Διαφθορά και δημοκρατία

επιμέλεια: Δρ. Πολύβιος Ν. Πρόδρομος

1. Συνήθως βλέπουμε τις δυσμενείς οικονομικές επιπτώσεις της διαφθοράς και αναφερόμαστε ιδίως στα εμπόδια που ορθώνει το ζοφερό αυτό φαινόμενο στις επενδύσεις και στην ανάπτυξη της οικονομίας. Ξεχνάμε όμως το σημαντικότερο. Τους κινδύνους που συ­νεπάγεται η διαφθορά σε εκείνα τα αγαθά που, άσχετα με τη συστηματική κατάταξή τους, έχουν μια τελική αναφορά σε αυτό που αποκαλούμε και εννοούμε, με μια λέ­ξη: Δημοκρατία

2. Διαφθορά είναι η κατάχρηση δημόσιας εξουσίας για τον πορισμό αθέμιτου ιδιωτικού οφέλους. Στα δημοκρατικά πολιτεύματα επομένως Διαφθορά σημαίνει κατάχρηση της δημοκρατικής εξουσίας, κατάχρηση που με τη σειρά της μπορεί, ανάλογα με την έκταση και την έντασή της, να οδηγήσει από την απλή νόθευση μέχρι την κατάλυση της Δημοκρατίας.

3. Θεμέλια της Δημοκρατίας είναι: η δημοκρατική αρχή, το κράτος δικαίου, τα ανθρώπινα δικαιώματα.

4. Δημοκρατική αρχή είναι η αρχή κατά την οποία όλες οι εξουσίες του κράτους πηγάζουν από τη λαϊκή βούληση. Μέσω της διαφθοράς και της διαπλοκής όμως παραχαράσσεται η λαϊκή εντολή και νοθεύεται η λαϊκή βούληση, που εκφράζεται με τις εκλογικές διαδικασίες. Οι εκλεγόμενοι μέσω των διαδικασιών αυτών άρχοντες, διαφθειρόμενοι, ενεργούν όχι κατά τη βούληση των εκλογέων τους και ως γνήσιοι εκπρόσωποι αυτών, αλλά κατά την υπαγορευμένη βού­ληση των εκπροσωπούντων τα παντοειδή συμφέροντα, από τους οποίους λαμβάνουν τα κάθε είδους αθέμιτα ωφελήματα. Έτσι πλήττεται το ασκούμενο υπέρ του λαού, κατά τη δημοκρατική αρχή, μονοπώλιο της κρατικής εξουσίας.

5. Το κράτος δικαίου, μέσα σε περιβάλλον εκτεταμένης πολιτικής ή διοικητικής διαφθοράς, αποδυναμώνεται επικινδύνως. Στο επίπεδο της νομοθεσίας η δικαιοκρατική αρχή νοθεύεται με τη θέσπιση κανόνων που είτε παραβιάζουν την αρχή της ισονομίας και άλλες βασικές δικαιικές αρχές, είτε είναι σκοπίμως ασαφείς, είτε γενικώς αποκλίνουν από τις αρχές της ορθής, σύμμετρης και δίκαιης νομοθέτησης. Στο επίπεδο εφαρμο­γής των νόμων η δικαιοκρατική αρχή στην ουσία ακυρώνεται, αφού η εφαρμογή των νόμων, λόγω της διαφθοράς ατονεί, γίνεται επιλεκτική ή και παραλύει.

6. Η διαφθορά αποτελεί σοβαρότατο εμπόδιο στην προστασία και την απόλαυση των ατομικών και κοινωνικών δικαιωμάτων. Και αντιστρόφως η εφαρμογή των θεσμικών πλαισίων που προβλέπουν τα ανθρώπινα δικαιώματα και επιβάλλουν τον σεβασμό και την προστασία τους συμβάλλει στην καταπολέμηση της διαφθοράς[…].

Επιφυλλίδα (συντομευμένη για τις απαιτήσεις του κριτηρίου) , εφ. Το Βήμα, 16.3.14, του Ιωάννη Τέντε ο οποίος είναι εθνικός συντονιστής για την καταπολέμηση της διαφθοράς, επίτιμος εισαγγελέας του Αρείου Πάγου.

Παρατηρήσεις

Α. Να γράψετε την περίληψη του κειμένου σε 110-130 λέξεις.

[Μονάδες  25]

Β₁. «Η διαφθορά αποτελεί σοβαρότατο εμπόδιο στην προστασία και την απόλαυση των ατομικών και κοινωνικών δικαιωμάτων».

Να σχολιάσετε την πιο πάνω άποψη του επιφυλλιδογράφου σε μια παράγραφο 70-90 λέξεων.

[Μονάδες  10] 

Β2 α)  Με ποιους τρόπους / μεθόδους αναπτύσσεται η δεύτερη (2^η) παράγραφος του κειμένου; (Διαφθορά είναι… της Δημοκρατίας).

[Μονάδες  5]

β) Να δικαιολογήσετε τη χρήση του α΄ πληθυντικού προσώπου στην πρώτη (1^η) παράγραφο (Συνήθως βλέπουμε… Δημοκρατία) της επιφυλλίδας.

[Μονάδες  5]

Β3 Να αναγνωρίσετε το είδος της σύνταξης στις παρακάτω φράσεις και να τις μετατρέψετε στο αντίθετο είδος:

α) Το κράτος δικαίου, μέσα σε περιβάλλον εκτεταμένης πολιτικής ή διοικητικής διαφθοράς, αποδυναμώνεται επικινδύνως.

β) Μέσω της διαφθοράς και της διαπλοκής παραχαράσσεται η λαϊκή εντολή και νοθεύεται η λαϊκή βούληση. 

[Μονάδες  5]

Β4. α) εμπόδια, σημαντικότερο, νόθευση, πηγάζουν, γνήσιοι: Να γράψετε από ένα συνώνυμο για καθεμιά από τις πιο πάνω λέξεις. 

[Μονάδες  5]

β) ανάπτυξη, αθέμιτα, σύμμετρης, εκτεταμένης, αποδυναμώνεται:                      Να γράψετε από ένα αντώνυμο για καθεμιά από τις πιο πάνω λέξεις.

[Μονάδες  5]

Γ. ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΛΟΓΟΥ

Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας κ. Κάρολος Παπούλιας σε μήνυμά του με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα κατά της Διαφθοράς αναφέρει: «Πρόκειται για ένα αποκρουστικό φαινόμενο το οποίο υποσκάπτει το κύρος και την αξιοπιστία των θεσμών, διαβρώνει τον κοινωνικό και οικονομικό ιστό, υπονομεύει κάθε προσπάθεια βιώσιμης ανάπτυξης και προόδου».

Ως έφηβος, που σε λίγους μήνες πρόκειται να ασκήσεις το εκλογικό σου δικαίωμα, έχεις προβληματιστεί από τα φαινόμενα διαφθοράς που αποκαλύπτονται τόσο στην εθνική όσο και στη διεθνή πολιτική σκηνή και αποφασίζεις να αναρτήσεις ένα άρθρο στην ιστοσελίδα του σχολείου σου, καταγράφοντας τα αίτια που γεννούν και συντηρούν τη διαφθορά, προβάλλοντας στη συνέχεια την αξιοκρατία ως μέσο για την αποσόβηση των φαινομένων διαφθοράς. (500-600 λέξεις)

Καλή Επιτυχία!

δείτε τις ενδεικτικές απαντήσεις