|
|
|
|
| ||||||
|
συζητώντας για τη Ρωμιοσύνη του Γιάννη Ρίτσου
Δευτέρα, 11 Φεβρουάριος 2008
Αυτά τα δέντρα δε βολεύονται με λιγότερο ουρανό, αυτές οι πέτρες δε βολεύονται κάτου απ' τα ξένα βήματα, αυτά τα πρόσωπα δε βολεύονται παρά μόνο στον ήλιο, αυτές οι καρδιές δε βολεύονται παρά μόνο στο δίκιο.
Ετούτο το τοπίο είναι σκληρό σαν τη σιωπή, σφίγγει στον κόρφο του τα πυρωμένα του λιθάρια, σφίγγει στο φως τις ορφανές ελιές του και τ' αμπέλια του, σφίγγει τα δόντια. Δεν υπάρχει νερό. Μονάχα φως. O δρόμος χάνεται στο φως κι ο ίσκιος της μάντρας είναι σίδερο.
Μαρμάρωσαν τα δέντρα, τα ποτάμια κ' οι φωνές μες στον ασβέστη του ήλιου. H ρίζα σκοντάφτει στο μάρμαρο. Τα σκονισμένα σκοίνα. Το μουλάρι κι ο βράχος. Λαχανιάζουν. Δεν υπάρχει νερό. Όλοι διψάνε. Χρόνια τώρα. Όλοι μασάνε μια μπουκιά ουρανό πάνου απ' την πίκρα τους. Τα μάτια τους είναι κόκκινα απ' την αγρύπνια, μια βαθειά χαρακιά σφηνωμένη ανάμεσα στα φρύδια τους σαν ένα κυπαρίσσι ανάμεσα σε δυο βουνά το λιόγερμα.
Το χέρι τους είναι κολλημένο στο ντουφέκι το ντουφέκι είναι συνέχεια του χεριού τους το χέρι τους είναι συνέχεια της ψυχής τους - έχουν στα χείλια τους απάνου το θυμό κ' έχουνε τον καημό βαθιά-βαθιά στα μάτια τους σαν ένα αστέρι σε μια γούβα αλάτι.
Όταν σφίγγουν το χέρι, ο ήλιος είναι βέβαιος για τον κόσμο όταν χαμογελάνε, ένα μικρό χελιδόνι φεύγει μες απ' τ' άγρια γένια τους όταν κοιμούνται, δώδεκα άστρα πέφτουν απ' τις άδειες τσέπες τους όταν σκοτώνονται, η ζωή τραβάει την ανηφόρα με σημαίες και με ταμπούρλα.
Τόσα χρόνια όλοι πεινάνε, όλοι διψάνε, όλοι σκοτώνονται πολιορκημένοι από στεριά και θάλασσα, έφαγε η κάψα τα χωράφια τους κ' η αρμύρα πότισε τα σπίτια τους ο αγέρας έριξε τις πόρτες τους και τις λίγες πασχαλιές της πλατείας από τις τρύπες του πανωφοριού τους μπαινοβγαίνει ο θάνατος η γλώσσα τους είναι στυφή σαν το κυπαρισσόμηλο πέθαναν τα σκυλιά τους τυλιγμένα στον ίσκιο τους η βροχή χτυπάει στα κόκαλά τους.
Πάνου στα καραούλια πετρωμένοι καπνίζουν τη σβουνιά και τη νύχτα βιγλίζοντας το μανιασμένο πέλαγο όπου βούλιαξε το σπασμένο κατάρτι του φεγγαριού.
Το ψωμί σώθηκε, τα βόλια σώθηκαν, γεμίζουν τώρα τα κανόνια τους μόνο με την καρδιά τους.
Τόσα χρόνια πολιορκημένοι από στεριά και θάλασσα όλοι πεινάνε, όλοι σκοτώνονται και κανένας δεν πέθανε - πάνου στα καραούλια λάμπουνε τα μάτια τους, μια μεγάλη σημαία, μια μεγάλη φωτιά κατακόκκινη και κάθε αυγή χιλιάδες περιστέρια φεύγουν απ' τα χέρια τους για τις τέσσερις πόρτες του ορίζοντα.
Μπορείτε να συμβουλευτείτε τις ερωτήσεις του σχολικού βιβλίου. Ωστόσο δεν είναι ανάγκη να τις ακολουθήσετε. Μπορείτε να δώσετε τη δική σας οπτική που ίσως είναι και πιο ουσιώδης. 21 σχόλια: NANCY T. είπε... "Το χέρι τους είναι κολλημένο στο ντουφέκι το ντουφέκι είναι συνέχεια του χεριού τους το χέρι τους είναι συνέχεια της ψυχής τους" Οι αγωνιστές της Ελλάδας την περίοδο 1940-1950 με όπλο τον πόθο τους για ελευθερία και προέκταση του σώματός τους το τουφέκι, θυσιάζονται με όλη τους την ψυχή για την πατρίδα. "όλοι σκοτώνονται και κανένας δεν πέθανε" Χύθηκε αίμα προκειμένου να αποκτηθεί η ελευθερία και η ανεξαρτησία της χώρας μας. Ωστόσο ο θάνατος αυτών των ανθρώπων είναι μόνο σωματικός γιατί η προσφορά τους είναι αδύνατο να λησμονηθεί. 12 Φεβρουάριος 2008 7:29 μμ
Ανώνυμος είπε... Για να εκφράσει τις ιδέες του, ο ποιητής πλάθει μια σειρά από εικόνες και μεταφορικές εκφράσεις, χρησιμοποιώντας διάφορα σύμβολα: τα δέντρα, τις πέτρες, τα πρόσωπα, τις καρδιές, το τοπίο, τις ελιές, τα αμπέλια, το νερό, το φως κτλ.. Με αυτά προβαίνει σε τολμηρές συνδέσεις λέξεων και συνθέτει εικόνες που αντιβαίνουν στην κοινή λογική του ανθρώπου και οι οποίες πολλές φορές αιφνιδιάζουν τον αναγνώστη με το παράλογο και το απροσδόκητο που δημιουργούν και θέτουν σε κίνηση τη φαντασία του υποβάλλοντάς του τις συναισθηματικές καταστάσεις και τα νοήματα π υποδηλώνουν. Το ποίημα λοιπόν αυτό, μας δίνει την δυνατότητα να φανταστούμε, να περιπλανηθούμε στον κόσμο του Ρίτσου και να βιώσουμε τις δύσκολες στιγμές π πέρασε η Ελλάδα όταν αγωνιζόταν για την επιβίωση της από τους κατακτητές...... 14 Φεβρουάριος 2008 6:36 μμ Ανώνυμος είπε... χαρα ^^^^ 14 Φεβρουάριος 2008 6:37 μμ Θερσίτης είπε... Τι όμορφη γωνιά και τι ζεστή παρέα! Μπράβο σας! Θα σας επισκέπτομαι. 17 Φεβρουάριος 2008 4:14 μμ
NANCY T. είπε... "O δρόμος χάνεται στο φως κι ο ίσκιος της μάντρας είναι σίδερο" Ο δρόμος συνήθως σχετίζεται με τον προορισμό, ο οποίος σε αυτή την περίπτωση είναι η ελευθερία. Εμπόδιο στην προσπάθεια των υπόδουλων υψώνεται η μάντρα, της οποίας ακόμη και η σκιά τους φράζει το δρόμο. Η μάντρα ίσως είναι η περίφραξη κάποιου χώρου εγκατάστασης των κατακτητών. @ θερσίτη, καλώς όρισες στη διαδικτυακή μας αίθουσα. 17 Φεβρουάριος 2008 9:58 μμ
despoinion είπε... Στο ποίημα επαναλαμβάνεται ο στίχος: τόσα χρόνια όλοι πεινάνε όλοι διψάνε όλοι σκοτώνονται. Αυτό φανερώνει την αδιάκοπη ταλαιπωρία τους, είναι σκλαβωμένοι πολλά χρόνια και η κατάσταση επαναλαμβάνεται συνεχώς ώσπου να κερδίσουν οι αγωνιστές την ελευθερία που τόσο ποθούν.. Αλλά δυστυχώς το ελληνικό έθνος έχει επιζημιωθεί.. 17 Φεβρουάριος 2008 10:13 μμ Θερσίτης είπε... Παιδιά, προσέξτε να μην ξεχάσετε πρωτίστως αυτό: Η λογοτεχνία είναι "ευλογία θεού", είναι τρόπος να βλέπεις τον κόσμο, είναι απόλαυση και ταυτόχρονα παρηγοριά για όσα άσχημα ζούμε σήμερα. Είναι δηλαδή κάτι άλλο, πολύ ανώτερο από μάθημα. 17 Φεβρουάριος 2008 10:16 μμ
Ανώνυμος είπε... Πιστεύω ότι θα μπορούσαμε να πούμε ότι η λογοτεχνία είναι και τρόπος έκφρασης. 17 Φεβρουάριος 2008 10:23 μμ
NANCY T. είπε... @ θερσίτη, σε καμία περίπτωση δεν ταυτίζουμε τη λογοτεχνία με το μάθημα. Αν συνέβαινε αυτό δε θα συμμετείχαμε σε αυτό το blog. Θα περιοριζόμαστε στο σχολείο. Εγώ προσωπικά γνώρισα την πολυπλοκότητα και συνάμα την απλότητα της λογοτεχνίας φέτος. Κατάλαβα το μεγαλείο και τη δύναμη που κρύβει. Γιατί όμως κάνεις αυτή την επισήμανση; 17 Φεβρουάριος 2008 10:36 μμ Θερσίτης είπε... Ασφαλώς και η λογοτεχνία είναι τρόπος έκφρασης για όσους έχουν την ανάγκη ή και το χάρισμα. Για τους υπόλοιπους, όλους, μπορεί να είναι απόλαυση, τρόπος θέασης της ζωής. Επισημαίνω αυτό, γιατί πριν κάποιες μέρες πήρα ένα σμσ από περσινό μου μαθητή, τώρα στη γ΄ λυκείου, που μου έλεγε: Βρήκαμε στο κείμενο τάδε 20 ειρωνείες. Αν δηλαδή ο δάσκαλος θέλει, μπορεί να σε κάνει να μισήσεις την ευλογία που λέγεται λογοτεχνία, εν γένει τέχνη. 17 Φεβρουάριος 2008 11:02 μμ
νεοελληνικα είπε... Φίλε Θερσίτη είναι απίστευτες οι δημιουργικές δυνάμεις που απελευθερώνει αυτό το blog. Ξεκίνησε ως πείραμα, ήδη νομίζω ότι πέτυχε χάρη στα σχόλια των παιδιών. despoinion: ήρθε ο η/υ; 17 Φεβρουάριος 2008 11:26 μμ
Θερσίτης είπε... Καλά το φαντάστηκα λοιπόν. Δεν το πίστευα αυτό που έχετε κάνει. Το θεωρούσα και το θεωρώ εξαιρετικά όμορφο. Και είναι πραγματικά. Το πιο σπουδαίο όμως είναι που έχετε πετύχει τα παιδιά να ασχολούνται με τη λογοτεχνία και έξω από την τάξη. Και έξω από το σχολείο. Και μάλιστα να συζητούν για την ποίηση και όχι για ...τον Κούγια -μετά συγχωρήσεως. Αξιέπαινοι. 17 Φεβρουάριος 2008 11:33 μμ νεοελληνικα είπε... Σ' ευχαριστώ για τα καλά σου λόγια. Χαίρομαι που αυτή η γωνιά του Διαδικτύου γίνεται για τα παιδιά ένας άλλος χώρος και "χιλιάδες περιστέρια φεύγουν απ' τα χέρια τους για τις τέσσερις πόρτες του ορίζοντα 17 Φεβρουάριος 2008 11:40 μμ
NANCY T. είπε... Έχεις απόλυτο δίκαιο. Το έχω διαπιστώσει και η ίδια. Βέβαια ένας καθηγητής μπορεί να είναι και η αφετηρία για την περιήγηση του καθένα στη γνώση. Περισσότερη σημασία νομίζω έχει η δική μας κρίση και στάση απέναντι στη λογοτεχνία, η οποία δύσκολα αλλάζει αν δεν το θέλουμε οι ίδιοι. 17 Φεβρουάριος 2008 11:41 μμ
NANCY T. είπε... Η τελευταία ανάρτησή μου απευθυνόταν στο χρήστη θερσίτη. 17 Φεβρουάριος 2008 11:46 μμ
maria είπε... EΦόσον το αρχικό πείραμα πέτυχε γιατί να περιοριζόμαστε στην ύλη του βιβλίου;! 17 Φεβρουάριος 2008 11:50 μμ Θερσίτης είπε... έχω κατά το παρελθόν διδάξει σε γ΄ γυμνασίου ποίημα μαθήτριάς μου και πήγε πολύ καλά. Η ίδια ήταν μέσα στην τάξη. Ασφαλώς μέσω των παράλληλων κειμένων μπορούμε να πάμε το μάθημα σε όποιο κείμενο μάς αρέσει. 18 Φεβρουάριος 2008 12:01 πμ
νεοελληνικα είπε... "...απ' την αγρύπνια..." @maria υπάρχει και η βιβλιοθήκη στο http://anagnosi.blogspot.com/ Πολύ καλή ιδέα σου Θερσίτη. Ας βρούμε λοιπόν τι θα ταίριαζε με τα απόσπασμα από τη Ρωμιοσύνη... 18 Φεβρουάριος 2008 12:07 πμ maria είπε... Ε το άξιον εστί είναι ίδιου περιεχομένου, και είναι και τα δυο επηρρεασμένα από τον υπερρεαλισμό. Αρκετά άσχετο βέβαια, αλλά εμένα μου ήρθε στο μυαλό και το ζητείται ελπίς του Σαμαράκη, επειδή και εκεί υπάρχει η ατμόσφαιρα της διάλυσης λόγω του πολέμου. 18 Φεβρουάριος 2008 12:24 πμ
despoinion είπε... Φανταστείτε πόσο μας αρέσει αυτό το blog για να κάθονται μερικοί ως τις 12:30 μμ! Κρίμα που δεν έχω την ευκαιρία να μπαίνω όποτε επιθυμώ. O υπολογιστής πάλι φεύγει..:-( ΚΑΛΗ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΚΑΙ ΠΡΟΠΑΝΤΩΣ ΚΑΛΗ ΔΙΑΣΚΕΔΑΣΗ! Θα σας επισκέπτομαι όποτε μπορώ... 18 Φεβρουάριος 2008 4:17 μμ despoinion είπε... Λάθος 12:30 πμ!!! 18 Φεβρουάριος 2008 4:58 μμ
veggos είπε... τα μάτια τους κόκκινα απ' την αγρύπνια: ο αγώνας για ελευθερία αναγκάζει τους αγωνιστές να μένουν συνέχεια ξύπνιοι για την δικιά τους ασφάλειαν, φανερώνοντας έτσι τον αδιάκοπο αγώνα τους κατά των κατακτητών τους. 19 Φεβρουάριος 2008 8:13 μμ
NANCY T. είπε... "Ο δρόμος χάνεται στο φως" Φανταστείτε πως βρίσκεστε σε μια σκοτεινή και αραχνιασμένη σπηλιά. Έχετε χαθεί και δε μπορείτε να ξεφύγετε από αυτήν και το σκοτάδι της. Η άσβεστη δίψα σας σας εξουθενώνει. Ξαφνικά όμως νιώθετε μία αχτίδα του ήλιου να χαϊδεύει το πρόσωπό σας. Τότε ένα μονοπάτι εμφανίζεται και σας οδηγεί στη ΖΩΗ, στο ΦΩΣ. Οι Έλληνες έζησαν σε μία πολύ χειρότερη κατάσταση. Παρ' όλους τους περιορισμούς που τους επέβαλαν οι κατακτητές, κατόρθωσαν να ελπίζουν, να έχουν φιλοδοξίες. Υπερνίκησαν τις κακουχίες, στερήθηκαν ακόμη και βιολογικές τους δραστηριότητες. Αγωνίστηκαν και ανέτρεψαν μία κατάσταση που ήταν εις βάρος τους. Όνειρό τους η ελευθερία. Όλη η ζωή τους η απόκτησή της. ΚΑΝΕΙΣ δεν τους εμπόδισε να επιτύχουν το στόχο τους. Η πορεία τους προς τη δικαιοσύνη ήταν δύσκολη αλλά στα μάτια τους φάνταζε πολύ μικρή σε σύγκριση με την άπειρη επιθυμία τους για αυτήν. Γι' αυτό και ο δρόμος χάνεται στο φως. 20 Φεβρουάριος 2008 4:59 πμ NANCY T. είπε... Εδώ http://www.phys.uoa.gr/~nektar/arts/tributes/giannhs_ritsos/index.htm μπορεί όποιος ενδιαφέρεται να απολαύσει περισσότερο Γιάννη Ρίτσο. 20 Φεβρουάριος 2008 5:06 πμ
Dimitris είπε... Apopsi mou einai pws den prepei na genikologoume gia tin logotexnia legontas oti einai meso ekfrasis. Polloi sigrafeis exoun grapsei erga me apotero skopo aplos tin didaskalia gia paradigma (meso kapiou ithikou didagmatos p.x.). Opote tha einai lathos na poume oti i logotexnia einai meso ekfrasis. Isws na to exoume sindesei etsi epeidi ta omorfotera logotexnika keimena einai proionta ekfrasis sinaisthimatwn kai ta sinaisthimata prosdidoun kapio "xrwma" to opoio elkiei ton anagnosti. Fobero blog kai se ligo kairo mporei na apeuthinetai kai se koino pera ap tin Drama 20 Φεβρουάριος 2008 6:38 μμ
despoinoin είπε... Dimitri λοιπόν είναι σεβαστή η άποψή σου αλλά δεν είπαμε ότι είναι μόνο μέσο έκφρασης. Μπορεί να γράφτηκαν μερικά κείμενα για άλλο σκοπό αλλά χωρίς να είμαι σίγουρη πιστεύω πως κυρίως τα έγραφαν για να εκφράσουν τα συναισθήματα τους ή και για να δώσουν κάποιο μήνυμα σε εμάς. 20 Φεβρουάριος 2008 7:18 μμ
η συζήτηση συνεχίζεται στο http://neoellinika.blogspot.com/2008/02/blog-post_11.html
|
|
