Κική Δημουλά,  Σημείο αναγνωρίσεως

ἄγαλμα γυναίκας μὲ δεμένα χέρια

 και σε .doc

επιμέλεια ερωτήσεων: Θάνος Μπουζινέκης

Ὅλοι σὲ λένε κατευθείαν ἄγαλμα,

ἐγὼ σὲ προσφωνῶ γυναίκα κατευθείαν.

Στολίζεις κάποιο πάρκο.

Ἀπὸ μακριὰ ἐξαπατᾶς.

Θαρρεῖ κανεὶς πὼς ἔχεις ἐλαφρὰ ἀνακαθίσει

νὰ θυμηθεῖς ἕνα ὡραῖο ὄνειρο ποὺ εἶδες,

πῶς παίρνεις φόρα νὰ τὸ ζήσεις.

Ἀπὸ κοντὰ ξεκαθαρίζει τὸ ὄνειρο:

δεμένα εἶναι πισθάγκωνα τὰ χέρια σου

μ᾿ ἕνα σκοινὶ μαρμάρινο

κι ἡ στάση σου εἶναι ἡ θέλησή σου

κάτι νὰ σὲ βοηθήσει νὰ ξεφύγεις

τὴν ἀγωνία τοῦ αἰχμαλώτου.

Ἔτσι σὲ παραγγείλανε στὸ γλύπτη:

αἰχμάλωτη.

Δὲν μπορεῖς

οὔτε μία βροχὴ νὰ ζυγίσεις στὸ χέρι σου,

οὔτε μία ἐλαφριὰ μαργαρίτα.

Δεμένα εἶναι τὰ μάτια σου.

Καὶ δὲν εἶν᾿ τὸ μάρμαρο μόνο ὁ Ἄργος.

Ἂν κάτι πήγαινε ν᾿ ἀλλάξει

στὴν πορεία τῶν μαρμάρων,

ἂν ἄρχιζαν τ᾿ ἀγάλματα ἀγῶνες

γιὰ ἐλευθερίες καὶ ἰσότητες,

ὅπως οἱ δοῦλοι,

οἱ νεκροὶ

καὶ τὸ αἴσθημά μας,

ἐσὺ θὰ πορευόσουνα

μὲς στὴν κοσμογονία τῶν μαρμάρων

μὲ δεμένα πάλι τὰ χέρια, αἰχμάλωτη.

Ὅλοι σὲ λένε κατευθείαν ἄγαλμα,

ἐγὼ σὲ λέω γυναίκα ἀμέσως.

Ὄχι γιατὶ γυναίκα σὲ παρέδωσε

στὸ μάρμαρο ὁ γλύπτης

κι ὑπόσχονται οἱ γοφοί σου

εὐγονία ἀγαλμάτων,

καλὴ σοδειὰ ἀκινησίας.

Γιατὶ τὰ δεμένα χέρια σου, ποὺ ἔχεις

ὅσους πολλοὺς αἰῶνες σὲ γνωρίζω,

σὲ λέω γυναίκα.

Σὲ λέω γυναίκα

γιατ᾿ εἶσ᾿ αἰχμάλωτη.

1. Το φύλο των καλλιτεχνών συνήθως αποτυπώνεται στο έργο τους. Ποια στοιχεία του συγκεκριμένου ποιήματος παραπέμπουν στη γυναικεία γραφή;

Μονάδες 15

2. α) Ποια ρηματικά πρόσωπα εναλλάσσονται στην ποιητική αφήγηση και ποιο είναι το αισθητικό τους αποτέλεσμα;

β) Να αναζητήσετε τις επαναλήψεις και τις αντιθέσεις που υπάρχουν στο ποίημα και να εξηγήσετε τη λειτουργικότητά τους.

Μονάδες 20

3. Ποιος είναι ο συμβολισμός του γυναικείου αγάλματος και με ποιες επιμέρους εικόνες αισθητοποιείται;

Μονάδες 20

4. Να ερμηνεύσετε την Τρίτη στροφή του ποιήματος (στ. 20 – 30):

«και δεν είναι ….. πάλι τα χέρια, αιχμάλωτη»

Μονάδες 25

5. Να περιγράψετε το άγαλμα του παρακάτω ποιήματος και να αναζητήσετε κοινά θεματικά μοτίβα με το «Σημείο Αναγνωρίσεως»

Μονάδες 20

Υπό Φθινόπωρον (σκηνή σε πάρκο με άγαλμα)

Γυναίκα μαρμάρινη

πλαγιασμένη κ’ εξέχουσα

λίγο του βάθρου σου

κατά μία υποψία φυγής,

στον ίσκιο της ανίας σου,

στην άπλα του μεσημεριού,

παιδί εργατικό κοιμάται.

Η σκισμένη του μπλούζα

αυτοβιογραφία του.

Τη διαβάζουμε, εγώ και συ*

επί τη ευκαιρία,

παίρνεις μια ιδέα

των φθειρομένων πραγμάτων,

του προς στιγμήν εφήβου,

και κάτι από το απίθανο της ποιήσεως,

όταν συμπίπτει

να στέκουν τα φθινόπωρα

στα δέντρα

προς εποπτείαν των διαθέσεων.