ιστορικό δημοσιεύσεων

Καλώς ήρθατε! στον προσωπικό δικτυακό τόπο του Βασίλη Συμεωνίδη

αρχική

 

φιλολογικά

 
έκθεση α΄ λυκείου
 
έκθεση β΄ λυκείου
 
έκθεση γ΄ λυκείου
 

λογοτεχνία

 

αρχαία

 

ιστορία σχολική

 

ιστορία

 

φιλοσοφία
 
εκτός ύλης
 
συζητώντας
 
εργασίες συναδέρφων
 
ιδέες διδασκαλίας
 
επικοινωνία

.................................

Βασίλης Συμεωνίδης

δικτυακός τόπος

με εκπαιδευτικό και διδακτικό σκοπό

 

 

η αντιγραφή είναι ελεύθερη με την υπενθύμιση ότι η αναφορά στην πηγή τιμά αυτόν που την κάνει

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

 

 
 
 

τεχνική υποστήριξη

Σταυρούλα Φώλια

 

 ΔΙΟΝΥΣΙΟΣ  ΣΟΛΩΜΟΣ:  Ο  ΠΟΡΦΥΡΑΣ

 

1. Αποσπασματικός  χαρακτήρας 

«...η  υπόθεση  του  ποιήματος  του  οποίου  δε  σώζεται  ειμή  σε  ένα  χειρόγραφο  το  πρώτο  άμορφο  σχεδίασμα,  εις  αυτό  ευρίσκονται  τα  απ.  1  και  3  [...]Το  απ.  5  ευρίσκεται  εις  άλλο  χειρόγραφο[...]  Τα  απ.  2, 4 και  6 τα οποία ευρίσκονται  εις  άλλα  χειρόγραφα  ανακατωμένα  με  διαφορετικήν  ύλη  στοχάζομαι  ότι  ανήκουν  εις  τούτο  το  ποίημα»  Ι.  Πολυλάς

2.  Προσφορά  του  σολωμικού  έργου

 

 

 

 

 

 

3.  Ο αγώνας του καλού  με  το  κακό 

«...κάθε  στίχος  του  (είναι  σαν  ένα  θρύψαλο  από  κάποιον  τεράστιο  μαγικό  καθρέφτη  που  έσπασε  πριν  ολόκληρος)  καθρεφτίζει  ολόκληρο  το  Σύμπαν.»  Α.  Καραντώνης

«Το  σημαντικότερο  δίδαγμα  που  βγαίνει  από  το  σολωμικό  έργο...ο  ασυμβίβαστος  τρόπος  που  αντίκριζε  τα  προβλήματα  της  τέχνης,  η  ακούραστη  αναζήτησή  του   για  νεότερες  πάντα κατευθύνσεις  στην  τέχνη του, η  ασίγαστη  προσπάθειά  του  για  την  καλλιέργεια  της  τέλειας, της  άψογης  μορφής...»  Εμ.  Κριαράς

 

στους  Ελεύθερους Πολιορκημένους και  στον  Πόρφυρα.

4. «Ο Πόρφυρας»

Μαζί  με  τον  Κρητικό  και  τους  Ελεύθερους Πολιορκημένους  εκδίδονται  το  1859,  δύο  χρόνια  μετά  το  θάνατο  του  Σολωμού,  από  τον  Ι.  Πολυλά  στην  πρώτη  έκδοση  των  Ευρισκομένων   «...αλλά  τον  καιρό  που  κυκλοφόρησαν  τα  Ευρισκόμενα  δεν  βρήκαν  την  απήχηση  που  θα  περιμέναμε.  Ο  ποιητής  είχε  προχωρήσει  πολύ  πιο  εμπρός  από  την  εποχή του, το μήνυμά του  έμεινε  ακατάλυπτο.  Θα  χρειαστούν  πολλά  χρόνια  ακόμα  ώσπου  η  νεοελληνική  ποίηση  να  αξιοποιήσει  το  δίδαγμά  του»  Λ.  Πολίτης   

 

5.  Μια  ερμηνεία  με  βάση  την  άποψη  του 

Ε.Γ. Καψωμένου: 

Ο  Πόρφυρας. 

Η  ισορροπία  ανθρώπου - κόσμου. 

Η  υπέρβαση  του  βιώματος  του  θανάτου.

 

ΦΥΣΗ

α)  ως  άλογη  βία,  δυσαρμονία,  καταστροφή,  ΚΟΛΑΣΗ

β)  ως  χώρος  κάλλους,  αγαθού,  αρμονίας  στην  πιο μαγευτική  της  ώρα,  ΠΑΡΑΔΕΙΣΟΣ 

 

ΑΝΘΡΩΠΟΣ

α) ταυτίζεται  με  τη  ΦΥΣΗ - ΠΑΡΑΔΕΙΣΟ  που όμως  λειτουργεί  και  ως  παγίδα

β)  που  παραμένει  ανεξάρτητος  και  ακέραιος έχοντας  ΑΥΤΟΣΥΝΕΙΔΗΣΗ.

 

Ο  νέος  γνωρίζει  τον  εαυτό  του:  χαρά < αυτοσυνείδηση <  ανεξαρτησία  απέναντι  στη  φύση.

Η  ΑΥΤΟΓΝΩΣΙΑ  (αυτοσυνείδηση)  ως  ένα  ακανθώδες  πρόβλημα  της  σολωμικής  κριτικής.

 

Τρεις  κορυφαίες  στιγμές  ευδαιμονίας

1.  Συνείδηση  του  νέου  ότι  περικλείει  τον  Παράδεισο

2.  Αρμονική  σχέση  του  νέου  με  τη  φύση

3.  Αρνητικά,  ο  νέος  απέναντι  στο  τέρας,  συνείδηση  ότι  η  κόλαση,  ο  θάνατος  δεν  μπορούν  να  τον  αγγίξουν

Τρεις  βαθμίδες  ψυχικής  ολοκλήρωσης

1.  Είναι  εξαρχής  ηθικά  ολοκληρωμένος

2.  Αναγνωρίζει  την  υπαρξιακή  ταυτότητά  του  με  τη  φύση

3.  Συνείδηση  ακεραιότητας  απέναντι  στο  καλό  και  το   

     κακό  της  φύσης

Ουσιαστική  νίκη  του  νέου  που  αναδεικνύει  το  ανθρώπινο  πρόσωπο  πάνω  από το  θάνατο.   

 

 

 

 

ΤΕΣΤ:  ΔΙΟΝΥΣΙΟΣ  ΣΟΛΩΜΟΣ:  Ο  ΠΟΡΦΥΡΑΣ

 

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ

 

1.  Το  έργο  του  Δ.  Σολωμού  σε  μεγάλο  βαθμό  έχει  μείνει  αποσπασματικό  και  μισοτελειωμένο.  Ισχύει  το  ίδιο  για  τον  Πόρφυρα;  Τεκμηριώστε  την  απάντησή  σας  α)  με  βάση  τις  γενικότερες  γνώσεις  σας  για  τον  «Πόρφυρα»,  β)  με  βάση  τη  μορφή  και  το  περιεχόμενο  του  ποιήματος  έτσι  όπως  σας  δίνεται.

[μ. 15/100]

 

2.  «Κάθε  στίχος  του  (είναι  σαν  ένα  θρύψαλο  από  κάποιον  τεράστιο  μαγικό  καθρέφτη  που  έσπασε  πριν  ολόκληρος)  καθρεφτίζει  ολόκληρο  το  Σύμπαν...Και  τώρα,  σκύβοντας  σ΄ αυτά  τα  θρύψαλα,  αντικρύζουμε,  κάθε  φορά,  κι  από  μια  όψη  της  απόλυτης  ομορφιάς»

Ανδρέας  Καραντώνης

Να  επιβεβαιώσετε  την  παραπάνω  άποψη  εντοπίζοντας  στίχους.  (Να  γίνει  αναφορά  τόσο  στην  άψυχη  και  έμψυχη  φύση,  όσο  και  στον  άνθρωπο)

[μ.  20/100]

 

3.  Πώς  λειτουργεί  η  φύση  στο  απόσπασμα  7,  πώς  αντιδρά  ο  νέος  στο  ίδιο  απόσπασμα;  Επιβεβαιώνεται  ο  στίχος  «ανοιχτά  πάντα  κι  άγρυπνα  τα  μάτια  της  ψυχής  μου»  του  έκτου  αποσπάσματος;

[μ.  20/100]

 

4.  «Πριν  πάω΄ η  μεγαλόψυχη  πνοή  χαρά  γεμίζει//  Άστραψε  φως  κι  εγνώρισε  ο  νιος  τον  εαυτό  του..»

Να  σχολιάσετε  τους  συγκεκριμένους  στίχους  του  όγδοου  αποσπάσματος.  Το  συγκεκριμένο  σημείο  αποτελεί  κορύφωση  της  ευδαιμονίας  και  της  αυτοσυνείδησης  του  νέου.  Μπορείτε  να  εντοπίσετε  άλλα  σημεία  ευδαιμονίας  και  αυτοσυνείδησης  που  έχουν  προηγηθεί;

[μ.  25/100]

 

5.  Μπορείτε  να  βρείτε  κοινά  σημεία  του  «Πόρφυρα»  με  το  παρακάτω  απόσπασμα  από  το  διήγημα  του  Α.  Παπαδιαμάντη  «Όνειρο  στο  κύμα»,  έστω  και  αν  δεν  χρησιμοποιούνται  με  τον  ίδιο  τρόπο;

         

            «Την  ανεγνώρισα  πάραυτα  εις  το  φως  της  σελήνης  το  μελιχρόν,  το  περιαργυρούν  όλην  την  άπειρην  οθόνη  του  γαληνιώντος  πελάγους,  και  κάμνον  να  χορεύουν  φωσφορίζοντα  τα  κύματα.  Είχε  βυθισθεί  άπαξ  καθώς  ερρίφθη  εις  την  θάλασσαν,  είχε  βρέξει  την  κόμην  της,  από  τους  βοστρύχους  της  οποίας  ως  ποταμός  από  μαργαρίτας  έρρεε  το  νερόν,  και  είχε  αναδύσει ....

            Δεν  δύναμαι  να  είπω  αν  μου  ήλθον  πονηροί,  και  συνάμα  παιδικοί  ανόητοι  λογισμοί,  εν  είδει  ευχών  κατάραι.  «Να  εκινδύνευεν  έξαφνα!  να  έβαζε  μια  φωνή!  να  έβλεπε  κανένα  ροφόν  εις  τον  πυθμένα,  τον  οποίον  να  εκλάβη  δια  θηρίον,  δια  σκυλόψαρον,  και  να  εφώναζε  βοήθειαν!...»

            Είναι  αληθές,  ότι  δεν  εχόρταινα  να  βλέπω  το  όνειρον,  το  πλέον  εις  το  κύμα.  Αλλά  την  τελευταίαν  στιγμήν,  αλλοκότως,  μου  επανήλθε  πάλιν  η  πρώτη  ιδέα... Να  ριφθώ  εις  τα  κύματα,  προς  το  αντίθετον  μέρος,  εις  τα  όπισθεν,  να  κολυμβήσω  όλον  εκείνο  το  διάστημα  έως  την  άμμον,  και  να  φύγω,  να  φύγω  τον  πειρασμόν!...

            Και  πάλι  δεν  εχόρταινα  να  βλέπω  το  όνειρον...»

[μ.  20/100] 

 

Ερασιτεχνική δημιουργία τον Οκτώβριο του 2004.  Τελευταία ενημέρωση:  Παρασκευή, 01 Απριλίου 2016.