|
|
ARTUR RIMBAUD (1854-1891)
ΤΟ ΜΕΘΥΣΜΕΝΟ ΚΑΡΑΒΙ
Μετάφραση: Αλέξανδρος Μπάρας.
Σε Ποταμούς ατάραχους καθώς αργοκατέβαινα, μ’ αφήκαν αρυμούλκητο οι αγγαρεμένοι ανθρώποι: Κάποιοι έξαλλοι Ερυθρόδερμοι, γυμνούς αφού τους κάρφωσαν στα παρδαλά τους ξόανα, τους τόξευαν κατόπι.
Έγνοια καμμιά για πλήρωμα δεν είχα εγώ, γεννήματα φλαμανδικά κι εγγλέζικα μπαμπάκια είχα φορτίο. Μιά και με τους ανθρώπους μου τελειώσαν τα καθέκαστα, όπου ’θελα κι οι Ποταμοί μ’ αφήκανε να φύγω.
Παιδί εγώ κακοτράχαλο, του κεφαλιού μου κάνοντας, πέρσυ το μισοχείμωνο ρίχτηκα μες στο σάλο τον άγριο των παλιρροιών! Και του έκπλου μου οι Χερρσόνησες δε θα θυμούνται αναβρασμό ποτέ τους πιο μεγάλο.
Η καταιγίδα ευλόγησε τις ναυτικές αγρύπνιες μου. Δέκα νυχτιές, λαφρή φελλό, χωρίς ν’ αποθυμήσω το ηλίθιο μάτι των φανών, με χόρεψαν τα κύματα που μοίρα τους ν’ αργοκυλάν από πνιγμένους πίσω.
Πράσινο αφρόν ερούφηξεν η πλώρη μου η ελάτινη, σαν το χυμό ξυνόμηλου παιδί όταν το δαγκώνει, από κρασιά κι απ’ έμετους μ’ εξέπλυνεν η θάλασσα, σκορπώντας μου στη μάνητα κι αρπάγες και τιμόνι.
Και τότε ήταν που λούστηκα στο γαλατένιο αστρόχυτο θαλάσσιο ποίημα, τους βυθούς ρουφώντας, που συμβαίνει κάποτε εκεί, κατάχλωμο κι εκστατικό ναυάγιο, ένας πνιγμένος σκεφτικός να σιγοκατεβαίνει,
όπου τις κυανότητες αιφνίδια χρωματίζοντας, ντελίρια κι αργοί ρυθμοί, φωτός χρυσοπλημμύρες, οι πικραμένες του έρωτος εξάψεις συφλογίζονται, δριμύτερες κι από τ’ αλκοόλ κι απ’ τις πλατιές σας λύρες!
Οι ξεσκισμένοι απ’ αστραπές γνωστοί μού είν’ ουρανόθολοι τα ρέματα κι οι σίφουνες, γνωστό μου και το βράδι κι η αυγή που σα φτερούγισμα περιστερών είν έξαλλη, κι είδα όσα νόμισε γνωστά τ’ ανθρώπινο κοπάδι.
Την πράσινη ονειρεύτηκα νυχτιά, τα έκθαμβα χιόνια της, στα μάτια του νερού φιλιών μετάδοση αργοπόρων, τον κυκλισμό των άρρητων χυμών και την εγρήγορση τη γαλανή και κίτρινη των ωδικών φωσφόρων.
Τον ήλιο είδα κατάστιχτο με φρίκες υπερκόσμιες ν’ αλλάζει νέφη δυσμικά σε πάγους ιοχρόους, τα κύματα να στέλνουνε κατάμακρα τα ρίγη τους καθώς οι αρχαίοι ερμηνευτές της τραγωδίας τους γόους.
Μήνες οι φουσκοθαλασσιές να τρων το βράχο αγνάντεψα, δαμάλινες αφρίζουσες μεγάλες υστερίες, ξέροντας πως του Ωκεανού το ρύγχος δεν θα δάμαζαν οι φωτοβηματίζουσες θαλασσινές Μαρίες.
Σ’ αφάνταστες εξόκειλα Φλωρίδες που συνταίριαζαν άνθη με μάτια πάνθηρων, δέρματα των αγρίων μ’ ουράνια τόξα, χαλινούς που ώς κάτω στον ορίζοντα τεντώνανε να συγκρατούν πλήθη γλαυκών ποιμνίων.
Βρώμικα είδα βαλτόνερα, τεράστια καλαμόκλουβα, μέσα τους ένα ολάκερο Λεβιάθαν να σαπίζουν, σφοδρά νεροποντίσματα μέσα σε αγέλες βόνασων, σ’ αβύσσους καταρραχτικά τα μάκρη να γκρεμίζουν.
Ήλιους θαμπούς, πάγους, νερά μαργάρινα, διάπυρους ουρανούς και ξεβράσματα σε μυχούς κόλπων όπου τ’ αφανισμένα από κοριούς γιγάντια φίδια πέφτουνε δυσώδη πάν’ απ’ τα ραιβά ξερόδεντρα του τόπου.
Θ’ αποθυμούσα νά ’δειχνα στα παιδιά τα χρυσόψαρα, τα ωραία τα ψάρια τα ωδικά του γαλανού αυτού πλάτους. Άνθινοι αφροί κυλήσανε και με κατευοδώσανε κι άρρητοι ανέμοι κάποτες μού εδώσαν τα φτερά τους.
Κι άλλοτε πάλι η θάλασσα, ζωνών και πόλων μάρτυρας, με του λυγμού της το ρυθμό καθώς γλυκοκυλούσα, μου ανέβαζεν ανθούς σκιών τίς κίτρινές της μέδουσες και σα γυναίκα που έπεσε στα γόνατα ηρεμούσα.
Χερσόνησος λικνίζοντας στις όχθες μου τις έριδες, την κόπρο κιτρινόφθαλμων πουλιών που εθορυβούσαν, κι έλαμνα ενώ κατέβαιναν απ’ τα σχοινιά μου ανάμεσα πνιγμένοι που το λίκνο τους στα βάθη αποζητούσαν...
Λοιπόν, ναυάγιο τέτοιο εγώ, κάτ’ απ’ ορμίσκων πλόκαμους, σε μοναξιές που εχάθηκεν άπτερου αιθέρα ερήμου, εγώ που των Χανσεατών τα πλοία κι οι Μονίτορες το μεθυσμένο από νερό θ’ απόφευγαν σκαρί μου,
λεύτερο πια, μενεξελιά φορώντας ομιχλώματα, εγώ που τους πλινθόχρωμους τρυπούσα ουρανοθόλους, ήλιου λειχήνες έμπλεο και βλέννες κυανότητας, είδη πολύ επιθυμητά στους ποιητές σας όλους,
πού ’φευγα με μηνοειδείς ηλεχτρικές κατάστιχτο, τρελή σανίδα ιππόκαμποι που την ακολουθούσαν, ενώ τους πόντιους ουρανούς, χοάνες φλογερότατες, οι Ιούλιοι με χτυπήματα ροπάλων εγκρεμούσαν,
εγώ, πού ’τρεμα ακούοντας μίλια μακριά να οργάζουνε τ’ αβυσσαλέα Μάελστρομ κι οι Βεεμώθ κατόπι, εγώ, ο πολύς ταξιδευτής των γαλανών εκτάσεων, κατάβαθά μου λαχταρώ τη γηραιάν Ευρώπη.
Είδα αστρικά αρχιπέλαγα, νησιά με στερεώματα παροξυσμών που είν’ ανοιχτοί για κάθε ναύτη δρόμοι: Σ’ απύθμενες τέτοιες νυχτιές κοιμάσαι κι εξορίζεσαι, ω σμάρι από χρυσά πουλιά, μελλοντική εσύ ρώμη;
Μ’ αλήθεια, εθρήνησα πολύ. Όλες οι αυγές αφόρητες, πικρός ο ήλιος και φριχτό το κάθε είναι φεγγάρι. Σε νάρκωση μεθυστική ο αψύς με βύθισε έρωτας. Να σπάσει πια η καρίνα μου! Το κύμα να με πάρει!
Αν της Ευρώπης λαχταρώ κάποια νερά, τα στάσιμα θαμπά νερά αποθύμησα που ενώ γλυκοβραδιάζει, με θλίψη αφήνει ένα παιδί σ’ αυτά το καραβάκι του, τόσο λεπτό, που ωσάν Μαγιού πεταλουδούλα μοιάζει.
Δεν το μπορώ πιά, ω κύματα, λουσμένο μες στα θάλπη σας, τα μπάρκα εγώ του μπαμπακιού να παραβγώ κι ακόμα σημαίες αλαζονικές ν’ αντιπερνάω και φλάμπουρα και κάτω από των ποντονιών να κολυμπάω το σκώμμα!
ΤΟ ΜΕΘΥΣΜΕΝΟ ΚΑΡΑΒΙ
Μετάφραση: Καίσαρ Εμμανουήλ. Από το βιβλίο: Καίσαρ Εμμανουήλ, «Μεταφράσεις», Πρόσπερος, Αθήνα 1981, σελ. 73-75.
Καθώς κατέβαινα απαλά απ’ τα γαληνά ποτάμια, Είδα πως αρρυμούλκητο, δίχως πλοηγούς κυλούσα: Κραυγαστικοί Ερυθρόδερμοι τους είχαν στόχο βάλει, Αφού τους κάρφωσαν γυμνούς σε παρδαλούς πασσάλους.
Το πλήρωμά μου ολόκληρο παντέρημο είχα αφήσει, Στάρια της Φλάντρας φέρνοντας κι εγγλέζικα μπαμπάκια. Όταν με τους πιλότους μου τελείωσε εκείνη η αντάρα, Οι ποταμοί μ’ αφήσαν πια να κατεβώ όπου θέλω.
Μες στον τρελό τον παφλασμό των παλιρροιών, τον άλλο Χειμώνα, πιο απειθάρχητο κι απ’ τα παιδιά, είχα τρέξει! Κι όσα χερσόνησα άφησα στο δρόμο μου ποτέ τους Δεν είχαν νιώσει σαματά πιο θριαμβικό από κείνο.
Η καταιγίδα ευλόγησε τους πελαγίσιους μου όρθρους. Από φελό αλαφρότερον ορχήθηκα στο κύμα, Αιώνιο, όπως λεν, παγιδευτή θυμάτων, δέκα νύχτες, Χωρίς των φάρων τα χαζά να νοσταλγήσω μάτια.
Πιο αβρό παρ’ όσο στα παιδιά του άγουρου μήλου η σάρκα, Το κύμα, πράσινο, έλουσε το ελάτινο σκαρί μου Κι έπλυνε κάθε μου κηλίδα από κρασιά γαλάζια Κι από εμετούς, σκορπίζοντας άγκυρες και τιμόνι.
Και μες στο ποίημα το πλατύ, από τότε, είμαι λουσμένο Του πόντου, αφέψημα γλυκό από τους χυμούς των άστρων, Πίνοντας πράσινο γλαυκό, όπου, ωχρό κι έκθαμβο σκάφος, Ένας πνιγμένος, κάποτε, κυλάει συλλογισμένος,
Όπου, την όψη αλλάζοντας των γαλανών χρωμάτων, Τρέλα, ρυθμοί απαλοί κι αργοί κάτω απ’ το φως της μέρας, Πιο δυνατά και από το αλκοόλ και πιο πλατιά απ’ τις λύρες Του έρωτα υπόκωφα οι πικρές πυκνάδες αναβράζουν.
Ξέρω ουρανούς που σ’ αστραπές σκίζονται, και σιφούνια, Ρέματα κι αντιμάμαλα· ξέρω το βράδυ ακόμη, Την οιστρωμένη χαραυγή, λαό από περιστέρια, Και κάποτε είδα ό,τι ο άνθρωπος φαντάστηκε πως είδε.
Είδα τη δύση εγώ στιχτή από μυστική μια φρίκη, Κρυσταλλοπέδια απέραντα, μενεξελιά ν’ αυγάζει, Τα κύματα, όμοια με ηθοποιούς δραμάτων παναρχαίων, Τα νουφαρένια ρίγη τους μακριά ν’ αργοκυλούνε.
Την πράσινη ονειρεύτηκα νύχτα με τα ένθεα χιόνια, Φιλιά που ωψώνονται νωθρά στων θαλασσών τα μάτια, Το ρόισμα των ανάκουστων χυμών φυτών και δέντρων Και τ’ ωχρογάλαζο όρθρισμα μελωδικών φψσφόρων.
Μήνες εγώ ακολούθησα το καραντί, παρόμοιο Μ’ ένα βουστάσιο υστερικό, να σπάει μπροστά στις ξέρες, Ξεχνώντας πως τα διάφωτα των Μαριών τα πόδια Μπορούν των δύσπνοων Ωκεανών τα ρύγχη να δαμάσουν.
Έπεσα απάνω, ξέρετε, σ’ απίστευτες Φλωρίδες, Που άνθη και μάτια πάνθηρων σμίγουν, δέρματα ανθρώπων Κι ουράνια τόξα, τανυστά σα χαλινάρια, επάνω Από τους πόντους, σε γλαυκά, φανταστικά κοπάδια.
Είδα, τεράστια κιούρτα, εγώ, τους βάλτους ν’ αναβράζουν, Όπου, στα σκοίνα ανάμεσα, σαπίζει ένας Λεβιάθαν, Κατρακυλίσματα νερών σ’ ώρες απνοίας κι ακόμη Τα ουράνια μες στα βάραθρα, στο βάθος να κυλούνε!
Πάγους, πυρόχροους ουρανούς, νερά μαργάρινα, ήλιους Λευκούς, ναυάγια φρικαλέα μες σε βαθύχροους κόλπους, Όπου γιγάντινα ερπετά, λεία των κοριών, κυλούνε Βαριά με μαύρα αρώματα από τα στρεβλά τα δέντρα.
Θέλω να δείξω στους μικρούς ετούτες τις χρυσόφες, Τα ψάρια ετούτα τα χρυσά που τραγουδούν στο κύμα. Άνθινοι αφροί ευλογήσανε τα κλυδωνίσματά μου Κι ανείπωτοι άνεμοι φτερά πολλές φορές μου εδώσαν.
Κάποτε ο πόντος, μάρτυρας κατάκοπος των πόλων, Που οι στεναγμοί του απάλυναν το σάλο μου, σε μένα Τα ωχρά του τ’ άνθη ανέβαζε με τις χλωμές του θέρμες, Και σα γυναίκα απόμενα γονατιστή σε μια άκρη,
Χερσόνησος που επάνω της την κόπρο ταλαντεύει Και τους καυγάδες κρωκτικών, χρυσόφθαλμων ορνέων. Κι αρμένιζα ώσπου, ανάμεσα από τους λεπτούς αρμούς μου, Κάποιοι πνιγμένοι ανάστροφα να κοιμηθούν οδεύαν.
Έτσι εγώ, κάτω απ’ τα μαλλιά των όρμων, πλοίο χαμένο, Που έχει ο τυφώνας σε ουρανούς χωρίς πουλιά εξορίσει, Εγώ που οι νέοι Μονίτορες και τ’ άρμενα της Χάνσας Το μεθυσμένο απ’ το νερό δε θά ’βρουν σκελετό μου,
Ελεύθερο, καπνίζοντας, ζωστό από μπλάβες πάχνες, Εγώ που ελόγχιζα το χάος, πορφυρωμένο τοίχο, Όπου, θεσπέσιο γλύκισμα των αγαθών ποιητών σας, Λειχήνες του ήλιου απλώνονται και μύξες του γαλάζιου,
Εγώ που αρμένιζα, στιχτό από ηλεκτρικά φεγγάρια, Τρελή σανίδα που η τεφρή συνόδευε ιπποκάμπη, Όταν οι Ιούλιοι εγκρέμιζαν με ρόπαλα τους θόλους Των υπερπόντιων ουρανών με τα πυρά χωνιά τους,
Εγώ που έτρεμα νιώθοντας μακριά να μουκανίζει Των Βεχεμότων ο οργασμός και των πυκνών Μελστρόμων, Κλώστης αέναος των γλαυκών ακινησιών του απείρου, Ω! την Ευρώπη νοσταλγώ με τα παμπάλαια τείχη!
Είδα αρχιπέλαγα αστρικά κι είδα νησιά εγώ πλήθος, Που οι ουρανοί τους οι έξαλλοι είναι ανοιχτοί στο ναύτη. Σε τέτοιες νύχτες άσωστες κοιμάστε, εξορισμένα, Άπειρα εσείς χρυσά πουλιά, ω μελλοντική Ευρωστία;
Μα έκλαψα, αλήθεια, εγώ πολύ. Οι αυγές φαρμάκι στάζουν. Κάθε φεγγάρι είναι στυγνό κι είναι πικρός κάθε ήλιος. Ο έρωτας μ’ έχει, ο αψύς, βαθιά, μεθυστικά ναρκώσει. Ω! ας έσπαζε ηκαρίνα μου! Ω! στο βυθό ας κυλούσα!
Αν της Ευρώπης τα νερά ζηλεύω, είναι ένα τέλμα Μαύρο και κρύο, όπου ένα παιδί γονατιστό, γεμάτο Θλίψη, ένα βράδυ ευωδιαστό κάποιο καράβι αφήνει Σα χρυσαλλίδα, τρυφερό, του Μάη ν’ αργοκυλήσει.
Δε μπορώ πιά, λουσμένο απ’ τη ραθυμία σου, ω κύμα, Να παραβγώ τα φορτηγά που κουβαλούν μπαμπάκι, Κι ούτε σημάτων και σημαιών την οίηση να διασχίσω Και κάτω απ’ τ’ άγρια να διαβώ των γεφυρών τα μάτια!
ΑΡΘΟΎΡΟΣ ΡΕΜΠΏ, ΤΟ ΜΕΘΥΣΜΈΝΟ ΚΑΡΆΒΙ Μετάφραση: Μαύρος γάτος 2ΟΟ7 http://mavrosgatos.blogspot.gr/2007/08/blog-post_5413.html . Όπως κατέβαινα ατάραχα ποτάμια ένιωσα να μην έλκομαι από τους οδηγούς φωνακλάδες ερυθρόδερμοι τους είχαν για σημάδια σε πολύχρωμα παλούκια καρφωμένους, γυμνούς! . Για τα πληρώματα δεν έδινα δεκάρα έφερνα στάρι από τη Φλάνδρα, και βαμβάκι αγγλικό σαν με τους οδηγούς μου τελειώσαν την αντάρα με κατεβάσαν τα ποτάμια εκεί που ήθελα εγώ! ... Μπλεγμένο εγώ καράβι μες στων όρμων τα μαλλιά που η θύελλα με πέταξε σ' αιθέρα μακρυσμένο εμένα που πιλότοι και καράβια με πανιά ποτέ δεν θα ψαρέψουνε, κουφάρι μεθυσμένο . Αλήθεια, πόσο έκλαψα! Αβάσταχτες οι αυγές φεγγάρια μου αποτρόπαια, και ήλιοι μου πικροί δριμύς ο έρωτας με πότισε μέθες ληθαργικές αχ, νά 'σκαγε η καρίνα μου! Στη θάλασσα να βούλιαζα, εκεί! ... Δε θα μπορέσω, κύματα, στη θλίψη σας λουσμένο να βγάλω από τη ρότα τους σταριού κουβαλητές ούτε φωτιές και λάβαρα να δρέψω δοξασμένο δε θ'αρμένισω δίπλα σε καράβια-φυλακές. . Αρθούρος Ρεμπώ, Σεπτέμβρης 1871 (δεκαέξι χρόνων και κάτι...)
. Με την επιφύλαξη κάθε δικαιώματος για τη μετάφραση αυτή επιτρέπεται η ελεύθερη αναδημοσίευση αλλά μόνο με αναφορά της πηγής και του μεταφραστή. (Εργάζομαι ήδη επάνω στο υπόλοιπο ποίημα)
LE BATEAU IVRE
|
|