Α. Το ζήτημα της ταυτότητας σύμφωνα με την παρουσίαση της δεκαετίας 1940 στα βιβλία Γλώσσας κα Λογοτεχνίας του Δημοτικού,

Β. Τα γεγονότα της δεκαετίας του 1940 στα βιβλία Γλώσσας και Λογοτεχνίας του Δημοτικού

Βασίλης Συμεωνίδης, Φιλόλογος, δευτεροβάθμια εκπαίδευση Δράμας

Οι εργασίες έχουν θέμα τον τρόπο που παρουσιάζεται η δεκαετία του 1940 στα σχολικά βιβλία γλώσσας και λογοτεχνίας του Δημοτικού. Η πρώτη διερευνά πως παρουσιάζονται τα ιστορικά γεγονότα της δεκαετίας 1940, δηλαδή ο πόλεμος του 1940-41, η κατοχή και η αντίσταση 1941-1944, η απελευθέρωση και το τέλος του παγκόσμιου πολέμου, και ο εμφύλιος 1945-49. Εξετάζεται σε ποια γεγονότα δίνεται σημασία και ποια αποσιωπούνται, ποιες παρουσιάζονται σαν αιτίες και σαν συνέπειες. Στα συμπεράσματα που καταλήγουμε διαπιστώνεται ότι τα βιβλία γλώσσας και λογοτεχνίας συνθέτουν μια μεταμοντέρνα ιστορική αφήγηση κατακερματισμένη σε μικρές ιστορίες που αποκαθιστά την υποκειμενικότητα, αλλά αμφισβητεί τη διάκριση μυθοπλασίας και αλήθειας. Παράλληλα μένουν αναπάντητα πολλά ερωτήματα σχετικά με την αιτιώδη σχέση των ιστορικών γεγονότων μεταξύ τους. Συνεπώς αυξάνεται η απαίτηση από το μάθημα της ιστορίας, ώστε να δώσει μια ολοκληρωμένη ιστορική εικόνα.

Το δεύτερο κείμενο εστιάζει στην εικόνα που δίνεται για τις ταυτότητες του εθνικού εαυτού και του εθνικού άλλου, όπως διαμορφώνονται από τον τρόπο που παρουσιάζονται τα υποκείμενα της δεκαετίας του ’40. Η ελληνική εθνική ταυτότητα έχει τα χαρακτηριστικά της συνέχειας και της ομοιογένειας έξω από το συγκεκριμένο ιστορικό, πολιτικό και κοινωνικό πλαίσιο. Η εθνική ετερότητα είναι ανομοιογενής. Οι Βούλγαροι απουσιάζουν, αν και είχαν σημαντικό ρόλο στην τριπλή Κατοχή, οι Ιταλοί παρουσιάζονται με ουδέτερο και αποστασιοποιημένο τρόπο σαν εχθροί, ενώ σε πολλές περιπτώσεις δίνεται οικεία και φιλική εικόνα. Το ρόλο του εθνικού εχθρού επωμίζονται κυρίως οι Γερμανοί, τόσο μέσα από τα περιστατικά που παρουσιάζονται όσο και από τη διατύπωση που τα περιγράφει. Απόντες ως εθνική ετερότητα είναι και οι Σύμμαχοι, εφόσον οι αναφορές είναι ελάχιστες και έμμεσες. Καταλήγουμε στο συμπέρασμα ότι τα βιβλία του δημοτικού είναι πολύ σημαντικά για την δόμηση της εθνικής ταυτότητας, κάτι που γίνεται σε συνάφεια με την εθνική ετερότητα.

Τέλος, να σημειώσουμε ότι τα βιβλία που εξετάστηκαν χρησιμοποιούνται ως εγχειρίδια διδασκαλίας από το σχολικό έτος 2006-07 και για κάθε μάθημα υπάρχει το βιβλίο του μαθητή, τετράδιο εργασιών και βιβλίο του δασκάλου με μεθοδολογικές οδηγίες. Έχουν μεγάλη σημασία για την εκπαιδευτική πολιτική, επειδή τα σχολικά βιβλία στην Ελλάδα παράγονται με βάση μια συγκεντρωτική, κρατική μέριμνα σύμφωνα με τα αναλυτικά προγράμματα.
 

οι εργασίες εδώ

και σε .pdf εδώ στο

Mare Ponticum, Atricles: Vol. 3 (2013), Issue 3, Τρίτο τεύχος 2013, Εξαμηνιαίο Ηλεκτρονικό Περιοδικό Παρευξεινίων Σπουδών, Τμήμα Γλώσσας Φιλολογίας και Πολιτισμού Παρευξείνιων Χωρών