|
|
|
|
| ||||||
|
Διαπολιτισμική εκπαίδευση και ανοιχτή κοινωνία
επιμέλεια: Δρ. Πολύβιος Ν. Πρόδρομος 1. Οι κοσμογονικές αλλαγές που συντελούνται στην εποχή μας, κοινωνικές, οικονομικές και τεχνολογικές, προκαλούν συχνές μετακινήσεις πληθυσμιακών ομάδων, οι οποίες σε συνδυασμό με την κατάργηση των πολιτισμικών συνόρων διαμορφώνουν την πολυπολιτισμική ταυτότητα των σύγχρονων κοινωνιών. Αυτές οι εξελίξεις που συντελούνται με ραγδαίο ρυθμό αφορούν εδώ και λίγα χρόνια και τη χώρα μας. Πράγματι η Ελλάδα, ενώ υπήρξε μια χώρα με παράδοση «εξαγωγής μεταναστών», τα τελευταία χρόνια μεταβλήθηκε σε χώρα υποδοχής οικονομικών μεταναστών. Αυτό είναι καινούριο στοιχείο για την ελληνική κοινωνία, η οποία σταδιακά αρχίζει να συνειδητοποιεί τα νέα κοινωνικά δεδομένα, πως αποκτά, δηλαδή, όλο και πιο έντονα πολυπολιτισμικά χαρακτηριστικά. 2. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο το ζητούμενο της κοινωνικής συνοχής χρειάζεται επαναπροσδιορισμό και επαναπροσέγγιση. Αναμφισβήτητα, μόνο η στοχοπροσήλωση στη διαμόρφωση μιας ανοιχτής, μη φοβικής κοινωνίας μπορεί να εξασφαλίσει την κοινωνική συνοχή. Το όραμα, όμως, μιας ανοιχτής κοινωνίας προαπαιτεί συνειδητοποιημένους πολίτες. Και τα θεμέλια της συνειδητοποίησης του πολίτη τίθενται στο σχολείο. 3. Είναι σαφές πως η σύγχρονη πολυπολιτισμική πραγματικότητα έχει μεταφερθεί και στο σχολείο και φυσικά για την εκπαίδευση έχει ανοίξει ένα νέο κεφάλαιο, δεδομένου ότι καλείται να δώσει μια δημοκρατική και σωστή παιδαγωγικά απάντηση στις ανάγκες των πολυπολιτισμικών κοινωνιών. […] 4. Πρώτα-πρώτα πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στην πολιτισμική ανάπτυξη και διαπαιδαγώγηση των νέων γενιών για να γνωρίσουν τις ιδιαιτερότητες των λαών μας στον πολιτισμό, την καθημερινή ζωή και πράξη, την θρησκεία, την ιστορία, κ.λπ., ώστε να αποφευχθούν οι κίνδυνοι τόσο της πολιτισμικής αδιαφορίας και ισοπέδωσης, όσο και της ανάπτυξης φαινομένων ρατσισμού, που καλλιεργούν το φανατισμό και στρέφουν σε εξτρεμιστικές ενέργειες. 5. Ο σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων θα πρέπει να αποτελέσει πρωταρχικό στοιχείο της εκπαίδευσης τόσο των παιδιών όσο και των ενηλίκων προκειμένου να καταστούν μελλοντικοί ευρωπαίοι πολίτες, γιατί είναι πολύ σημαντικό να διαμορφώνονται οι αντιλήψεις των ανθρώπων σε μικρή ηλικία. Η διαπολιτισμική διάσταση πρέπει να ενισχυθεί κατά τη διδασκαλία στα σχολεία, για να συμβάλει στην καταπολέμηση του ρατσισμού και της ξενοφοβίας. 6. Η διαπολιτισμική εκπαίδευση σημαίνει την εναντίωση, μέσα από την καθημερινή παιδαγωγική πρακτική, σε κάθε είδους διάκριση (κοινωνική, πολιτισμική, φύλου, γλωσσική, θρησκευτική), σε κάθε είδους στερεοτυπική ιεράρχηση του διαφορετικού, και ότι είναι σημαντικό να αποφευχθεί η εθνοκεντρική προσέγγιση της διδασκαλίας και η στερεότυπη παρουσίαση των άλλων πολιτισμών. 7. Η γλωσσική και πολιτισμική πολυμορφία αποτελεί πηγή πλούτου και για το λόγο αυτό θα πρέπει να ενθαρρύνονται τα παιδιά ώστε να θεωρούν την προαναφερθείσα πολυμορφία όχι ως πηγή προβλημάτων αλλά ως θετικό στοιχείο της καθημερινής τους ζωής και να επωφελούνται από αυτό. Θα πρέπει να ενθαρρύνονται τα παιδιά να συνειδητοποιούν την ύπαρξη άλλων πολιτισμών και να κατανοούν τις ιδιαιτερότητές τους, χωρίς όμως να θεωρούν τους πολιτισμούς τους κατωτέρους ή ανώτερους από κάποιον άλλο. 8. Τα θεμέλια της ανοιχτής κοινωνίας πράγματι ξεκινούν από το σχολείο, ένα σχολείο διαπολιτισμικό, ένα σχολείο έμπλεο* πολιτισμικού πλουραλισμού. Με ένα τέτοιο σχολείο μπορούμε να προχωρήσουμε μπροστά εξασφαλίζοντας την αρμονική συνύπαρξη όλων στη βάση του αλληλοσεβασμού και της αλληλοκατανόησης.
Όλγα Μούσιου-Μυλωνά (άρθρο αντλημένο από το διαδίκτυο, συντομευμένο για τις απαιτήσεις του κριτηρίου)
* έμπλεος = γεμάτος, πλήρης
ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ
Α. Να γράψετε την περίληψη του κειμένου σε 120-140 λέξεις. [Μονάδες 25] Β1. «Το όραμα μιας ανοιχτής κοινωνίας προαπαιτεί συνειδητοποιημένους πολίτες». Να αναπτύξετε το περιεχόμενο της πιο πάνω πρότασης του κειμένου σε μια παράγραφο 80-100 λέξεων. [Μονάδες 12]
Β2. Με ποια συλλογιστική πορεία (παραγωγική – επαγωγική) αναπτύσσει η συγγραφέας τη σκέψη της στην πρώτη παράγραφο του κειμένου; (Οι κοσμογονικές …. πολυπολιτισμικά χαρακτηριστικά). Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας. [Μονάδες 7]
Β3. Να εντοπίσετε και να καταγράψετε τρία είδη τεκμηρίων που χρησιμοποιεί η συγγραφέας στο κείμενό της, προκειμένου να στηρίξει τις θέσεις της. [Μονάδες 6]
Β4. α) συντελούνται, συνοχής, στρέφουν, κατανοούν, θεμέλια : Να γράψετε ένα συνώνυμο για καθεμιά από τις πιο πάνω λέξεις. β) σύγχρονη, ανάπτυξη, διαπολιτισμικό, ενισχυθεί, επωφελούνται : Να γράψετε ένα αντώνυμο για καθεμιά από τις πιο πάνω λέξεις. [Μονάδες 10]
Γ. ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΓΡΑΠΤΟΥ ΛΟΓΟΥ Στον διαδικτυακό ιστότοπο του Σχολείου σας διαβάσατε την επιστημονική άποψη πως «το διαπολιτισμικό μοντέλο εκπαίδευσης υπόσχεται εναλλακτικές προτάσεις, ανατρέποντας το μονοπολιτισμικό προσανατολισμό και διατυπώνει καινούρια άποψη για τις διαδικασίες διαμόρφωσης ενός νέου πολίτη, ικανού να λειτουργεί και να επικοινωνεί στη νέα πολυπολιτισμική πραγματικότητα και να διαπραγματεύεται αποτελεσματικά και ειρηνικά τις νέες πολυσύνθετες σχέσεις του». Με αφορμή αυτή την άποψη σκεφτήκατε να «ανεβάσετε», στον ίδιο ιστότοπο, ένα άρθρο στο οποίο θα αναφέρεστε στους λόγους που διαμόρφωσαν τις πολυπολιτισμικές κοινωνίες, καθώς και το ρόλο του Σχολείου στη διαμόρφωση πολυπολιτισμικής συνείδησης. (500-600 λέξεις). [Μονάδες 40]
|
|
