τέσσερις απόψεις για την ερμηνεία της ποίησης

Είμαστε υποχρεωμένοι να δεχθούμε ότι το ποίημα επιδέχεται περισσότερες από μία ερμηνείες διαφορετικές, που μπορεί να είναι όλες σωστές και νόμιμες, κι ας φαίνονται κάποτε αντιφατικές μεταξύ τους, μα που καμιά τους δεν είναι πλήρης γιατί κάθε μία ανταποκρίνεται σε άλλο στρώμα έμπνευσης.

Κ. Θ. Δημαράς, Δοκίμιο για την ποίηση.

Η αστοχία κοντά στο στόχο αν γίνει συνείδηση, είναι υπόθεση ερεθιστική, προκαλεί μια δεύτερη στόχευση με την ελπίδα της επιτυχίας. Πιστεύω πως η διδασκαλία της ποίησης στο σχολείο, σ' όποιο εκπαιδευτικό ή παιδευτικό περιβάλλον, θα πρέπει να υπολογίζει πολύ σ' αυτού του είδους τις αστοχίες, να τις θεωρεί αφετηρία και οδηγό της, προσπαθώντας να συγκεντρώσει την ένταση και την προσοχή του μαθητή ακριβώς σ' αυτό το σημείο του ποιήματος που προκάλεσε σε πρώτη φάση την αστοχία. Κατά κανόνα εκεί βρίσκονται οι λαβές του ποιήματος, που αν τις πιάσουμε σωστά ευοδώνεται η ανάγνωση και προετοιμάζεται η φιλολογική ανάγνωση.

Δ. Ν. Μαρωνίτης, Πίσω μπρος.

Η ποίηση που από τη φύση της δεν αρκείται ποτέ στη μία όψη των πραγμάτων, έφτασε να 'ναι στις μέρες μας η μόνη πραγματικά επικίνδυνη για τους κρατούντες. Εφ' ω και οι πιο έξυπνοι απ' αυτούς τη βάζουν τώρα τελευταία να φωνάζει «ελευθερία», όπως ο κλέφτης για να τρομάξει ο νοικοκύρης - ωσότου ο αφανισμός της συντελεσθεί.

Οδ. Ελύτης, Αναφορά στον Ανδρέα Εμπειρίκο.

Αυτό το νόημα επειδή το βρήκε ο ποιητής, δε σημαίνει πως είναι ούτε περισσότερο ούτε λιγότερο άξιο από ένα άλλο νόημα που γεννήθηκε από την επαφή ενός τρίτου μ' αυτό το ποίημα. Γι' αυτό βλέπουμε τους συγγραφείς να είναι τόσο στενοχωρημένοι όταν γυρεύουμε να μας βεβαιώσουν ότι η ερμηνεία μας είναι αυθεντική. Δεν υπάρχει καλλιτέχνης που να έχει δώσει αυθεντική ερμηνεία του έργου του. Γιατί, κι αν υπήρχε, δε θα δέσμευε κανέναν. Ο Montaigne, σε μια εποχή που μας φαίνεται τώρα πολύ απλοϊκή για την τέχνη, έγραφε ωστόσο: «Ένας επαρκής αναγνώστης θα βρει πάντα στα συγγράμματα των άλλων πράγματα που ο συγγραφέας δε θέλησε διόλου να βάλει»

Γ. Σεφέρη, Δοκιμές Ι.