Τι είναι η πατρίδα μας;

των Γιώργου Κυρίτση και Άγγελου Τσέκερη, http://galera.gr/, Μάρτιος 2007

Στο νέο βιβλίο της ΣΤ΄ Δημοτικού, ιστορικά γεγονότα όπως ο Μαρμαρωμένος Βασιλιάς, τα ψάρια που πήδησαν από το τηγάνι και η Παναγιά στα τείχη, αμφισβητούνται και αποδίδονται σε λαϊκούς θρύλους. Το νέο βιβλίο Ιστορίας της ΣΤ΄ Δημοτικού έχει προκαλέσει δικαιολογημένες αντιδράσεις, γιατί το περιεχόμενό του κινείται σε ανοιχτά συμβιβαστική κατεύθυνση και προωθεί αντιλήψεις εθνικής μειοδοσίας. Γύρω από το θέμα έχει ανοίξει εσχάτως μεγάλη συζήτηση και για την απόσυρσή του έχουν μαζευτεί χιλιάδες υπογραφές. Μερικά από τα πιο χτυπητά παραδείγματα παραχάραξης της εθνικής ιστορίας που περιλαμβάνονται στη διδακτέα ύλη, είναι τα παρακάτω:

1. Στο βιβλίο, υποβαθμίζεται σαφώς η συγκινητική πλευρά τής Άλωσης και τα γεγονότα παρουσιάζονται με αποστασιοποιημένη ψυχρότητα. Η Άλωση αποδίδεται σε γεωπολιτικούς στόχους των Οθωμανών και όχι σε αδικαιολόγητη επιθετικότητα λόγω γονιδιακής κατωτερότητας. Ιστορικά γεγονότα όπως ο Μαρμαρωμένος Βασιλιάς, τα ψάρια που πήδησαν από το τηγάνι και η Παναγιά στα τείχη, αμφισβητούνται και αποδίδονται σε λαϊκούς θρύλους. Αναφέρεται ότι ο Μωάμεθ ενθρόνισε αμέσως μετά την Άλωση ως Πατριάρχη Κωνσταντινούπολης τον επικεφαλής των ανθενωτικών, ενώ για προφανείς εθνικούς λόγους θα έπρεπε να προσπερνάται.

2. Η περίοδος της Οθωμανικής κυριαρχίας εξωραΐζεται απαράδεκτα, αφού τα εδάφη της στους χάρτες του βιβλίου είναι χρωματισμένα σομόν, χρώμα που δηλώνει χαμηλούς τόνους και διαλλακτικότητα. Το κρυφό σχολειό θεωρείται ότι δεν υπήρξε, παρά το γεγονός ότι έχει απεικονιστεί ευκρινέστατα σε πίνακα του Νικολάου Γύζη το 1885, και στην ταινία Παπαφλέσσας με τον Δημήτρη Παπαμιχαήλ. Υπάρχει ο σαφής υπαινιγμός ότι οι Φαναριώτες γινόντουσαν γραμματείς του Σουλτάνου, διπλωμάτες της Υψηλής Πύλης και ηγεμόνες στις παραδουνάβιες περιοχές επειδή τα είχαν καλά με τους Τούρκους, γεγονός που δεν επιβεβαιώνεται ιστορικά. Μετατοπίζεται το κέντρο βάρους της αφήγησης σε δευτερεύοντα πράγματα, όπως η προνομιακή λειτουργία του Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως καθ’ όλη τη διάρκεια της Τουρκοκρατίας. Αναφέρεται ότι ο Σουλεϊμάν ο Μεγαλοπρεπής διεκρίνετο από πολυμάθεια και διπλωματικές ικανότητες, σημείωσε μάλιστα και στρατιωτικές επιτυχίες. Υποστηρίζεται ότι οι Αρματολοί προσελαμβάνοντο από τους Τούρκους για να καταδιώκουν τους Κλέφτες. Επίσης υποστηρίζεται ότι την δουλειά για την οποία πληρωνόντουσαν την ασκούσαν πλημμελώς. Σε πίνακα που συνοδεύει το κείμενο εμφανίζονται Τούρκοι πολίτες με φέσια να κυκλοφορούν ειρηνικά σε κεντρικό δρόμο του Ψυρρή, γεγονός που δημιουργεί λάθος εντύπωση για την τουρκοκρατία.

3. Γίνεται αναφορά στη συγκρότηση της ελληνικής εθνικής συνείδησης περί τα τέλη του 18ου αιώνα, παρά το γεγονός ότι η ελληνική εθνική συνείδηση διατηρείται αναλλοίωτη από την εποχή της αργοναυτικής εκστρατείας. Υπερτονίζεται ο ρόλος τού ξενόφερτου διαφωτισμού στην ιδεολογική προετοιμασία της επανάστασης και αγνοείται παντελώς ο πρωτοπόρος εθνικός ρόλος του ιερατικού σκοταδισμού. Αναφέρεται ότι οι αφυπνισθέντες Έλληνες θεωρούσαν τους εαυτούς τους κατ’ ευθείαν απογόνους των αρχαίων Ελλήνων, πράγμα που υπονοεί ότι στην πραγματικότητα δεν ήταν, ή –ακόμα χειρότερα– ότι δεν έχει και πολύ μεγάλη σημασία, αφού το θεωρούσαν ούτως ή άλλως. Δίνεται πολύ μεγάλο βάρος στην κατάδοση του Ρήγα από Έλληνες της Τεργέστης παρά το ότι έχουν περάσει εκατόν ογδόντα πέντε χρόνια από το ατυχές αυτό επεισόδιο. Δεν αναφέρεται πουθενά ότι οι Έλληνες είναι ανώτεροι από τους Τούρκους και τους υπόλοιπους Βαλκανικούς λαούς γεγονός που έχει αποδείξει επιστημονικά ο Τέως Πρόεδρος Της Δημοκρατίας Κύριος Χρήστος Σαρτζετάκης.

4. Η αναφορά στην συνθήκη του Κιουτσούκ Καϊναρτζή είναι απρόθυμη, νωχελική και χωρίς καλολογικά στοιχεία. Αντιθέτως, ο αφορισμός του Υψηλάντη από τον Γρηγόριο τον Ε΄  υπερτονίζεται σε εκνευριστικό βαθμό. Αμφισβητείται το τεράστιας σημασίας γεγονός της ύψωσης του Λάβαρου της Αγίας Λαύρας, που έδωσε μέγα στρατηγικό πλεονέκτημα στους εξεγερμένους Έλληνες και τους βοήθησε να καταλάβουν την Τρίπολη (μια βδομάδα πριν) και την Καλαμάτα (δέκα μέρες ακόμα πιο πριν). Δεν γίνεται απολύτως σαφές ότι η τριήμερη σφαγή των 10000 Τούρκων αμάχων της Τρίπολης, έγινε για σοβαρούς λόγους ψυχολογικής ισορροπίας, και ότι πρώτον ήταν αναίμακτη, δεύτερον καλά τους κάναμε, και τρίτον αυτοί μας κάνανε τα ίδια, όπως επιτάσσει η διδακτική της ιστορίας στο δημοτικό σχολείο. Στην έξοδο του Μεσολογγίου αναφέρεται ότι οι Έλληνες μην αντέχοντας την πολιορκία επεχείρησαν να βγουν από την πόλη με τις οικογένειές τους, πράγμα που υποβαθμίζει το γεγονός σε επίπεδα Αυγουστιάτικης θερινής εξόδου. Αναφέρεται ότι ο Γκούρας πέταξε τον Οδυσσέα Ανδρούτσο από την Ακρόπολη, ότι μητρική γλώσσα του Μάρκου Μπότσαρη ήταν τα Αλβανικά, ότι ο Καποδίστριας δολοφονήθηκε, και άλλα ιστορικά στοιχεία που έχουν χρησιμεύσει για την άσκηση αντεθνικής προπαγάνδας.

Αφιερώνεται ελάχιστος χώρος σε οπλαρχηγούς όπως ο Αθανάσιος Διάκος, ο Κίτσος Τζαβέλας, και ο Χορός Τουζαλόγγου, ενώ υπερτονίζεται η εθνική συνεισφορά της Μπουμπουλίνας, της Μαντώς Μαυρογένους και της Μάχης Αναλάτου. Σε άλλον πίνακα που συνοδεύει το κείμενο, η Καταστροφή της Χίου εμφανίζεται απρεπώς ενδεδυμένη και ξεκούμπωτη.

5. Στους Βαλκανικούς Πολέμους αναφέρεται ψευδώς ότι στον χώρο της Μακεδονίας, εκτός από Έλληνες ζούσαν και άλλες εθνότητες, γεγονός που έχει αμφισβητηθεί από τον Παναγιώτη Ψωμιάδη κατά την περσινή τελετή της ανυψώσεως του μεγαλύτερου χαρταετού των Βαλκανίων. Η περίεργη αναφορά σε Σκοπιανούς, που μιλούσαν τη Σκοπιανική διάλεκτο μόνο ως εθνικά ύποπτη μπορεί να θεωρηθεί. Εξ ίσου εθνικά ύποπτη είναι και η αναφορά σε Εβραίους κατοίκους της Θεσσαλονίκης που, ασχέτως αν είναι αληθής ή όχι, προκαλεί στους μαθητές πολιτισμικές συγχύσεις. Παρουσιάζεται χάρτης των εθνοτήτων των Βαλκανίων εκείνης της περιόδου. Γιατί παρουσιάζεται; Αναφέρεται ότι στον πόλεμο του 1896 η Ελλάδα ηττήθηκε, πράγμα που ενσπείρει μεταξύ των μαθητών του Δημοτικού κλίμα ηττοπάθειας και συμβιβασμού.

6. Κατά την αφήγηση του ΟΧΙ, ο Ιωάννης Μεταξάς αναφέρεται ως δικτάτορας, με αποτέλεσμα να μειώνεται η ιστορική σημασία τού γεγονότος. Δεν τονίζεται με έμφαση ότι Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι ζούσαν ειρηνικά και αρμονικότατα πριν την εισβολή του 1974. Αντιθέτως υποστηρίζεται ότι της εισβολής προηγήθηκε πραξικόπημα από ελληνικής πλευράς, γεγονός εντελώς άσχετο με το υπό συζήτηση θέμα. Υποτιμάται ο ρόλος της Εκκλησίας στην αντίσταση κατά της χούντας. Τέλος αποσιωπάται πλήρως η εξοργιστική απαίτηση της νεοταξίτικης κυριαρχίας να σηκώνουν αλβανάκια την ελληνική σημαία στις παρελάσεις.

Αυτά είναι λίγα από τα ατοπήματα του νέου βιβλίου Ιστορίας της ΣΤ΄ Δημοτικού. Είναι προφανές ότι το βιβλίο πρέπει να αποσυρθεί άμεσα και να γραφτεί άλλο, υπό την αιγίδα και την ευθύνη έγκριτων ιστορικών όπως ο Κώστας Πέρκας, ο Γιώργος Τργάκας ο Στυλ Παπαμεθελής και ο πατήρ Κουταλιανός.