφίζεται το οκτάωρο, το 1934 ψηφίζεται ο νόμος περί κοινωνικών ασφαλίσεων, ενώ από το 1935 αρχίζει να εφαρμόζεται το σύστημα των Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας.

1934: Ιδρύεται η Πανελλήνιος Ομοσπονδιακή Ενωσις Ανέργων, με έδρα τη Θεσσαλονίκη και με 7.000 μέλη οργανωμένα σε 23 πρωτοβάθμια σωματεία.

1936: Εργατική εξέγερση τον Μάη στη Θεσσαλονίκη. Αιτίες της εξέγερσης, η ακρίβεια, οι χαμηλοί μισθοί, τα αλλεπάλληλα οικονομικά σκάνδαλα, η αυταρχική συμπεριφορά του κράτους και της αστυνομίας απέναντι στα χρόνια εργατικά αιτήματα. Ολη η πόλη καταλαμβάνεται από τον εξεγερμένο λαό. Τελικά, η εξέγερση καταστέλλεται βίαια, με 12 νεκρούς (κατ' άλλους 16) και δεκάδες τραυματίες εργάτες και εργάτριες. Την καταστολή της εξέγερσης ακολουθεί κύμα διώξεων και εκτοπίσεων συνδικαλιστών και εργατών. Την 4η Αυγούστου επιβάλλεται η δικτατορία του Ι. Μεταξά.

1941: Στις 16 Ιουλίου ιδρύεται το Εργατικό Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο (ΕΕΑΜ), το οποίο υπήρξε ο πρόδρομος του ΕΑΜ (Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο). Συμμετέχει η Γενική Συνομοσπονδία Εργατών Ελλάδος (ΓΣΕΕ) με τον Ι. Καλομοίρη, η Ενωτική ΓΣΕΕ (ΕΓΣΕΕ) με τον Κ. Λαζαρίδη και τα Ανεξάρτητα Συνδικάτα με τον Δ. Στρατή. Αμεσοι στόχοι του Εργατικού ΕΑΜ ήταν η οργάνωση της καθημερινής πάλης της εργατικής τάξης σε κάθε χώρο εργασίας (και με βάση τη συνοικία για τους ανέργους), με σκοπό την επιβίωση του λαού, που αφορούσε τη διανομή συσσιτίων, την παροχή τροφίμων, την αύξηση των μισθών, την αντιμετώπιση της πολιτικής επιστράτευσης, το σπάσιμο της τρομοκρατίας στα σωματεία και την τιμωρία των συνεργατών των δυνάμεων Κατοχής.

1942: Ξεσπάει η πρώτη απεργία στην κατεχόμενη Ευρώπη. 24-25 Μαρτίου κηρύσσεται πανεργατική -πανυπαλληλική απεργία στην Αθήνα. Στις 16 Απριλίου η απεργία γενικεύεται στο σύνολο των δημοσίων υπηρεσιών της Αθήνας και του Πειραιά και στις 17 Απριλίου, με κάλεσμα της παράνομης Κεντρικής Πανυπαλληλικής Επιτροπής, παίρνει πανελλαδικό - πανεργατικό χαρακτήρα. Η απεργία έληξε στις 21 Απριλίου, με μερική ικανοποίηση των αιτημάτων των απεργών.

1943: Κατόπιν μαζικών κινητοποιήσεων, στις 24 Φεβρουαρίου και στις 5 Μαρτίου ξεκινά απεργία διαρκείας 27 ημερών, με σκοπό τη ματαίωση του διατάγματος για την πολιτική επιστράτευση των Ελλήνων, την οποία ήθελαν να επιβάλουν οι δυνάμεις Κατοχής, προκειμένου να στείλουν εργάτες στη Γερμανία. Ηταν η μοναδική περίπτωση επιτυχημένης κινητοποίησης σε όλη την κατεχόμενη Ευρώπη.

1946: Την 1η Μαρτίου, στην Αθήνα, γίνεται το 8ο Πανεργατικό Συνέδριο της ΓΣΕΕ. Συνέδριο-σταθμός, ενωτικό και δημοκρατικό. Επικρατεί το ψηφοδέλτιο του Εργατικού Αντιφασιστικού Συνασπισμού (ΕΡΓΑΣ), το οποίο συσπειρώνει παρατάξεις προσκείμενες στην Αριστερά, συγκεντρώνοντας το 80-85% των εδρών. Γραμματέας εξελέγη ο Μήτσος Παπαρήγας.

Στις 27 Ιουνίου 1946 το Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ), κατόπιν κρατικής παρέμβασης, ακύρωσε το 8ο Συνέδριο και επέβαλε στη διοίκηση της ΓΣΕΕ τον συντηρητικό Φώτη Μακρή και την παράταξή του. Αρχίζει μια περίοδος αντιδημοκρατικών μεθοδεύσεων, αστυνομικών παρεμβάσεων, ελέγχου του επίσημου συνδικαλισμού από τον εργατοπατερισμό. Πιστοποιητικά κοινωνικών φρονημάτων, διώξεις, εξορίες και φυλακίσεις συνδικαλιστών, περιορισμός των πολιτικών ελευθεριών, εργοδοτική τρομοκρατία και διαγραφή από τη δύναμη της ΓΣΕΕ των Εργατικών Κέντρων και των Ομοσπονδιών που επηρεάζονται από την Αριστερά. Ο Φώτης Μακρής θα παραμείνει στη διοίκηση της ΓΣΕΕ επί εικοσαετία, με εξαίρεση την περίοδο 1964-66.

1947: Ιδρύεται η ΑΔΕΔΥ.

1949: Τον Ιανουάριο δημιουργείται το Κίνημα Ελεύθερου Συνδικαλισμού (ΚΕΣ). Γραμματέας του ο Δημήτρης Στρατής. Στοχεύοντας στην ενότητα του συνδικαλιστικού κινήματος, δεν επιχειρεί την ίδρυση άλλης ΓΣΕΕ, έστω κι αν αυτή βρισκόταν κάτω από τον έλεγχο του κράτους και της εργοδοσίας.

Στις 6 Απριλίου η ΑΔΕΔΥ προκηρύσσει απεργία, η οποία διαρκεί 13 ημέρες. Κατά τη διάρκεια της απεργίας επιστρατεύονται οι εργαζόμενοι στα ΤΤΤ («Τριατατικοί» - ταχυδρομεία, τηλεγραφεία, τηλεφωνεία), ενώ συλλαμβάνονται και δικάζονται μέλη του Γενικού Συμβουλίου και της Εκτελεστικής Επιτροπής της ΑΔΕΔΥ.

1950 και μετά: Εξαιτίας της εσωτερικής μετανάστευσης, οι παραδοσιακές εργατικές συνοικίες του Μεσοπολέμου ενισχύονται με επιπρόσθετο εργατικό δυναμικό. Η ανάπτυξη της βαριάς βιομηχανίας στο Θριάσιο Πεδίο θα προσελκύσει νέο πληθυσμό και θα αναπτυχθούν περιοχές όπως το Πέραμα, τα Ικαριώτικα, τα Μανιάτικα και ο Ανω Κορυδαλλός.

1951: Στις 7 Ιουλίου η ΑΔΕΔΥ κηρύσσει απεργία με οικονομικά αιτήματα, η οποία διαρκεί 22 ημέρες. Η «τελευταία» 48ωρη απεργιακή κινητοποίηση εκείνης της περιόδου γίνεται στις 2-3 Ιουλίου 1953. Εκτοτε οι απεργιακοί αγώνες της ΑΔΕΔΥ ατονούν, η λειτουργία της χαρακτηρίζεται από νόθα συνέδρια, ενώ η δράση της παίρνει κοσμοπολίτικο χαρακτήρα, που περιλαμβάνει δεξιώσεις στο βασιλιά, επισκέψεις στα ανάκτορα κ.ά.

1955: Στις 13 Μαΐου δημιουργείται το Δημοκρατικό Συνδικαλιστικό Κίνημα (ΔΣΚ), από την ενοποίηση του ΚΕΣ με το Εργατικό Συνδικαλιστικό Κίνημα Ελλάδος (ΕΣΚΕ), που επρόσκειντο στην ΕΔΑ (Ενιαία Δημοκρατική Αριστερά). Ο Δ. Στρατής έγινε ο γραμματέας του νέου σχήματος. Στόχος, ο συντονισμός της δράσης αντιπολιτευτικών συνδικαλιστικών τάσεων (κομμουνιστές, σοσιαλιστές, σοσιαλδημοκράτες, τροτσκιστές, ανέντακτοι αριστεροί, δημοκράτες), με σκοπό την καθιέρωση της απλής αναλογικής στις εκλογές των συνδικάτων, τη βελτίωση των αποδοχών των μισθωτών κ.ά.

1960: Στις 1 και 2 Δεκεμβρίου γίνεται η μεγάλη απεργία των οικοδόμων, ενός κλάδου με περίπου 100.000 εργάτες, ο οποίος βρέθηκε στην πρωτοπορία των εργατικών αγώνων τη δεκαετία του '60. Βασικά αιτήματα είναι η υπαγωγή του κλάδου στα βαρέα και ανθυγιεινά, η καθιέρωση των εφτά ωρών εργασίας, η εξυγίανση και ο εκδημοκρατισμός του συνδικαλιστικού κινήματος.

1962: Τον Φεβρουάριο ιδρύεται η Κίνηση των 115 Συνεργαζόμενων Εργατοϋπαλληλικών Οργανώσεων (ΣΕΟ-115), με πρωτοβουλία της Ομοσπονδίας Ηλεκτρισμού - Κοινής Ωφέλειας, της Ομοσπονδίας Εργατών Τύπου και της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Λογιστών, προκειμένου να αντιμετωπίσουν από κοινού το νομοσχέδιο που έθιγε ασφαλιστικά και συνδικαλιστικά δικαιώματα. Η Κίνηση των 115 πίεσε για τον εκδημοκρατισμό του συνδικαλιστικού κινήματος, διοργάνωσε και υποστήριξε πολλούς απεργιακούς αγώνες, συνέβαλε στις κινητοποιήσεις των Ιουλιανών του 1965 και διέκοψε τη λειτουργία της με τη δικτατορία της 21ης Απριλίου 1967, έχοντας μέχρι τότε συσπειρώσει 682 συνδικάτα.

1968: Κατά τη διάρκεια της δικτατορίας ο συνδικαλισμός είναι υπό διωγμόν. Η Αριστερά, μαζί με άλλες δημοκρατικές δυνάμεις, συγκροτεί κάποιες παράνομες αντιδικτατορικές συνδικαλιστικές οργανώσεις. Αυτές ήταν το Αντιδικτατορικό Εργατικό Μέτωπο (ΑΕΜ) και η Ενιαία Συνδικαλιστική Αντιδικτατορική Κίνηση (ΕΣΑΚ), η οποία ιδρύθηκε τον Ιούλιο του 1968 στη Ρώμη.

1976: Στις 10-11 Απριλίου πραγματοποιείται το 18ο Πανελλαδικό Συνέδριο της ΓΣΕΕ στην Καβάλα, στο οποίο επικρατεί η ομάδα Καρακίτσου - Παπαγεωργίου, αφού προηγουμένως είχε δημιουργήσει πλασματικό συσχετισμό δύναμης, αποκλείοντας από τη δύναμη της ΓΣΕΕ πολλές συνδικαλιστικές οργανώσεις. Το ίδιο ισχύει και για τους δημοσίους υπαλλήλους.

Τον Μάιο ψηφίζεται ο νόμος 330, με τον οποίο εγκαινιάζεται μια πολιτική οργανωτικού ελέγχου των συνδικάτων μέσα από θεσμικές παρεμβάσεις. Ετσι, νομιμοποιούνται η ανταπεργία (λοκ άουτ) και οι απεργοσπαστικοί μηχανισμοί, με το πρόσχημα της προστασίας του δικαιώματος στην εργασία. Απαγορεύεται η πολιτική απεργία και η απεργία αλληλεγγύης και νομιμοποιείται η οργανωτική διάσπαση των συνδικάτων. Οι περισσότερες απεργίες κηρύσσονται παράνομες.

1977: Δημιουργούνται οι Συνεργαζόμενες Αγωνιστικές Δημοκρατικές Εργατοϋπαλληλικές Οργανώσεις (ΣΑΔΕΟ), ως αντίβαρο στην κυβερνητική ΓΣΕΕ. Αντίστοιχες κινήσεις γίνονται στους δημοσίους υπαλλήλους.

1982: Ψηφίζεται από τη νεοεκλεγείσα κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ ο νόμος 1264, καταργώντας το νόμο 330/76, σε μια προσπάθεια αποκατάστασης της ομαλότητας στο εσωτερικό του συνδικαλιστικού κινήματος.

1983: Μεταξύ 9-11 Δεκεμβρίου πραγματοποιείται το 22ο Συνέδριο της ΓΣΕΕ στην Αθήνα, ορόσημο στην ιστορία του συνδικαλιστικού κινήματος στην Ελλάδα. Πήραν μέρος όλα τα Εργατικά Κέντρα και όλες οι Ομοσπονδίες, χωρίς αποκλεισμούς. Διεξήχθη για πρώτη φορά με απλή αναλογική, εκπροσωπήθηκαν όλες οι συνδικαλιστικές παρατάξεις και έθεσε τις βάσεις για τη διεκδίκηση σημαντικών κοινωνικών αλλαγών. Κάτι ανάλογο έγινε και στην ΑΔΕΔΥ, στο 25ο Συνέδριό της.

1985: Νέα κρίση στο συνδικαλιστικό κίνημα. Τα οικονομικά μέτρα της κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ προκαλούν απεργιακούς αγώνες. Με προεδρικό διάταγμα απαγορεύονται μισθολογικές αυξήσεις πάνω από την εισοδηματική πολιτική που έχει καθορίσει η κυβέρνηση. Αλλάζουν οι συσχετισμοί δύναμης στο εσωτερικό της ΓΣΕΕ, στην οποία η πλειοψηφία περνά στην Αριστερά.

Υστερα από δικαστική απόφαση, ανατρέπεται η εκλεγμένη διοίκηση της ΓΣΕΕ και διορίζεται νέα μονοπαραταξιακή από στελέχη της ΠΑΣΚΕ, εφόσον η συνδικαλιστική αντιπολίτευση αρνήθηκε να μπει στη διορισμένη διοίκηση. Επέρχεται διάσπαση στον συνδικαλιστικό χώρο.

1989: Στις 15-16 Απριλίου, έπειτα από μια μακρά διαδικασία διαπαραταξιακών διαβουλεύσεων και συνεννοήσεων, πραγματοποιήθηκε ένα ενωτικό Συνέδριο της ΓΣΕΕ (το 25ο), με τη συμμετοχή όλων των συνδικαλιστικών παρατάξεων, μετά τη λήξη του οποίου επήλθε μια κάποια ομαλότητα.

1990: Από τις 1-2 Δεκεμβρίου πραγματοποιείται το 26ο Καταστατικό Συνέδριο της ΓΣΕΕ. Σ' αυτό ελήφθησαν αποφάσεις για τον περιορισμό του κατακερματισμού των συνδικάτων, παρ' ότι στην πράξη δεν υλοποιήθηκαν.

1999: Στις 3 Απριλίου 1999, σε πανελλαδική σύσκεψη συνδικάτων και συνδικαλιστών, δημιουργήθηκε το Πανεργατικό Αγωνιστικό Μέτωπο (ΠΑΜΕ) από συνδικαλιστές κυρίως του ΚΚΕ, του ΔΗΚΚΙ και τμήματος της Ανανεωτικής Αριστεράς.

2001: Στις 26 Απριλίου και στις 17 Μαΐου ξεσπούν οι μεγάλες κινητοποιήσεις ενάντια στο προτεινόμενο σχέδιο της κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ για το ασφαλιστικό σύστημα, η οποία επιχειρούσε να προβεί σε αύξηση των ορίων συνταξιοδότησης, μείωση των εργοδοτικών εισφορών, με την κατάργηση ουσιαστικά του δημόσιου κοινωνικού χαρακτήρα της ασφάλισης.