ιστορικό δημοσιεύσεων

Καλώς ήρθατε! στον προσωπικό δικτυακό τόπο του Βασίλη Συμεωνίδη

αρχική

 

φιλολογικά

 
έκθεση α΄ λυκείου
 
έκθεση β΄ λυκείου
 
έκθεση γ΄ λυκείου
 

λογοτεχνία

 

αρχαία

 

ιστορία σχολική

 

ιστορία

 

φιλοσοφία
 
εκτός ύλης
 
συζητώντας
 
εργασίες συναδέρφων
 
ιδέες διδασκαλίας
 
επικοινωνία

.................................

Βασίλης Συμεωνίδης

δικτυακός τόπος

με εκπαιδευτικό και διδακτικό σκοπό

 

 

η αντιγραφή είναι ελεύθερη με την υπενθύμιση ότι η αναφορά στην πηγή τιμά αυτόν που την κάνει

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

 

 
 
 

τεχνική υποστήριξη

Σταυρούλα Φώλια

 

Απολείπειν  ο  Θεός  Αντώνιον 

ερμηνεύει  τους  3  πρώτους  στίχους

 

 

στ.1

ακουστική  εικόνα  ιδιαίτερα  παραστατική.  Πλούταρχος,  Αντώνιος,

2

θίασος  (σύμβολο  δυσοίωνου  μηνύματος),  Διόνυσος.  Αλεξάνδρεια:,

3

ιδανική  πόλη  πολιτισμού,  συνώνυμη  της  ζωής

4

Τύχη,  έργα,  σχέδια:  αντίληψη  Λατίνων  για  τον  ιδανικό  άνδρα.

5

Αντιμέτωπος  με  την  ήττα.  /  Αρνητική  προσταγή.

6

Πώς  ο  Κ.  «δικαιούται»  να  προστάζει; 

7

Τομή,  σε  αντίθεση  με  την  πιθανή  θρηνητική  στάση  του  6ου  στ. 

8

Προσταγή /  Η  Αλεξάνδρεια  θεοποιείται  (φεύγει  όπως  ο  Διόνυσος)

 

 

9

Το θάρρος  του  7ου και  η  συγκρατημένη  πίκρα  του  8ου  εξηγούνται 

10

με  τρεις!  αρνητικές  προσταγές.  Ποια  δεν  είναι  (και  ποια  είναι)  η

11

πρέπουσα  στάση;  («τέτοιες»:  υποβιβάζει,  μειώνει)

12

Επανάληψη  7ου  στ.  Ακολουθεί  η  εξήγησή  του / υπόδειξη  στάσης.

13

Τα  δύο  σύμβολα («σε...πόλι»,  «τέτοια»).     Αξιο-πρέπεια. 

14

Στωική  ψυχραιμία.  β΄ ενικό:  διδακτικός  τόνος 

15

(αυτοδιδακτικός: εκφράζει μια  συνειδητά  βιωμένη  ζωή)  ενός  κώδικα

16

τιμής  και συμπεριφοράς,  συναίσθησης  χρέους  και  ορθής

17

αντίληψης,  για  τον  εξαιρετικό  άνθρωπο  που  ηττήθηκε.

18

Κατατάσσεται  στα  φιλοσοφικά (Γ.Π. Σαββίδης)

19

Επανάληψη  8ου  στ. όμως: «που  χάνεις»  /  η  πραγματικότητα

 

 

Α.  ΚΕΙΜΕΝΟ

Κ. Π. ΚΑΒΑΦΗΣ:  Απολείπειν   ο  Θεός  Αντώνιον

 

                        1   Σαν  έξαφνα,  ώρα  μεσάνυχτ'  ακουσθεί

                             αόρατος  θίασος  να  περνά

                             με  μουσικές  εξαίσιες,  με  φωνές -

                             την  τύχη  σου  που  ενδίδει  πια,  τα  έργα  σου

5   που  απέτυχαν,  τα  σχέδια  της  ζωής  σου

     που  βγήκαν  όλα  πλάνες,  μη  ανοφέλετα  θρηνήσεις. 

     Σαν  έτοιμος  από  καιρό,  σα  θαρραλέος, 

     αποχαιρέτα  την,  την  Αλεξάνδρεια  που  φεύγει.

     Προ  πάντων  να  μη  γελασθείς,  μην  πείς  πως  ήταν

10  ένα  όνειρο,  πως  απατήθηκεν  η  ακοή  σου`

      μάταιες  ελπίδες  τέτοιες  μην  καταδεχθείς.

     Σαν  έτοιμος  από  καιρό,  σα  θαρραλέος,

     σαν  που  ταιριάζει  σε  που  αξιώθηκες  μια  τέτοια  πόλι,

     πλησίασε  σταθερά  προς  το  παράθυρο,

15  κι  άκουσε  με  συγκίνησιν,  αλλ'  όχι

      με  των  δειλών  τα  παρακάλια  και  παράπονα,

      ως  τελευταία  απόλαυσι  τους  ήχους,

      τα  εξαίσια  όργανα  του  μυστικού  θιάσου,

      κι  αποχαιρέτα  την,  την  Αλεξάνδρεια  που  χάνεις. 

 

 

Β.  ΘΕΜΑΤΑ

 

1.  Από  που  αντλείται  και  σε  τι  αναφέρεται  ο  τίτλος  του  ποιήματος;

μονάδες  15

 

2.  Με  ποια  εκφραστικά  μέσα  επιτυγχάνεται  ο  διδακτικός  τόνος  του  ποιήματος;

μονάδες  20

 

3.  "Η  παντοκρατορία  της  ακοής  στην  ποίηση  του  Καβάφη  είναι  τέτοια  ώστε  κάθε  ήχος,  κάθε  φωνή,  κάθε  άγνωστος  ψίθυρος,  αποκτούν  ορατές  διαστάσεις".  Ποια  σημεία  του  ποιήματος  δικαιολογούν  την  παραπάνω  άποψη;

μονάδες  20

 

4.  Πώς  διαφοροποιεί  το  νόημα  του  ποιήματος  η  αντικατάσταση  του  ρήματος  "φεύγει"  (στ. 8)  από  το  ρήμα  "χάνεις"  (στ. 19);

μονάδες  25

 

5.  Να  εντοπίσετε  τις  θεματικές  αντιστοιχίες  ανάμεσα  στα  Τελειωμένα  (ποίημα  που  ακολουθεί)  και  στο  "Απολείπειν  ο  θεός  Αντώνιον"

μονάδες  20

 

            Κ. Π. ΚΑΒΑΦΗΣ:  ΤΕΛΕΙΩΜΕΝΑ

 

Μέσα  στο  φόβο  και  στες  υποψίες,

με  ταραγμένο  νου  και  τρομαγμένα  μάτια, 

λυώνουμε  και  σχεδιάζουμε  το  πως  να  κάνουμε

για  ν'  αποφύγουμε  τον  βέβαιο

τον  κίνδυνο  που  έτσι  φρικτά  μας  απειλεί.

Κι  όμως  λανθάνουμε,  δεν  είναι  αυτός  στον  δρόμο`

ψεύτικα  ήσαν  τα  μηνύματα

  δεν  τ'  ακούσαμε,  ή  δεν  τα  νιώσαμε  καλά).

Άλλη  καταστροφή,  που  δεν  την  φανταζόμεθαν,

εξαφνική,  ραγδαία  πέφτει  επάνω  μας,

κι  ανέτοιμους  - που  πια  καιρός -  μας  συνεπαίρνει. 

 

 

 

 

Α.  ΚΕΙΜΕΝΟ

Κ. Π. ΚΑΒΑΦΗΣ:  Απολείπειν   ο  Θεός  Αντώνιον

 

                        1   Σαν  έξαφνα,  ώρα  μεσάνυχτ'  ακουσθεί

                             αόρατος  θίασος  να  περνά

                             με  μουσικές  εξαίσιες,  με  φωνές -

                             την  τύχη  σου  που  ενδίδει  πια,  τα  έργα  σου

5   που  απέτυχαν,  τα  σχέδια  της  ζωής  σου

     που  βγήκαν  όλα  πλάνες,  μη  ανοφέλετα  θρηνήσεις. 

     Σαν  έτοιμος  από  καιρό,  σα  θαρραλέος, 

     αποχαιρέτα  την,  την  Αλεξάνδρεια  που  φεύγει.

     Προ  πάντων  να  μη  γελασθείς,  μην  πείς  πως  ήταν

10  ένα  όνειρο,  πως  απατήθηκεν  η  ακοή  σου`

      μάταιες  ελπίδες  τέτοιες  μην  καταδεχθείς.

     Σαν  έτοιμος  από  καιρό,  σα  θαρραλέος,

     σαν  που  ταιριάζει  σε  που  αξιώθηκες  μια  τέτοια  πόλι,

     πλησίασε  σταθερά  προς  το  παράθυρο,

15  κι  άκουσε  με  συγκίνησιν,  αλλ'  όχι

      με  των  δειλών  τα  παρακάλια  και  παράπονα,

      ως  τελευταία  απόλαυσι  τους  ήχους,

      τα  εξαίσια  όργανα  του  μυστικού  θιάσου,

      κι  αποχαιρέτα  την,  την  Αλεξάνδρεια  που  χάνεις. 

 

 

Β.  ΘΕΜΑΤΑ

 

1.  Τι συμβολίζει  (σύμφωνα  με  τη  μυθολογία)  ο  θίασος;  Ποιο  μήνυμα  μεταφέρει  στον  Αντώνιο;

μονάδες  15

2.  Τι  συμβολίζει  ο  Αντώνιος  και  τι  η  Αλεξάνδρεια;

μονάδες  20

3.  "Στο  θέμα  του  νικημένου  ανθρώπου  ο  Καβάφης  έδωσε  άλλη  διάσταση  έξω  από  το  θρήνο,  τη  συγκίνηση  και  το  λυρισμό  των  συγχρόνων  του."  Πώς  επαληθεύεται  μέσα  από  το  ποίημα  αυτή  η  άποψη;

μονάδες  20

4.  Να  σχολιάσετε  τους  στίχους  12-19  (Με  ιδιαίτερη  αναφορά  στις  φράσεις:  "σε  που  αξιώθηκες  μια  τέτοια  πόλη",  "πλησίασε  σταθερά",  "αλλ'  όχι.....παράπονα",  "ως  τελευταία  απόλαυση")

μονάδες  25

5.  Να  εντοπίσετε  τις  θεματικές  αντιστοιχίες  ανάμεσα  στα  Τελειωμένα  (ποίημα  που  ακολουθεί)  και  στο  "Απολείπειν  ο  θεός  Αντώνιον"

μονάδες  20

 

            Κ. Π. ΚΑΒΑΦΗΣ:  ΤΕΛΕΙΩΜΕΝΑ

 

Μέσα  στο  φόβο  και  στες  υποψίες,

με  ταραγμένο  νου  και  τρομαγμένα  μάτια, 

λυώνουμε  και  σχεδιάζουμε  το  πως  να  κάνουμε

για  ν'  αποφύγουμε  τον  βέβαιο

τον  κίνδυνο  που  έτσι  φρικτά  μας  απειλεί.

Κι  όμως  λανθάνουμε,  δεν  είναι  αυτός  στον  δρόμο`

ψεύτικα  ήσαν  τα  μηνύματα

  δεν  τ'  ακούσαμε,  ή  δεν  τα  νιώσαμε  καλά).

Άλλη  καταστροφή,  που  δεν  την  φανταζόμεθαν,

εξαφνική,  ραγδαία  πέφτει  επάνω  μας,

κι  ανέτοιμους  - που  πια  καιρός -  μας  συνεπαίρνει. 

 

 

νεοελληνική λογοτεχνία

Ερασιτεχνική δημιουργία τον Οκτώβριο του 2004.  Τελευταία ενημέρωση:  Παρασκευή, 01 Απριλίου 2016.